Morgunblaðið - 30.12.2011, Page 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 2011
FRÉTTASKÝRING
Egill Ólafsson
egol@mbl.is
Sífellt stærri hópur eldri borgara
fær engar greiðslur frá Trygg-
ingastofnun ríkisins vegna skerð-
inga. Kári Arnór Kárason, fram-
kvæmdastjóri lífeyrissjóðsins
Stapa, segir stefna í að fólk sem
greitt hefur í lífeyrissjóð alla
starfsævina fái ekkert frá ríkinu.
Hann gagnrýnir þetta og segir
skattlagningu lífeyris allt of
mikla.
Árið 2008 fékk 27.881 greiddan
ellilífeyri frá Tryggingastofnun,
en í fyrra fengu 25.072 greiddan
ellilífeyri. Þessi fækkun varð
þrátt fyrir að eldri borgurum sé
að fjölga. Um síðustu áramót voru
33.883 einstaklingar eldri en 67
ára. Árið 2000 var 16% munur á
fjölda þeirra sem fengu ellilífeyri
frá TR og þeirra sem voru 67 ára
og eldri, en í fyrra var þessi mun-
ur 35%. Fyrir 10 árum nam ellilíf-
eyrir og tekjutrygging TR 1,7%
af landsframleiðslu. Í fyrra var
þetta hlutfall 1,4%.
Byrjar að skerðast við 215
þúsund króna mánaðarlaun
Kári Arnór sagði að lífeyris-
sparnaður væri mjög mikið skatt-
lagður í dag. „Í fyrsta lagi greiða
menn fullan tekjuskatt þegar af
greiddum lífeyri lífeyrissjóðanna.
Í öðru lagi hefur þessi ríkisstjórn
og ríkisstjórnir þar á undan sífellt
verið að tekjutengja meira af
greiðslum frá Tryggingastofnun,
sem er auðvitað ekkert annað en
skattlagning á þennan sparnað.
Núna eru lífeyrissjóðirnir komnir
með um 60% af öllum greiddum
lífeyri í landinu og ríkið er hægt
og bítandi að losa sig alveg út úr
því að greiða eftirlaun til lands-
manna. Það stefnir í það að mjög
stór hópur Íslendinga muni ekki fá
eina einustu krónu frá ríkinu. Ég
er þá að tala um fólk sem er með
meðallaun. Þegar það er búið að
borga í lífeyrissjóð alla starfsæv-
ina fær það ekki neitt frá ríkinu.“
Kári Arnór sagði að menn hefðu
ætlað að byggja upp lífeyriskerfi
sem hvíldi á þremur stoðum, þ.e. á
grunnlífeyri frá TR, lífeyri frá líf-
eyrissjóðum og séreignasparnaði
sem væri valfrjáls. Nú væri ríkið
að taka í burtu eina stoðina, sem
er grunnlífeyririnn.
Grunnlífeyrir TR er í dag 32.775
kr. á mánuði. Grunnlífeyririnn
byrjar að skerðast þegar tekjur
ellilífeyrisþega fara upp í 215 þús-
und á mánuði og falla alveg niður
þegar lífeyrisþegar eru með 332
þúsund krónur í tekjur á mánuði.
Ef fólk er með 270 þúsund krónur
í tekjur greiðir TR um 19 þúsund
krónur til viðbótar í ellilífeyri og
tekjutryggingu. Þegar búið er að
draga skatt af greiðslunum sitja
eftir 186.667 krónur.
 Eftir því sem lífeyrissjóðir styrkjast og greiða meira í ellilífeyri dregur ríkið úr greiðslu grunnlífeyris
 Framkvæmdastjóri Stapa gagnrýnir mikla skattlagningu ríkisins á greiðslur úr lífeyrissjóðum
Sífellt fleiri fá ekkert frá TR
Fjöldi ellilífeyrisþega hjá Tryggingastofnun
Ellilífeyrisþegar hjá TR 67 ára og eldri
34.000
32.000
30.000
28.000
26.000
24.000
22.000
20.000
2000 2010
Heimild: TR
25.123
25.072
27.881
(2008)
29.097
32.408
33.883
Lífeyrissjóðurinn Stapi ætlar ekki að
taka þátt í fjármögnun nýs Landspít-
ala vegna nýrrar skattlagningar á líf-
eyrissjóðina. Sjóðurinn þarf á næsta
ári að greiða um 100 milljónir í þenn-
an skatt sem er álíka mikið og allur
rekstarkostnaður sjóðsins.
Breytingar voru gerðar á frum-
varpi um skattlagninguna og for-
sætisráðherra og fjármálaráðherra
gáfu fyrirheit um að tekið yrði tillit
til skattlagningarinnar þegar
ákvarðanir yrðu teknar um jöfnun
lífeyrisréttinda. Kári Arnór Kárason,
framkvæmdastjóri Stapa, segir yfir-
lýsingar ráðamanna óljósar og menn
viti ekki hvort hægt sé að treysta
þeim.
Stapi skrifaði velferðarráðherra,
forsætisráðherra og fjármálaráð-
herra bréf fyrr í þessum mánuði þar
sem segir að líf-
eyrissjóðurinn
muni ekki taka
þátt í að fjár-
magna byggingu
nýs spítala. Kári
Arnór segir
Stapa ekki
treysta sér til að
fara í samstarf
við ríkið um þetta
verkefni meðan
ríkið sé að taka ný skref í skattlagn-
ingu á lífeyrissjóðina. Lífeyrissjóð-
irnir höfðu áður heitið því að taka
þátt í fjármögnun nýs spítala.
