Fréttatíminn - 07.02.2014, Blaðsíða 32

Jólasteik í hvert mál
A
Athyglisvert er að fylgjast með megr­
unarþættinum á SkjáEinum, sem heitir
upp á útlensku The Biggest Loser. Þar er
ansi feitt fólk pínt áfram í líkamsþjálfun,
auk þess sem mataræðið er tekið í gegn í
þeirri von að það léttist – og það veru­
lega. Fólkið fer sem sagt að borða holla
matvöru, í stað óhollrar, ella hefði ekki
farið svona fyrir því. Hætt er við því að
þetta ágæta fólk hafi látið talsvert af jukki
ofan í sig og raunar kom það fram í við­
tölum við þátttakendur í Fréttatímanum
fyrir hálfum mánuði að þeir hefðu ýmist
verðlaunað sig með mat eða huggað sig
með honum.
Ung kona sagðist hafa verið sjúk í
sykur, borðað allt með sykri; sælgæti og
kökur. Matseðillinn hefði verið samloka,
kók, kex og súkkulaði. Önnur var óánægð
með sjálfa sig, lokaði sig af og borðaði og
varð því enn óánægðari og borðaði því
enn meira. Hún sagðist ekki hafa borðað
mikinn mat en því meira af nammi og ís.
Piltur, innan við tvítugt, lifði á skyndi­
bita. Hefðbundin máltíð hjá honum var 12
tommu pitsa eða tvöfaldur hamborgari.
Ungur karlmaður, innan við þrítugt, borð­
aði í tíma og ótíma og fékk sér kók og
súkkulaði ef honum leiddist.
Virðingarvert er hjá hópnum að taka
sig á með þessum hætti. Þátttakendurnir
opna sig fyrir alþjóð, sýna of þungan lík­
ama sinn og lýsa tilfinningum sínum. Þar
með verða þeir fyrirmyndir fyrir aðra og
veitir ekki af. Í fréttum er sagt frá því að
Íslendingar hafi hlaðið á sig spiki undan­
farin ár og áratugi, séu feitasta þjóð Evr­
ópu og gangi næst Bandaríkjamönnum í
þyngdaraukningu. Í því stóra landi hafa
allt of margir úðað í sig óhollum skyndi­
bita og skolað niður með sykruðum gos­
drykkjum með þekktum afleiðingum.
Þegar ég kom fyrst til Bandaríkjanna,
fyrir margt löngu, undraðist ég holda­
farið á hluta íbúanna. Á hlið mátti vart
greina hvað sneri fram og hvað aftur.
Maginn var svo síður að hann jafnaðist
á við rass og ofan á hinum raunverulega
rassi myndaðist hilla. Þar hefði mátt
geyma ýmislegt smálegt. Brjóstin voru
stór bæði á körlum og konum – og fell­
ingar á baki mynduðu líka eins konar
brjóst, á báðum kynjum.
Þessi sýn er nú orðin næsta hversdags­
leg hér á landi.
Þetta ófremdarástand er væntanlega
til komið af því að mörg okkar borða
meira en líkaminn þarfnast og að auki
óhollustu. Sykurneyslan er óhófleg og
skyndibitarnir freista. Þá hreyfa margir
sig of lítið.
Ég er grannur að eðlisfari en viður­
kenni að hreyfa mig ekki nóg. Bíllinn er
alltaf tiltækur ef eitthvað þarf að skreppa.
Dugar þar ekki góður hugur um átak
þótt við hjónin röltum stundum með­
fram sjónum eða um hverfið, okkur til
upplyftingar og heilsubótar. Mér leiðast
heldur tæki líkamsræktarstöðva en játa
gagnsemi þeirra.
Á langri starfsævi hef ég of oft freistast
til þess í hádeginu að grípa í samloku og
skola henni niður með gosdrykk. Í seinni
tíð hefur þó orðið bót á og lofa ég og
prísa mötuneyti á vinnustaðnum. Þar sjá
útlærðir spekingar um að fæða mig eftir
ráðlögðum dagskömmtum og manneldis­
ráðum, hæfilega mikið af fiski, grænmeti
og þess háttar fíniríi – og kjöti svona
spari.
