Læknablaðið - 15.11.1996, Síða 52
796
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
Umræða og fréttir
Rætt við Sverri Bergmann formann Læknafélags íslands:
Skýr stefna læknasamtakanna í
heilbrigðismálum er grundvallaratriði
„Læknasamtökin standa á
gömlum merg. Hefðin er rík og
hið einhuga viðhorf til mennt-
unar, fræðslu og þekkingar-
auka er sterkt. Faglegur metn-
aður er mikill. Læknar byggja á
aldagamalli og háþróaðri sið-
fræði sem áréttar skyldur þeirra
innávið sem útávið og skuld-
bindur þá til þess að standa vörð
um réttindi sjúklinga og bera
virðingu fyrir starfínu. Sam-
heldni lækna er því í raun sterk,
svo traustir þættir sem mynda
hana,“ segir Sverrir Bergmann
formaður Læknafélags Islands í
viðtali við Læknablaðið að ný-
loknum aðalfundi er hann var
spurður hvernig hann meti
stöðu félagsins eftir umræður og
deilur á liðnum misserum.
Sverrir Bergmann heldur
áfram að rekja það sem tengir
lækna saman: „Heildarsamtök
lækna klofna varla í skyndingu
því böndin eru traust. Læknar
eiga sameiginlega göngu í námi
og í starfi og þeir þekkja náið
hver til annars. Lækna greinir
ekki á um hvaða atriði skuli
liggja að baki kjörum. Hins veg-
ar eru félög lækna frjáls samtök
og enginn er skuldbundinn til
þess að vera félagi í þeim og þótt
saknað væri hvers þess læknis
sem utan heildarsamtakanna
stæði, koma þar fyrir engin við-
urlög. Ákvarðanir frjálsborinna
manna heita niðurstöður en
ekki hótanir. Það sem hefur
valdið ágreiningi - og ég minni á
að staðið hefur lengur en tvö
síðustu árin - eru ákveðnir
skipulagsþættir í heilbrigðis-
kerfinu og þeir þá helstir sem
varða feril sjúklinga um það.
Deilan um tilvísanaskyldu í árs-
byrjun 1995 var læknasamtök-
unum erfið. Ekki var við öðru
að búast. Lýðræðisleg samtök
verða að virða skoðun minni-
hlutahópa en þau geta varla
hafnað ríkjandi meirihlutaskoð-
un. Stundum verður ekki mæst
á miðri leið og ágreiningur jafn-
aður og þá hlýtur lögmál lýð-
ræðisins að ráða. Sú skuldbind-
ing fylgir því að vera í lýðræðis-
legum samtökum.
Heilbrigðiskerfið á Islandi er
í eðli sínu einstætt kerfi. Það er
til fyrirmyndar og hefur þróast í
íslenskri þjóðfélagsgerð. Því á
þetta kerfi sér djúpar rætur og
traustar. Það byggir á því
grundvallaratriði, sem einnig er
að finna í samþykktum LÍ, að
sjúklingi sé heimilt að velja sér
þann lækni sem hann sjálfur kýs
og að tryggingaréttur hans sé
um leið varðveittur. Þetta
tryggir sjúklingum sjálfum eigin
ákvörðun um aðgang að allri
faglegri læknisþekkingu og til
hefur orðið kerfi sem er skil-
virkt og ódýrt og á háum gæða-
staðli.“
Samræma þarf sjónarmið
„Á síðasta aðalfundi LÍ var
samþykkt ályktun um að skipa
nefnd sem færi rækilega ofan í
skipulag heilbrigðismála og
reyndi að samræma sjónarmið
lækna,“ segir Sverrir ennfrem-
ur. „Nefndin á að skila niður-
stöðum sínum á læknaþingi í
mars næstkomandi. Hún mun
auðvitað fara yfir stefnumörkun
læknasamtakanna í heilbrigðis-
málum sem þegar er fyrir hendi
og hyggja að því hvernig megi
enn betur gera og taka á þeim
þáttum sem vísað er til hér fyrr
og valdið hafa ágreiningi meðal
lækna. Vonandi tekst að kom-
ast að sameiginlegri niðurstöðu
ella verður að setja fram hin
ólíku sjónarmið og þann stuðn-
ing sem á bak við þau er. Heil-
steypt stefna læknasamtakanna
í skipulagi heilbrigðismála er
hins vegar afar þýðingarmikið
grundvallaratriði. Slík ótvíræð
stefnumörkun myndi leiða til
farsældar fyrir alla.“
Formaðurinn segir að þessi
tilteknu atriði séu aðeins hluti af
þeirri víðtæku umræðu um
skipulag heilbrigðisþjónustunn-
ar sem fari nú fram innan lækna-
samtakanna: „Við þurfum að
fjalla um stefnu og skipulag
heilbrigðisþjónustunnar frá öll-
um hliðum, spyrja hvernig
skipta skuli verkefnum og
hverjir gerðir ábyrgir fyrir þeim
og hversu skuli byggja upp
stofnanir og heilsugæsluna í
gjörvöllu landinu með tilliti til
ólíkra aðstæðna og verkefna
meðal annars í ljósi þróunar og