Alþýðuhelgin - 31.12.1949, Blaðsíða 14

366
ALÞÝÐUHELGÍN
Alþýðublaðiðr iuálsvari alþýðunnar
Frásögn Sigurjóns Á. Ólafssonar.
Hagsmunamál verkamanna og sjómanna
-------------------------4
SIGURJÓN Á. ÓLAFSSON
var íyrsti afgreiðslumaður Alþýðu-
blaðsins og hann á sama afmælisdag
og það. Að sjálfsögðu gæti hann sagt
margt úr sögu blaðsins, en ef til vill
gerir hann það á öðrum stað síðar.
Ég talaði við hann um Alþýðublaðið
og verkalýðsmálin, og þá fyrst og
fremst þau, sem snerta beint hags-
munabaráttu sjómanna, en forustu-
maður sjómanna hefur hann verið
yfir 30 ár.
Sigurjón Á. Ólafsson sagði meðal
annars:
„Þegar Alþýðublaðið var stofnað
hafði borgarastéttin eignazt tvö dag-
blöð og átt þau um nokkur ár. Al-
þýðuflokksmenn töldu því brýna
nauðsyn bera til þess fyrir alþýðuna
að eignast sitt dagblað. Það má
segja, að með stofnun blaðsins hefj-
ist hin harða barátta verkalýðssam-
takanna og Alþýðuflokksins, og sú
barátta olli þegar í upphafi straum-
hvörfum. Árin 1919—1924 voru
kreppuár og erfiðleikarnir mæddu
eins og vant er fyrst og fremst á allri
alþýðu, já, í miklu ríkari mæli þá en
síðar. Á þessum árum áttu samtök
sjómanna fremur en samtök allra
annarra alþýðustétta í mjög harðri
baráttu, og var Alþýðublaðið hinn
eini málsvari stéttarinnar í þeim á-
tökum, og án þess hefði árangurinn
ekki orðið sá, sem raun varð á, en
þetta voru þroska- og vaxtarár sam-
takanna.
Barátta sjómanna og jafnframt
barátta Alþýðublaðsins miðast við
hin ýmsu stig hagsmunabaráttunnar.
Sjómenn byrjuðu þegar í upphafi
samtaka sinna að berjast fyrir ör-
yggismálum sínum. Undir eins og
Alþýðublaðið hóf göngu sína, fór
það að birta greinar um þau mál.
Fyrsta krafan um lögákveðinn hvíld-
artíma sjómanna kom fram árið
1917. Baráttan fyrir þessu stóð óslit-
vinnuréttindi sjómanna, og sjó-
mannasamtökin og Alþýðublaðið
áttu þátt í því að móta og fá þessa
löggjöf samþykkta árið 1936. Sjó-
mannasamtökin hafa mjög beitt sér
fyrir slysavörnum og hefur blaðið
stutt öfluglega að þeim. Og nú eru
til í landinu öflug slysavarnasamtök.
Alþýðublaðið hefur ætíð verið á
verði gegn því að andstæðingum
tækist að draga úr réttarbótum, sem
fengizt hafa. Sjóveðsrétturinn var
mikilsvirði. Reynt hefur verið að fá
hann numinn úr gildi, en fyrir at-
beina blaðsins og samtakanna hefur
verið hægt að verjast þeirri ásókn.
Það er óþarfi að benda á jafn aug-
ljós mál og stríðstryggingarnar og
auknar tryggingar yfirleitt til handa
sjómönnum, dánarbæturnar o. s.
frv. Alþýðublaðið hefur meira en
nokkurt annað blað barizt fyrir
bættum atvinnutækjum og nægir að
benda á endurnýjun skipastólsins og
þá ekki sízt fiskiskipastólsins, sem
nú er allt byggt á. Þannig mætti
lengi telja.
En þetta vil ég segja að lokum:
Alþýðublaðið hefur ætíð og alltaf
staðið með verkalýðshreyfingunni
allri. Það, hefur stutt kröfur verka-
lýðsins um allt það, sem til bóta
horfði. Það hefur dyggilega þessi ár
unnið að bættum kjörum alþýðunn-
ar í landinu á öllum hugsanlegum
sviðum þjóðfélagsins, og í engu
breytt um stefnu. Það vinnur nú
jafn markvisst að sömu stefnu og
það hefur alltaf gert. En mörgum
hættir við að gleyma hinum stóru
sigrum, eftir að þeir hafa verið
unnir. Og marga og mikla sigra höf-
um við unnið fyrir atbeina og stuðn-
ing málsvara okkar, Alþýðublaðsins,
á liðnum 30 árum.“
---------------------------------4
Frásögn
Finns Jónssonar.
---------------------------------«
seint metinn eins og verðugt er.
Fyrir stöðugan áróður Alþýðublaðs-
ins hefur flokknum orðið meira
ágengt í baráttu sinni fyrir gjörbylt-
ingu atvinnulífsins heldur en mönn-
Sigurjón
Á. Ólafsson.
ið til ársins 1927. Lögin fengust að
vísu samþykkt 1921, en viðbótin,
tveir tímarnir, 1928. Þá er íslenzka
þjóðin eina fiskveiðaþjóðin, sem
tryggir fiskimönnum sínum lögá-
kveðinn hvíldartíma á togurum og
svo er enn. Af öðrum öryggismál-
um, sem Alþýðublaðið hefur barizt
fyrir við hlið sjómanna, má nefna
endurskoðun sjómanna- og siglinga-
laganna 1929, sem lögfest voru árið
eftir, en við þau lög hafa sjómenn
búið síðan. Nú eru þessi lög enn í
endurskoðun. Þá má nefna kröfuna
um aukið öryggi og eftirlit með skip-
um. Barizt var lengi fyrir þessu
máli og fengust ýmsar endurbætur,
en aðalendurskoðun laganna fór
fram 1945, en það frumvarp endan-
lega samþykkt á þinginu 1947. Sú
löggjöf er í mörgum efnum ná-
kvæmari og ýtarlegri en sams konar
löggjöf í nærliggjandi löndum. Á
þessum baráttuárum voru lþgfest at-
Ahrinnu og fjármálin
FINNUR JÓNSSON:
„Þáttur Alþýðuflokksins í þeim
stórfenglegu breytingum, sem orðið
hafa í atvinnumálum okkar íslend-
inga á síðastliðnum 30 árum, verður