Undanfarið hafa þó staðið yfir endur­
bætur á mötuneytinu og á meðan bauðst
mér og öðrum að sækja veitingaþjónustu
þar sem úrvalið er mun fjölbreyttara – en
um leið fleiri freistingar. Þar er að sönnu
grænmeti að finna sem og ýmsa fisk­
rétti, pasta og annað sem létt er í maga,
en líka steikur, sykurbrúnaðar kartöflur
og sósur.
Ég viðurkenni að ég falleraði fyrstu
dagana og varð þá hugsað til rauna
fólksins í feitabolluþættinum. Ég fúlsaði
við fiskinum, gulrótunum, grænkálinu og
spergilkálinu en vatt mér að matreiðslu­
manninum sem stóð galvaskur og sneiddi
niður purusteik að dönskum hætti. Þrjár
sagði ég kinnroðalaust þegar kokkur­
inn spurði hvort ég vildi tvær eða þrjár
sneiðar purukets og fyllti diskinn síðan
af súrum gúrkum, rauðkáli, grænum
baunum, brúnuðum kartöflum og slengdi
dökkbrúnni sósu yfir allt saman. Einnig
var kostur á ljósbrúnni sósu. Ég gaf mér
að sú dökka væri kraftmeiri.
Næsta dag stóð kokkurinn ekki síður
kotroskinn með Londonlamb á skurðar­
brettinu. Þrjár sagði hann, án þess að
hika, minnugur þessa matlystuga manns
frá deginum áður. Ég mótmælti ekki
og fyllti á diskinn með sama meðlætinu
og fyrr, nema hvað ég prófaði ljósbrúnu
sósuna. Ég fann engan mun. Svona gekk
þetta í dögum saman, jólasteik í hvert
mál. Það eina sem ég get sagt mér til
varnar var að ég drakk vatn með þessu,
þótt ég viðurkenni að hafa rennt aug­
unum á ískaldan bjór í skáp á bak við
kokkinn.
Lát varð ekki á þessum ósköpum fyrr
en minn betri helmingur skaut á mig
auga, án þess að vita af þessu ofáti mínu,
og sagði: „Ég held bara að þú sért að
fitna.“ Næsta dag hugsaði ég, um leið
og ég sá kokkinn yfir steikinni, vík frá
mér Satan. Valið var einfalt, fiskur og
grænmeti. Sama gilti um næstu daga – en
ég féll fyrir ísmeygilegri purusteikinni
og dökkbrúnu sósunni þegar komið var
fram á föstudag og helgin í augsýn.
Endurbótum á mötuneytinu er hins
vegar lokið og nú fæ minn daglega
skammt á ný, fisk, spínatlasagna, brokk­
olí, salatblöð og núðlur – en enga puru
og því síður léttreykt Lundúnalamb
með sósu. Kviðurinn minnkar því
á ný en ég verð að bíða í nokkra
daga í þeirri von að frúin taki
eftir breytingunni.
Skilningur minn á sál­
rænni baráttu matarfíkl­
anna í raunveruleika­
þættinum hefur hins
vegar aukist.
Ég vona að þeim
gangi vel í bar­
áttunni.
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT
METSÖLULISTI EYMUNDSSON

VIKAN 30.01.14 - 05.02.14
1 2 5:2 Mataræðið Unnur Guðrún Pálsdóttir
5 6
7 8
10
Hvar er Valli ? Hollywood
Martin Handford
9 Búkolla Huginn Þór Grétarsson
43 Sandmaðurinn Lars Kepler
Gulur, rauður, grænn og salt
Berglind Guðmundsdóttir
Mánasteinn
Sjón
Tímakistan
Andri Snær Magnason
Vísindabók Villa
Vilhelm Anton Jónsson
Í tilefni dagsins
Yesmine Olsson
HHhH
Laurent Binet
32 viðhorf Helgin 7.-9. febrúar 2014