Nýtt Helgafell - 01.05.1958, Síða 30

24
HELGAFELL
ingardag konungsins, hefur verið reistur
pallur. Þar eru þjófar handhöggnir, fólki til
kristilegs dundurs, en þeir í gapastokknum
reka hæðilega út úr sér tunguna framan í
allt þetta tilstand. Hér húka spókerlingar
með klakann undir nefinu, og hórustéttin
hefur skyndilega gerzt svo fjölmenn, að Rull-
unarhúsið er orðinn munaður í þessu at-
vinnuleysi og kulda. Einstaka atorkumaður
leggur leið sína um Gamlatorg ón þess að
líta við. . . .
Þar eru þaer bækur . . .
Islendingar hafa löngum verið taldir und-
arlegir útúrborumenn í þessum bæ; líkastir
gyðingum. Þeir eru öðruvísi í hátt en aðrir,
tala ekki dönsku nema nauðugir. Helzti starfi
þeirra er að sitja vetrarlangt í Kaupmanna-
höfn til að reka klögunarmál gegn náunga
sínum úti á Islandi. Og þegar þeir sigla loks
heim, kemur náunginn utan, helzt með sama
skipi, og rekur klögunarmál gegn hinum
fyrra næsta veturinn. Og þó vilja þeir helzt
ekki eiga samskipti nema hver við annan.
Þeir sem verða innlyksa hér í Höfn, Dönskum
til þyngsla og arðmæðu, liggja ýmist uppá
kónginum og drekka brennivín fyrir tíu, eða
þá þeir týna viti sínu í bókum. Athæfi þeirra
er allt með endemum fánalegt.
Eða getur nokkuð hlægilegra en þrjá
menn, tvo stúdenta og skraddarasvein ung-
an, sem teyma um bæinn dróg fyrir snjáðum
eineykisvagni, fullum af bókum, og eiga
það eitt áhyggjumál, hvort þeim verði kom-
ið í hús. Og hlægilegra þó, að þetta eru
ekki einu sinni bækur. Það eru óbundnar,
skorpnar skræður, áþekkastar taðflögum, og
bréf á skinni, harðari sýnu og ósveigjanlegri
en sá klippfiskur sem þeir selja út í lönd.
Og skrifið sem á þessu stendur er í engri
ætt við þennan bæ; varla þessa álfu.
Þetta er ekki fyrsta ferðin þeirxa. Allt síð-
an brann hafa þeir verið á hrakhólum með
þessar skræður, komið þeim í nokkurra daga
skjól hér, síðan þar. Nú eru þeir á leið með
þær til séra Péturs Örslevs í Stóra stræti og
eiga tvær ferðir ófamar. Ef ekki nyti eig-
andans, fengju þeir bækur þessar hvergi
hýstar. Það væri sennilega djarft að halda
því fram, að til séu hundrað menn í saman-
lagðri kristninni sem mæti þessar bækur
það mikils, að þeir hirtu þær upp af vegi
sínum. Það má lesa hið almenna viðhorf í
svip drógarinnar sem þeir teyma: æki, fyrir-
ferð, — að frádreginni fúggalyktinni, sem
hún kann ekki að greina. En þessum þrem
em bækurnar annað en bækur: Meðan þær
eru nálægar og öruggar er ekki til neitt út-
land.
Sá sem er fyrir þeim heitir Jón Ólafsson,
ættaður úr Grunnavík vestra, nýorðinn tutt-
ugu og þriggja ára gamall. Hann er grann-
holda, freknóttur, og hefur þann kæk að
skotra til augunum, líkt og hann eigi von á
aðsókn úr hverjum stað. Hann er með lamb-
húshettu en hatt utanyfir, í hnésíðri svartri
treyju, með gríðarlegan trefil vafinn marg-
faldlega undir höku. Það má rétt sjá í aug-
un og nefið. Með honum er Erlendur bróðir
hans, árinu yngri, en meiri á velli og gleið-
stígari. Hann er ennþá í íslenzkum vaðmáls-