Sveitarstjórnarmál - 01.09.1963, Blaðsíða 51
SVEITARST J ÓRNARMÁL
49
izt að nýlega. Kæmi það væntanlega í hlut
ielagsmálaráðuneytisins að ákveða, hve mik-
il þessi liækkun yrði.
Önnur breytingartillaga, sem fulltrúa-
ráðsfundurinn 1961 sendi Alþingi, var sam-
þykkt, en það er 24. grein laganna, þar sem
segir „Skylt er sveitarstjórn að ákveða hæfi-
lega þóknun til sveitarstjórnarmanna fyrir
störf þeirra í sveitarstjórn". Hér er um að
ræða algert nýmæli í íslenzkri sveitarstjórn-
arlöggjöf. En hvað er svo „hæfileg þóknun“
íyrir störf í sveitarstjórn? Um þetta bárust
skrifstoíunni fjölmargar fyrirspurnir á ár-
inu 1962, fyrsta árið, sem nýja löggjöfin
kom til framkvæmda. Að þessu tilel'ni sam-
þykkti stjórnin í nóvembermánuði 1962 að
fela skrifstofunni að afla upplýsinga hjá
hreppsnefndum, sem vitað væri að hefðu
þegar tekið upp greiðslur fyrir störf í
hreppsnefnd. Með liliðsjón af þeim upp-
lýsingum, sem fram komu eftir þá athugun,
gerði stjórnin ályktun, á þá leið að hún
teldi sanngjarnt, „að hverjum sveitarstjórn-
armanni í kauptúnum og öðrum stærri
hreppum, þar sem árlega væru haldnir 10
hreppsnefndarfundir eða fleiri yrðu greidd-
ar 1500—2000 krónur í árlega þóknun, en
í minni hreppum, þar sem haldnir séu
lærri fundir, 200 til 300 krónur fyrir hvern
fund, auk ferðakostnaðar." Var frá þessu
skýrt í Sveitarstjórnarmálum til leiðbein-
ingar og liliðsjónar fyrir sveitarstjórnir.
Lög um kjarasamninga opinberra starfs-
manna voru sett á Alþingi vorið 1962 og
eftir þeim íarið í þeim samningum, sem
gerðir hafa verið að undanförnu milli ríkis-
valdsins annars vegar og opinberra starfs-
manna hins vegar að undangengnum úr-
skurði kjaradóms, sem settur var á fót sam-
kvæmt lögunum. Lögin sjálf taka eingöngu
til starfsmanna í þjónustu ríkisins en í 28.
grein laganna segir svo: „Skylt er borgar-
bæjar- og sveitarstjórn að veita starfsmönn-
um sínum samningsrétt í samræmi við lög
þessi, ef lilutaðeigandi starfsmannafélag
óskar þess. Skal nánar kveðið á um það í
reglugerð, er félagsmálaráðherra setur". Fé-
lagsmálaráðherra setti þá reglugerð hinn
20. september 1962. En liún tekur gildi
því aðeins að starfsmannafélag viðkomandi
sveitarfélags óski þess. Reglugerðin er alveg
hliðstæð lögunum um kjarasamninga opin-
berra starfsmanna nema hvað samningsað-
ilar eru eðlilega sveitarfélag og viðkomandi
starfsmannafélag í stað ríkis og Bandalags
starfsmanna ríkis og bæja. Málsmeðferð er
hin sama og kjaradómur sker til fullnustu
úr ágreiningsatriðum.
Með setningu þessara laga hafa starfs-
menn sveitarfélaganna í fyrsta skipti feng-
ið löghelgaðan samningsrétt. Með hliðsjón
af því efndi Bandalag starfsmanna ríkis og
bæja til ráðstefnu á síðastliðnum vetri með
l’ulltrúum starfsmannafélaga utan Reykja-
víkur og var þar ákveðið, að Stárfsmannafé-
lag Reykjavíkurborgar, Lögreglumannafé-
lag Reykjavíkur og Hjúkrunarfélag Reykja-
víkur tækju upp samninga við Reykjavík-
urborg um kaup og kjör, en starfsmannafé-
lög kaupstaðanna biðu átekta með kaup-
kröfur þangað til samningum við Reykja-
víkurborg yrði lokið, með það fyrir augum,
að hin félögin gerðu kröfur um hliðstæð
launakjör og um semdist við Reykjavíkur-
borg. Þannig standa launamál bæjarstarfs-
manna nú.
Eftir að einstök starfsmannafélög liafa
nú fengið viðurkenndan samningsrétt að
lögum væri ástæða til að forstöðumenn
kaupstaða og kauptúna, sem einkum eiga
hlut að máli, tækju til athugunar, hvernig
rétt væri fyrir þá að standa að þeim kjara-
samningum, sem fram undan eru. Með hlið-
sjón af því að starfsmannasamtökin hafa