Læknablaðið - 15.01.1984, Blaðsíða 49
LÆK.NABLAÐID 70,35-38,1984.
35
Ari Jóhannesson, Hróðmar Helgason, Kristján Erlendsson, Jón Högnason, Jón Þór
Sverrisson, Uggi Agnarsson
FRAMHALDSMENNTUN LÆKNA í
BANDARÍKJUM NORÐUR-AMERÍKU
INNGANGUR
Undanfarin ár hefur þeim íslenzku læknum,
sem sótt hafa framhaldsmenntun til Banda-
ríkja Norður Ameríku fækkað í hlutfalli við
þá, sem farið hafa til hinna ýmsu Evrópulanda
sömu erinda. Þessu hefur valdið m.a. óvissa um
landvistarleyfi og strangari inntökuskilyrði í
Bandaríkjunum. Vegna landfræðilegrar
sérstöðu hafa menningarstraumar frá Banda-
ríkjunum jafnt og Evrópu borist fljótt til ís-
lands og við átt pess kost, að velja pað úr, sem
okkur sýnist bezt, en hafna öðru. Það má ætla
að áðurnefndar breytingar á framhaldsnámi
muni, er til lengdar lætur, draga úr þeirri
fjölbreytni, sem einkennt hefur íslenzka
læknisfræði til pessa.
Þar sem nokkuð virðist hafa borið á pví, að
unglæknar hafi umhugsunarlítið hafnað pví að
halda til framhaldsnáms vestur um haf, teljum
við rétt að kynna Iítillega hvað Bandaríkin
hafa upp á að bjóða í þeirri von, að það mætti
verða einhverjum til upplýsinga og/eða gagns.
Tilgangurinn er ekki sá að bera framhaldsnám
hér saman við önnur lönd pví enginn okkar
hefur nægilega persónulega reynslu til þess.
UNDIRBÚNINGUR
Árið 1977 var hið illræmda VQE (Visa Quali-
fying Examination) gert að skilyrði fyrir land-
vistarleyfi erlendra lækna, sem vildu stunda
framhaldsnám í Bandaríkjunum. Jafnframt
voru sett lög er takmörkuðu dvöl peirra við
þrjú ár. Það kom fljótt í ljós, að sá tími var
ekki nægilegur til að ljúka klínísku sérnámi
ásamt undirgréin. Eftir mikið stapp var pess-
um lögum breytt og geta menn nú dvalizt hér
samfleytt í allt að sjö ár og lokið sérnámi.
Upphaflega lofaði frammistaða íslendinga á
VQE mjög góðu, en síðan hefur árangri
hrakað ár frá ári. Slælegur undirbúningur
unglækna hefur trúlega valdið þar mestu um,
Barst ritstjórn 19/07/1983. Sampykkt og sent í prentsmiðju
20/07/1983.
en pó hefur sú spurning vaknað hvort breyting
hafi orðið á staðli íslenzkrar læknismenntunar.
Skiljanlega verður sá þröskuldur sem VQE er,
síst til pess fallinn að glæða áhuga á vesturför.
Ymsar aðrar ástæður hafa einnig fælt menn
frá framhaldsnámi í Bandaríkjunum, svo sem
langur vinnutími, lág laun og lítil frí.
Með VQE upp á vasann geta unglæknar
síðan farið að senda umsóknir til hinna ýmsu
sjúkrahúsa. Gott er að ætla sér ríflegan tíma
til pessa, bezt er að hefja undirbúning 1 '/2-2
árum áður en framhaldsnám hefst. Öllum
umsækjendum er skylt að taka pátt í »Mat-
ching Program«, sem er tölvuröðun peirra á
viðkomandi sjúkrahús í samræmi við óskalista
beggja. Þessi »miðlun« virðist í fljótu bragði
vera nokkuð flókin og er bezt að leita til
einhvers læknis, sem hefur nýlega brotizt
pessa leið. Þótt svo eigi að heita að petta kerfi
tryggi fyllstu hlutlægni, pá jafnast engin með-
mælabréf á við símtal milli kunningja. Það er
því mjög mikilvægt að hafa samband við
lækni, sem pekkir til aðstæðna og hefur pau
sambönd, sem nauðsynleg eru til pess að koma
ungum lækni í sérnám. Nánari upplýsingar um
fyrirkomulag pessa kerfis munu vera til hjá
Félagi ungra lækna.
Þess skal getið að nýtt tveggja daga próf er
nú fyrirhugað að leysi VQE og ECFMG prófin
af hólmi. Virðist pað helzt ætlað til að prófa
ameríska lækna(nema), sem ljúka námi við
erlenda háskóla, en mun varla breyta nokkru
fyrir íslenzka lækna.
UM UPPBYGGINGU BANDARÍSKA
HEILBRIGÐISKERFISINS
Þar sem skipulag framhaldsmenntunar í Banda-
ríkjunum er mjög samtvinnað skipulagi heil-
brigðismála almennt, er nauðsynlegt að gera
hér stuttlega grein fyrir uppbyggingu banda-
ríska heilbrigðiskerfisins.
Heilsugæzla (»primary health care«) í
Bandaríkjunum er með nokkuð öðrum hætti
en gerist á íslandi. t>á þjónustu annast að jafn-