Læknablaðið - 15.11.1996, Qupperneq 28

778
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
Nýjungar í heparínmeðferð
Stutt yfirlit
Steinar Guömundsson1’, Páll Torfi Önundarson2*
Guðmundsson S, Önundarson I’T
New developments in anticoagulation with heparin; a
short review
Læknablaðið 1996; 82: 778-83
Low molecular-weight heparins (LMWH) are deriv-
atives of standard unfractionated heparin (UFH)
and both types of heparins are used for anticoagula-
tion. UFH is heterogeneous with respect to molec-
ular size and exerts its effect through enhancement
of antithrombin III inhibition of serine proteases.
Full dose UFH has a narrow therapeutic window as
well as a short half-life and this mandates constant
monitoring of its anticoagulatory effect. Weight-
based dosing guidelines for unfractionated heparin
have been shown to be safe and improve results.
New modified heparins have lower molecular
weight (LMWH) than UFH. The LMWH are dosed
according to body weight without a need for moni-
toring tests and subcutaneous administration no
more than twice daily is adequate. In studies com-
paring LMWH to UFH, the LMWH seem to be at
least as effective as unfractionated heparin in pre-
venting or treating venous thromboembolism. To
date the comparison in these studies has been be-
tween LMWH and UFH dosed in the traditional
way but a comparison of LMWH with UFH dosed
by weight-based guidelines has not been studied yet.
Frá '’lyflækningadeild, 2|rannsóknastofu í blóðmeinafræði,
Landspítalanum. Fyrirspurnir, bréfaskipti: Páll Torfi Önund-
arson, rannsóknastofu í blóðmeinafræði, Landspítalanum,
101 Reykjavík.
Ágrip
Heparín og smáheparín eru tvær tegundir
heparína seni notaðar eru til blóðþynningar-
meðferðar. Heparín er safn mislangra fjölsykr-
unga sem virka fyrst og fremst með því að
magna áhrif andþrombíns III. Þrátt fyrir að
óbrotið heparín hafi lengi verið notað í fyrir-
byggjandi tilgangi og sem meðferð við blóðseg-
um getur gjöf þess verið vandasöm. I fullum
skömmtum hefur lyfið þröngt meðferðarbil
(therapeutic window) og því þarf stöðugt að
fylgjast með storknunarhæfni blóðsins. Nýjar
og árangursbetri skammtaleiðbeiningar hafa
verið þróaðar þar sem óbrotið heparín er gefið
samkvæmt líkanisþyngd í stað fastra skammta
áður. Smáheparín hafa smærri sykrungakeðjur
og því lægri meðalsameindaþunga en óbrotið
heparín og hafa fram á síðustu ár aðallega
verið notuð sem segavörn við skurðaðgerðir
enda virðast þau vera að minnsta kosti jafnvirk
blóðþynningarlyf eins og óbrotið heparín við
fyrirbyggingu blóðsega og segareks. Séu smá-
heparín skömmtuð samkvæmt líkamsþyngd er
nægjanlegt að gefa þau einu sinni til tvisvar á
dag og ónauðsynlegt að fylgjast með storku-
prófum. Við meðferð djúpbláæðasega í fótuni
virðast smáheparín vera að minnsta kosti jafn-
virk og óbrotið heparín gefið sem sídreypi í æð
í völdum hópum sjúklinga. Gjöf smáheparína
hefur þó aldrei verið borin saman við gjöf
óbrotins heparíns skammtað eftir líkamsþunga
og er því þeirri spurningu ekki fyllilega svarað
hvort smáheparín munu leysa óbrotið heparín
af hólmi.