Hús & Búnaður - 01.05.1968, Page 5

Þá eru og heimilisástæður eigi óvíða þannig, að dag-
vist barna á góðu uppeldisheimili getur reynzt mikil-
væg og dýrmæt aðstoð, enda einkar hagkvæm þjóð-
hagslega séð. Liggur það svo I augum uppi, að eigi
þarf að fara um fleiri orðum.
Allt öðru máli gegnir um hin föstu vistheimili. í raun
og veru hefur það aldrei verið stefnumál Sumargjafar
að koma upp slíkum heimilum og reka þau, heldur hefur
öll viðieitni félagsins beinzt að hinu, að hjálpa foreldr-
unum við uppeldi barna sinna, en eigi að leysa þá und-
an þeirri skyldu. Hitt er svo annað mál, að sakir knýj-
andi þjóðfélagslegrar nauðsynjar varð að taka upp í
Reykjavík rekstur slíkra heimila, og vildi Sumargjöf eigi
vikjast undan þeim vanda, þegar til félagsins var leitað
af yfirvöldum bæjarins. En stefnubreytingu táknar það
enga. Forráðamenn Sumargjafar eru þeirrar skoðunar,
engu síður nú en áður, að uppeldinu sé þá bezt borgið,
ef meginþungi þess hvílir á góðum heimilum, sem eru
sér meðvitandi um þá áþyrgð, sem uppeldisskyldan
leggur þeim á herðar. Með heimilunum og fyrir heimil-
in vill félagið vinna. En það gleymir þó ekki hinu, að
sum börn myndu ekkert uppeldisheimili eignast, ef þau
nytu eigi griðastaðar undir þaki félagsins."
Hér er enginn kostur þess að gefa nákvæmt yfirlit
yfir hvernig hinu umrædda leiksvæði verður fyrir kom-
ið. En meðfylgjandi myndir, sem eru frá sænskum leik-
svæðum, ættu að geta gefið nokkra hugmynd um að
hverju er stefnt.
Leiktæki geta í sumum tilfellum haft tvíþætt gildi. I»au geta verið kær-
komin leiktæki, en þau geta líka aukið fegurðarskyn barnanna. Þetta, sem
við sjáum hér, er eins og skúlptúr í garðinum.
Ritstjóri: ÓLAFUR BJÖRNSSON
í síðasta þætti fjölluðum við um
Richard Réti, í þessum þætti mun-
um við skoða skák eftir Aljechin.
Alexander Aljechin fæddist í
Moskvu árið 1892. Hann lærði að
tefla skák sjö ára gamall og árið
1909 vann hann hinn rússneska
meistaratitil. Sinn fyrsta alþjóðlega
sigur vann hann í Stokkhólmi 1912,
en það er í Pétursborg árið 1914
sem hann verkur á sér heimsat-
hygli er hann verður nr. 3 á eftir
Lasker og Capablanka. Aljechin
var mjög iðinn við að taka þátt í
mótum og tefldi í allt um 1000
mótsskákir þ.e. meira en Lasker og
Capablanka. Fram til ársins 1927
er hann tefldi einvígið um heims-
meistaratitilinn við Capablanka
hafði hann tekið þátt í 19 mótum,
þar af vann hann 11, varð nr. 2 í
6, nr. 3 í einu og einu sinni mátti
hann láta sér nægja að verða nr.
3—4, sannarlega frábær árangur.
Árið 1927 fór fram í New York
skákmót er skera skyldi úr um það
hver hljóta skyldi réttinn til að
tefla við Capablanka um heims-
meistaratignina, þann rétt hlaut
Aljechin og í árslok það sama ár
fór einvígið fram. Varla nokkur,
nema þá helzt Aljechin sjálfur mun
hafa búizt við að honum tækist að
sigra. Reglur einvígisins voru þær
að þeim er fyrst tækist að vinna
sex skákir hlotnaðist sigurinn. Við
Alcxander Aljechin.
leika. a) 16. Hecl, a5! 17. a3, a4
18. Dc3, Rc6 19. Rd3, He6. b) 16.
Rd3, Rxd3 17. Dxd3, Dxd3 18. cxd3,
Bb4 19. Hccl, c6 ásamt a5 og svart-
ur stendur betur. Nú kemur falleg
flétta).
16. ----- Rxc2!
17. Hxc2 Dxf4!
18. g3 Df5
19. Hce2 b6
20. Db5 h5
21. h4 Hc4
(Hótar mátsókn með 22. — Hxh4!!).
skulum nú líta á fyrstu skákina í 22. Bd2 Hxd4
þessu mikla einvígi. 23. Bc3 Hd3
24. Bc5 Hd8
Ilvítt: Capablanka. 25. Bxd6 IIxd6
Svart: Aljcchin. 26. He5 Df3
FRÖNSK VÖRN 27. Hxh5 —
1. e4 c6 (Hvítum hefur tekizt að ná tölu-
2. d4 d5 verðu mótspili t.d. má svartur ekki
3. Rc3 Bb4 leika 27. — He6 ? vegna 28. De8
4. e4xd5 exd5 og mátar).
5. Bd3 Rc6 27. I)xh5
6. Itc2 Rge7 28. He8f Kh7
7. 0—0 Bfö 29. Dxd3f Dg6
8. Bxf5 Rxf5 30. Ddl Hc6!
9. I)d3 I)d7 (Hvítur þolir ekki kaupin og verð-
10. Rdl — ur að yfirgefa hina mikilvægu
(Hvítur er að hugsa um riddara- línu).
kaup en þessi áætlun er alltof hæg- 31. IIa8 He5
fara og gefur svörtum möguleika 32. Hxa7 c5
að hrifsa til sín frumkvæðið, skarp- 33. Hd7 Dc6
ara hefði verið 10. Bf4, 0—0—0). 34. Dd3f g6
10. 0—0 35. Hd8 d4
11. Re3 Rxe3 36. a4 Hclf
12. Bxe3 Hfe8 (Fljótvirkari leið var 36. — De7!
13. Rf4 37. Hb8, Dc7 38. Ha8, Dc6 og hvítur
(Meira í samræmi við það sem á tapar hróknum vegna máthótunar-
undan var komið var Bf4 ásamt c3). innar).
13. Bd6. 37. Kg2 Dc6f
(Ef nú 14. Rxd5, Bxh2t 15. Kxh2, 38. f3 Hc3
Dxd5 16. c4, Dh5t 17. Kgl, Had8 39. Ddl Dc6
18. d5, Hd6 með ýmsum hótunum 40. g4 He2f
á svörtu kóngsstöðuna). 41. Kh3 De3
14. Hfel? 42. Dhl Df4
(Fyrsti alvarlegi afleikurinn, betra (Hótunin Hf2 verður ekki varin).
14. c3). 43. h5 II f 2
14. Rb4 og hvítur gafst upp.
15. Db3 I)f5
16. Hacl? -----
(Hvítur er þegar kominn í vand-
ræði, Aljechin gaf upp tvo mögu-
Þessu mikla einvígi lauk þannig
að Aljechin vann 6 skákir, Capa-
blanka 3 en 25 urðu jafntefli.