Sveitarstjórnarmál - 01.03.2004, Blaðsíða 14

Akureyri
Valddreifing við ákvarðanatöku
hjá Akureyrarkaupstað
Nefndir og embættismenn fá aukna heimild til að taka fullnaðarákvarðanir án staðfestingar bæjar-
stjórnar. Inga Þöll Þórgnýsdóttir, bæjarlögmaöur Akureyrarkaupstaðar, skrifar.
Árið 2003 var gerð breyting á 44. gr.
sveitarstjórnarlaga nr. 45/1998 sem mið-
aði að því að taka af vafa um heimildir
sveitarstjórnar að framselja vald sitt til
nefnda og annarra innan stjórnsýslunnar.
Bæjarstjórn Akureyrar hefur fylgt þessum
breytingum eftir með því að breyta bæjar-
málasamþykkt sinni í grundvallaratriðum í
þessa veru. Markmiðið með breytingunum
er að auka hagræði og skilvirkni og hraða
málsmeðferð í stjórnsýslunni, efla stefnu-
markandi hlutverk bæjarstjórnar, gera
fundi bæjarstjórnar skipulegri og umræður
markvissari og færa starfshætti bæjar-
stjórnar og stjórnkerfis í átt til hins rafræna
veruleika sem einkennir nútíma stjórn-
sýslu og samskipti. Afgreiðsluferiil erinda
til bæjarfélagsins verður einfaldari og af-
greiðslutíminn styttri og þannig ætti þjón-
ustan við íbúana að batna.
Valdframsal til nefnda og embættis-
manna felur ekki í sér að kjörnir fulltrúar í
bæjarstjórn afsali sér valdi heldur kallar
það á skýrari stefnumörkun af hálfu bæj-
arstjórnar og setningu reglna, sem nefndir
og embættismenn munu vinna eftir við
töku fullnaðarákvarðana.
Markvissari umræður
Fyrir breytingu á bæjarmálasamþykkt
þurftu ákvarðanir nefnda staðfestingu
bæjarstjórnar. Þannig voru fundargerðir
nefnda uppistaðan í dagskrá bæjar-
stjórnarfunda og umræða um stefnu-
mörkun hafði því oft fyrst og fremst
farið fram utan bæjarstjórnar. í nýju
skipulagi verða fundargerðir nefnda
einungis lagðar fram til kynningar í
bæjarstjórn en aðaldagskrárefni bæj-
arstjórnafunda verða stefnumarkandi
mál sem bæjarstjóri, bæjarfulltrúar
og nefndir óska eftir að koma á dag-
skrá. Umræður á bæjarstjórnarfund-
um ættu því að verða skipulegri og
markvissari en fyrr.
Ef óvissa ríkir um stefnu eða reglur
getur embættismaður vísað afgreiðslu
til nefndar og nefnd til bæjarstjórnar.
Eins getur þriðjungur nefndar farið
Inga Þöll Þórgnýsdóttir, bæjarlögmaöur Akureyrar-
kaupstaðar.
fram á að máli sé vísað til bæjarstjórnar til
fullnaðarákvörðunar enda er þá um veru-
legan ágreining um túlkun stefnu eða
reglna að ræða.
Bæjarfulltrúi getur óskað eftir að taka
hvaða mál sem er á dagskrá bæjarstjórnar-
fundar, jafnvel mál sem nefndir eða
embættismenn hafa tekið fullnaðarákvörð-
un um. Að jafnaði væri það aðeins gert til
að móta nýja stefnu eða skerpa fyrirliggj-
andi stefnu til að hafa áhrif á ákvarðanir
um sams konar mál síðar en tilgangurinn
gæti líka verið að fá fullnaðarákvörðunum
breytt. Það yrði þó tæplega gert nema í
undantekningartilvikum, að ákveðnum
skilyrðum uppfylltum.
Nýtt verklag gerir ríkari kröfur en áður
til þess að nefndir og embættismenn vandi
til verka. Með framangreindri breytingu á
44. grein sveitarstjórnarlaganna var tekinn
af allur vafi um að sveitarfélag er eitt
stjórnvald og innan þess verður ákvörðun-
um almennt ekki áfrýjað nema til æðra
stjórnvalds. Nefndir og embættismenn
þurfa því að hafa í huga þegar teknar eru
fullnaðarákvarðanir hvort lög eða eðli
máls mæli gegn því að nefnd eða embætt-
ismaður taki fullnaðarákvörðun, hvort
málefnið varði fjárhag sveitarfélagsins um-
fram það sem kveðið er á um í fjárhags-
áætlun og hvort ákvörðun víki frá stefnu
bæjarstjórnar í veigamiklum málum.
Breytingin komin til
f ramkvæmda
Umrædd breyting á bæjarmálasamþykkt
Akureyrar, sem var staðfest 25. nóvember
2003, felur í sér verulega breytingu á
vinnulagi við stefnumörkun og afgreiðslu
stjórnsýslumála í sveitarfélaginu. Fyrsti
bæjarstjórnarfundur samkvæmt hinu nýja
verklagi var haldinn 16. mars 2004 og þá
hafa verið samþykkt erindisbréf fyrir fasta-
nefndir bæjarins og um þessar mundir er
verið að vinna að verklagsreglum fyrir
meðferð afgreiðslna embættismanna.
Víst er að fyrst um sinn þurfa bæj-
aryfirvöld að höggva á ýmsa hnúta á
meðan verið er að sníða vankanta af
nýju fyrirkomulagi. Tilgangurinn
verður alltaf að helga meðalið, sem
er að hraða málsmeðferð innan
stjórnsýslunnar, nýta betur tíma sveit-
arstjórnarmanna og bæta stjórnsýslu-
hætti. Það verður fróðlegt fyrir önnur
sveitarfélög að fylgjast með þessari
stjórnsýslutilraun sem vonandi getur
orðið öðrum sveitarfélögum til fyrir-
myndar. Að lokum hvet ég sveitar-
stjórnarmenn og starfsmenn sveitarfé-
laga að kynna sér hina nýju bæjar-
málasamþykkt á vef Akureyrarbæjar,
www. akureyri. is
Frá fyrsta bæjarstjórnarfundi í bæjarstjórn Akureyrarkaupstaðar þar
sem farið var eftir nýju fyrirkomulagi, sem sagt er frá ígreininni.
Frá vinstri: Cerður jónsdóttir, Oddur Fielgi Flalldórsson, Kristján
Þór júlíusson og Þóra Ákadóttir.
14
TÖLVUMIÐLUN H-LaUll www.tm.is