Læknablaðið - 15.01.1984, Qupperneq 52
38
LÆKNABLADID
þriðja árinu, sem þá er nær eingöngu varið til
rannsóknarstarfa.
HVERNIG VERÐUR PJÁLFUN BEZT
METIN?
Einn kostur þess skipulags, er lýst er hér að
framan, er sá, að auðvelt er að fylgjast með
frammistöðu unglæknis hverju sinni. Gera pað
bæði honum reyndari teymisbræður, sem og
umsjónarlæknir teymisins, en sá síðarnefndi
skilar mánaðarlegri skýrslu um framfarir til
kennsluyfirvalda sjúkrahússins. Gagnrýni er
rædd við viðkomandi og er gengið ríkt eftir
úrbótum, sé pess þörf. Þannig er talið tryggt
að sá sem hefur lokið sérnámi á viðurkenndu
sjúkrahúsi sé fullgildur sérfræðingur og þurfi í
rauninni ekki frekara mats við. Flestir kjósa
þó að þreyta sérfræðipróf, sem má þá líta á
sem nokkurs konar gæðastimpil á þann sem
stenzt það. Það á þó einnig við um kennslu-
stofnunina sjálfa og er yfirlæknum umhugað
um að sem f lestir »sinna manna« þrey ti og stand-
ist prófið. Allt að 40 % falla á prófinu og er
fallprósentan mun hærri meðal erlendra lækna
en innfæddra. Þó má geta þess að árangur ís-
lendinga á þessu prófi hefur ekki verið síðri
en Bandaríkjamanna.
í framhaldi af þessu er rétt að hugleiða
hvernig íslenzk heilbrigðisyfirvöld meta
menntun sem þessa. Samkvæmt íslenzkri
reglugerð þarf 4'/2 árs nám til þess að hljóta
sérfræðileyfi í lyflækningum. í Bandaríkjunum
er sama áfanga náð á 3 árum. Þess ber að geta
að í áðurnefndri reglugerð eru jafnframt
ákvæði sem heimila veitingu sérfræðileyfis
þeim, sem hlotið hafa sérfræðiviðurkenningu í
Bandaríkjunum eða öðrum nágrannalöndum.
Það er hins vegar túlkað á þann hátt að sá
læknir skuli hafa lokið sérfræðiprófi hérlendis.
Hér virðist óneitanlega skjóta svolítið skökku
við er íslenzk heilbrigðisyfirvöld ganga feti
framar en þau bandarísku, sem þó þykja gera
ærnar kröfur til menntunar lækna sinna. Aug-
Ijóst er, að eftir framhaldsnám í Bandaríkj-
unum uppfylla íslenzkir læknar ekki skilyrði
áðurnefndrar reglugerðar um námstíma. Ætla
má, að í upphafi hafi verið miðað við nám í
löndum þar sem skipulag framhaldsmenntunar
lýtur ekki jafnströngum reglum og kröfum og í
Bandaríkjunum. Ekki er verið að varpa neinni
rýrð á íslenzk eða önnur sjúkrahús þótt fullyrt
sé að markmiði sérfræðimenntunar verði bet-
ur náð á þremur árum hérlendis en á fjórum
og hálfu ári á íslandi. Svipaðar vangaveltur og
hér að ofan hljóta að koma upp, þegar metin
er hæfni í undirgreinum sérgreina.
í námi eins og lýst hefur verið hér að ofan
situr verkleg kennsla með fræðilegu ívafi í
fyrirrúmi. Rannsóknarvinna telst til undantekn-
inga meðan á námi í aðalgrein stendur en er
víðast hvar hluti af sérmenntun í undirgrein.
Hér er í engu slakað á kröfum um klíníska
þjálfun og afleiðingin er því sú, að ætli menn
sér að stunda annað og meira en málamynda-
rannsóknir, kostar það a.m.k. eitt ár í viðbót,
þ.e. þrjú ár í stað tveggja við nám í undirgrein.
Flestir stunda rannsóknastofuvinnu og byggist
það að nokkru á hefð, en auk þess eru
klínískar rannsóknir yfirleitt mjög tímafrekar
og falla utan ramma venjulegs sérnáms. Öllum
er það keppikefli að kynna afrakstur vinnu
sinnar á málþingum og í virtum læknisfræði-
tímaritum og er það út af fyrir sig ærið
verkefni og reynsla.
LOKAORÐ
í þessum pistli höfum við reynt að draga fram
þær hliðar á framhaldsnámi hér vestanhafs,
sem við teljum skipta mestu máli, en sleppt
öðrum. Þetta er ritað fyrst og fremst til
upplýsinga þeim, sem hugleitt hafa vesturför,
en jafnframt væntum við þess, að það verði
fremur til þess að örva menn fremur en að
letja. Við erum þeirrar skoðunar, að þrátt fyrir
ýmsa örðugleika, einkum í byrjun, þá sé
afraksturinn, er upp er staðið, haldgóð alhliða
menntun sem vafasamt er, að íslenzk lækna-
stétt hafi efni á að snúa baki við.