Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Side 29

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.06.1968, Side 29
HELGI HALLGRÍMSSON: ÍSLENZKIR HNYÐLUSVEPPIR Helvellaceae. Önnur aðaldeild hinna æðri sveppa nefnist asksveppir (Ascomyce- tes). Þeir einkennast af því, að gróin myndast í aflöngum sekkjum, sem kallast á fræðimáli asci. Venjulega er grósekkjunum raðað þétt saman á yfirborð sveppaldinsins, sem oft er að lögun sem lítil skál. Flestir asksveppir eru litlir vexti, jafnvel smásæir, en fjöldi þeirra er mikill. Alls staðar þar sem plöntuleifar rotna, eru þeir nærstaddir, og valda sjálfir þar miklu um, en þeir sníkja einnig á lifandi plöntum, án þess þó að gera þeim verulegan skaða. Ennfremur mynda þeir, ásamt þörungum, sambýlisverur þær sem við köllum skófir. Aðeins fáar tegundir asksveppa hafa náð þeirri stærð, að eftir þeim sé tekið af almenningi, og verða nokkrir þeirra teknir til meðferðar hér, þ. e. ættin Helvellaceae eða hnyðlusveppirnir. Gróbera (aldini) hnyðlusveppanna er oftast greinilega skipt í hatt og staf, og minna þeir að því leyti á hina eiginlegu hattsveppi. Hattur- inn er hins vegar oft mjög óreglulegur í laginu, stundum eins og sam- ankuðlaður eða hnoðaður og draga sveppirnir nafn af því. Frumgerð hattsins virðist vera skálformið, eins og hjá flestum öðrum asksvepp- um, enda hafa nokkrir hnyðlusveppir þetta form. Síðan má hugsa sér að skálin sé lögð saman, og fæst þá eins konar rennuform. Vaxi svo skálarbarmarnir niður á við, verður formið söðul- eða hnakklaga, en loks breytist svo söðulformið í óreglulega hnuðlu. Svipuð þróun á sér stað hjá stafnum. Hann er upprunalega sléttur og sívalur, en síðan koma í hann rennur, sem dýpka og verða að fellingum, sem loks vaxa svo stundum óreglulega saman aftur. Hnyðlusveppunum er oft skipt í tvær ættkvíslir, Helvella og Verpa. Hjá þeirri síðarnefndu er hatturinn með öfugu skálformi, þ. e. klukku- TÍMARIT UM ÍSLENZKA GRASAFRÆÐI - FlÚra 27
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði
https://timarit.is/publication/1052

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.