Kári Arnór segir að ekki sé komið
að því að sjóðirnir þurfi að skrifa
undir skuldbindingar í þessu máli og
því óljóst hvort fleiri séu sömu skoð-
unar. egol@mbl.is
Lífeyrissjóðurinn Stapi fjár-
magnar ekki nýjan spítala
Kári Arnór
Kárason
Mannanafnanefnd kvað nýlega upp þrjá úrskurði um skráningu eiginnafna
á mannanafnaskrá. Eftirfarandi nöfn hlutu samþykki nefndarinnar:
Fjarki, Tía, Bertram, Aðaldal, Jósebína, Trú, Krossdal, Þeódís, Marínó,
Sólín, Koggi, Kaspar, Ólivía, Silli, Sæi og Gunnharða. Þau voru því öll
skráð inn á mannanafnaskrá sem samþykkt eiginnöfn.
Hins vegar sá Mannanafnanefnd sér ekki fært að samþykkja nafnið
Emilia, en ritháttur þess nafns þótti ekki vera í samræmi við almennar rit-
reglur íslensks máls þar sem bókstafurinn „a“ er ekki ritaður á eftir ein-
hljóðinu „i“. Þrátt fyrir að samtals níu konur beri þetta nafn hérlendis, og
sú elsta þeirra hafi fæðst árið 1992, taldi nefndin að ekki væri hefð fyrir
þessum tiltekna rithætti. Nefndin hafnaði því nafninu með tilvísun til 1.
mgr. 5. gr. laga nr. 45/1996 um mannanöfn. skulih@mbl.is
Fjarki og Tía heimil nöfn en ekki Emilia
Guðrún Sóley Gestsdóttir
gudrunsoley@mbl.is
Starfsmenn Reykjavíkurborgar hafa í mörgu að snúast
þessa dagana því auk þess að sjá um að ryðja burt snjó
eru þeir í óðaönn að undirbúa áramótabrennur um alla
borg en kveikt verður í bálköstunum að venju á gamlárs-
kvöld. Brennurnar verða tíu talsins á Reykjavíkursvæð-
inu í ár, fjórar stórar og sex sem eru minni í sniðum.
Að sögn Þorgríms Hallgrímssonar, rekstrarstjóra á
hverfastöð framkvæmda- og eignasviðs Reykjavíkur-
borgar, hafa starfsmenn borgarinnar verið uppteknir við
snjómoksturinn og því fór undirbúningur við brennurnar
örlítið seinna af stað en vanalega. Talsverð vinna liggur í
þeim undirbúningi sem felst meðal annars í því að taka á
móti efniviði auk þess sem setja þarf sand á öll eldstæði.
Sandpúðum er staflað undir eldiviðinn sem síðan eru
fjarlægðir á nýársdag ásamt öllu því afgangsdóti sem
liggur eftir.
Eldiviðurinn í brennurnar kemur að langstærstu leyti
frá fyrirtækjum sem losa sig við vörubretti og afgangs-
timbur. Þannig leggja þau til hreint timbur sem er, að
sögn Þorgríms, besta efnið í brennurnar. Eitthvað er
einnig um að sölustaðir jólatrjáa losi sig við afgangstré.
Það er hins vegar liðin tíð að íbúar hverfanna leggi sjálfir
til eldivið en mörg ár eru síðan tíðkaðist að tína til dót úr
bílskúrum og geymslum á brennur, enda í mörgum til-
vikum um hættuleg efni að ræða sem henta alls ekki til
brennslu.
Bannað að vera með flugelda við brennur
Áramótabrennur eru fyrir löngu orðnar hluti af ný-
ársfögnuði landsmanna og eru að margra mati nauðsyn-
legur liður í hátíðarhaldinu. Þorgrímur segir brennurnar
halda vinsældum sínum milli ára og fjöldi gesta sem þær
sæki standi nokkurn veginn í stað. Þær eru vinsælar hjá
fjölskyldum enda þyki börnunum spennandi að fylgjast
með eldinum loga, hitta vini og kveikja á stjörnuljósum.
Hlutverk brennanna er því ekki síst að vera samkomu-
staður nágranna, ættingja og vina og hjá mörgum hefur
skapast sú hefð að hittast árlega við brennu og jafnvel
skála þar fyrir nýju ári.
Aðspurður um slys við brennur segist Þorgrímur
ekki vita til þess að nein slys hafi orðið við brennur síð-
ustu ár. Eflaust spilar þar inn í meðvitund foreldra um
hættur sem af eldinum kunna að stafa auk þess sem
bannað er að vera með flugelda í námunda við brenn-
urnar þrátt fyrir að þær reglur séu í einhverjum tilfellum
virtar að vettugi. Stærð brennanna ræðst enn fremur af
mati Eldvarnareftirlitsins og af aðstæðum á hverjum
stað fyrir sig þannig að öryggis er gætt í hvívetna.
Brennurnar tíu verða haldnar á sömu stöðum og í fyrra
svo fólk getur leitað á kunnuglegar slóðir til að fagna
nýju ári í góðra vina hópi.
Hefð að skála fyrir
nýju ári við brennur
 Slys fátíð í tengslum við þessa vinsælu fjölskylduskemmtun
Morgunblaðið/Kristinn
Brenna Í ár eru tíu áramótabrennur víðs vegar um höfuðborgina, en þær njóta stöðugra vinsælda.
15% afsláttur
Fæst án lyfseðils
N J Ó T U M Þ E S S A Ð H R E Y F A O K K U R
af öllum styrkleikum og pakkningastærðum