Sveitarstjórnarmál - 01.11.2004, Side 23
hendur sveitarstjórnar nýs sveitarfélags að
taka ákvarðanir. Gegn þessu má benda á
að samþykkt sameiningartillögu getur falið
í sér viðurkenningu á störfum fyrri sveitar-
stjórna og málefnaskrá og því mæli lýð-
ræðisleg sjónarmið ekki gegn því að til-
lögur málefnaskrár séu framkvæmdar sem
fyrst. Jafnframt má segja að það sé nokkuð
ólýðræðislegt að sveitarstjórn nýs sveitar-
félags sé bundin af ýmsum langtímasamn-
ingum fyrri sveitarstjórna lengra fram á
kjörtímabil hennar en nauðsynlegt er.
Þá getur það verið eðlilegt sjónarmið
að stigið sé varlega til jarðar í starfs-
mannamálum og í málefnum tengdum
þjónustusamningum enda getur atvinnu-
ástand verið viðkvæmt og mikilvæg þekk-
ing starfsmanna getur tapast, t.a.m. á stað-
bundnum málefnum. Á móti þessu verður
að benda á að við sameiningu sveitarfé-
laga eru sumar ákvarðanir óumflýjanlegar
og því ætti ekki að draga þær.
Könnun á skuldbindingum við
sameiningu
Sameining sveitarfélaga felur í sér að nýtt
sveitarfélag verður til sem ber skyldur og á
réttindi þeirra eldri. Gildir þetta jafnt þó
að framkvæmd sameiningar líkist mest
yfirtöku, t.a.m. þegar mjög fámennt sveit-
arfélag sameinast fjölmennu sveitarfélagi.
Sveitarfélög velta oft hundruðum milljóna
króna á ári hverju og sum milljörðum. Að
nokkru leyti má Ifkja sameiningu sveitarfé-
laga við aðilaskipti eða samruna fyrir-
tækja. Við undirbúning slíkra gerninga,
einkum þegar miklir fjárhagslegir hags-
munir eru í húfi, tíðkast að fram fari áreið-
anleikakönnun á því fyrirtæki sem keypt
er eða þeim fyrirtækjum sem renna sam-
an. Athugunin tekur m.a. til rekstrarlegra
og lögfræðilegra atriða, s.s. varðandi
skuldbindingar fyrirtækis til langs eða
skamms tíma. Áreiðanleikakannanir eru
gerðar með fjárhagslega hagsmuni hlut-
hafa fyrirtækja í huga, þ.e. eigenda. Með
hliðsjón af samlíkingunni hér að framan,
mælir margt með því að heildstæð athug-
un á skuldbindingum sveitarfélaga fari
fram við undirbúning sameiningar sveitar-
félaga. Sú athugun getur haft grundvallar-
þýðingu þegar kemur að því að forgangs-
raða þeim ákvörðunum sem taka þarf við
framkvæmd sameiningar, hvort sem er fyr-
ir fráfarandi sveitarstjórnir eftir að samein-
ingartillaga hefur verið samþykkt eða fyrir
nýja sveitarstjórn í kjölfar gildistöku sam-
einingar. Síðast en ekki síst er athugun af
þessu tagi í þágu „eigenda" sveitarfélag-
anna, almennings.
Landsfundur byggingafulltrúa
Framkvæmdir eru háðar leyfi sveitarstjórna
Allar stærri framkvæmdir eru háðar leyfi og eftirlitsskyldu sveitarfélaga. Undir þetta heyra m.a. allar
matsskyldar framkvæmdir, allar tilkynningaskyldar framkvæmdir og efnistaka.
Þetta kom skýrt fram í athyglisverðu erindi
frá Skipulagsstofnun um framkvæmdaleyfi
og eftirlit á landsfundi Félags byggingafull-
trúa, sem haldinn var í Reykholti í Borgar-
firði 23. og 24. september sl.
í erindinu kom fram að aðalskipulag sé
ein þeirra meginforsendna sem sveitar-
stjórnir þurfa að taka mið af. Fram-
kvæmdaleyfi þurfi alltaf að vera í sam-
ræmi við aðalskipulag auk þess sem fram-
kvæmd geti talist þess eðlis að deiliskipu-
lag viðkomandi svæðis verði að liggja fyr-
ir áður en framkvæmdaleyfi er veitt. Ef
framkvæmd er háð mati á umhverfisáhrif-
um verður framkvæmdaleyfi að vera í
samræmi við niðurstöður slíks mats.
Nauðsynlegt er vegna framkvæmdaleyfa
að fyrir liggi skýr vísun í þá uppdrætti sem
samþykktir hafa verið og snerta viðkom-
andi framkvæmd og leyfisveitingu fyrir
henni og einnig að fyrir liggi skýr upptaln-
ing þeirra skilyrða sem viðkomandi leyfis-
veiting var háð.
Gjaldtaka í samræmi viö kostnað
Eftirlit með framkvæmdum felur í sér að
ákveðið eftirlit er haft með að fram-
kvæmdum sé háttað í samræmi við útgef-
in leyfi. Einnig að úrskurðum um mat á
umhverfisáhrifum sé fylgt eftir auk þess að
ekki sé farið út fyrir mörk aðalskipulags og
deiliskipulags viðkomandi framkvæmda-
svæða. Gjaldtaka fyrir leyfisveitingu og
eftirlit má aldrei vera hærri en það sem
nemur kostnaði viðkomandi sveitarfélags
við útgáfu, undirbúning, yfirferð hönnun-
argagna og eftirlit og skal gjaldtaka vera í
samræmi við gjaldskrá sem sveitarstjórn
setur og birt er í B-deild stjórnartíðinda.
Byggingaframkvæmdir í Snæfellsbæ.
SFS
© TÖLVUMIÐLUN
www.tm.is
23