SunnudagsMogginn - 08.01.2012, Side 27

SunnudagsMogginn - 08.01.2012, Side 27
8. janúar 2012 27 Frakklandi þar sem textanum er hreinlega breytt og hún á mömmu. Það er ekki langt síðan Lína langsokkur kom út hér í réttri þýðingu, þ.e. sem næst frumtextanum. “ Sjálf hefur Kristín þýtt bókmenntaverk en það var hluti af lokaverkefni hennar í M.A. náminu og Bjartur gaf út. „Sú bók heitir Rannsóknin og er eftir Philippe Claudel. Bókmenntaþýðing er allt annað en nytjaþýðing. Höfundurinn vomir yfir manni. Það er mjög krefjandi að losa sig undan byggingu frummálsins og gera textann íslenskan. Það þarf iðulega að taka ákvarðanir varðandi túlkun, hvað var mikilvægt, hvað má aðlaga, jafnvel breyta. Bókin er ádeila á nútímaþjóðfélag og stórar samsteypur sem gera manninn, einstaklinginn, að engu nema hlekk í keðju þeirra. Ég mæli með því að halda þessari bók t.d. að menntaskólanemum og yngri fullorðnum lesendum, en hún er þó góð fyrir alla.“ Kristín vinnur nú að ritgerð um þessa þýðingu og stefnir á út- skrift úr þýðingafræðinni í vor. Uppbygging í París þrátt fyrir efnhagslegan samdrátt Það eru 22 ár síðan Kristín flutti til Parísar og margt hefur breyst. „Frakkland hefur alltaf verið í smákreppu eins og Ísland er að upplifa núna. Það hefur alltaf verið samdráttur hér frekar en þensla, en nú er svartara yfir. Þegar evran var tekin upp hækkaði allt í verði og verð á smávöru og á kaffi- og á veitingahúsum hefur hækkað mjög mikið fyrir innfædda,“ segir Kristín en nefnir jafnframt að Parísarbúar hafi alltaf staðið dálítið sér og séu dálítið öfga- kenndir. Þrátt fyrir samdrátt hefur verið mikil uppbygging í borginni. „Í tíð Chiracs var öll borgin þrifin og því er yfirbragð henn- ar ljósara. Það er búið að þrífa allar bygg- ingar og bakkana við Signu en þeir voru orðnir kolsvartir og þá má ekki gleyma baráttunni við hundaskítinn sem hefur tekist mjög vel. Þegar París varð menn- ingarborg árið 2000 var ákveðið að hún yrði borg ljósanna og til verksins voru fengnir færustu ljósahönnuðir sem lýstu stórbyggingar og brýr,“ segir Kristín og bætir við að það virðast alltaf vera til fjár- magn í stórverkefni sem þessi jafnvel þótt verið sé að skera niður í opinbera kerfinu. „En tónninn er svartsýnni í fólki og at- vinnuleysi, sem ekki hefur verið mikið í París, þó að það hafi verið í Frakklandi, er að aukast. Það og hærra húsnæðisverð hefur orðið til þess að fjöldi Parísarbúa, jafnvel þeirra sem alla sína ævi hafa búið í París, hefur orðið að flýja út í úthverfin.“ En fjöldi ferðamanna er ekkert að drag- ast saman í París. „Í París búa um 2, 2 milljónir en hingað leggja leið sína á bilinu 12-15 milljónir ferðamanna. Aukningin virðist endalaus og þeir sem vinna í ferða- mannageiranum þurfa ekkert að óttast um sín störf.“ Hvernig líkar Frökkum við forsetann, Nicolas Sarkozy? „Hann er mjög um- deildur og ég þekki fáa sem líkar við hann. Jafnvel fólk úr hans eigin flokki sér eftir að hafa kosið hann. Fólk er öllu já- kvæðara í garð spúsu hans Cörlu Bruni.“ En eru Frakkar almennt skemmtilegt fólk? „Franska þjóðarsálin, ef maður leyf- ir sér að alhæfa, kann að lifa lífinu, kann að skemmta sér, er skemmtilega kald- hæðin, hefur þennan kolbikasvarta húm- or sem á rosalega vel við mig, eins og það sem Marie Antoinette á að hafa sagt um brauðið og kökurnar. Það er bara dæmi- gerður franskur húmor. Þú finnur alveg franska, fúla þjóninn en hinn dæmigerða Frakka getur þú t.d. hitt á matarmörk- uðunum, þar sem fólk kaupir ferskt í matinn, fær ráðleggingar og upplifir skemmtileg samskipti og nærveru.“ Latínuhverfið kallast á við Mýrina og hverfin á hæðunum Kristín á sér nokkur uppáhaldshverfi í París, fer með fólk þangað og segir sögu þeirra. „Latínuhverfið, Mýrin, Mont- martre og Belleville eru hverfi sem ég myndi ráðleggja fólki að kynna sér og skoða ef það á leið til Parísar. Lat- ínuhverfið verður til snemma á miðöldum og það er skólahverfið í París. Þar fékk þó Georges-Eugène Haussmann (1809- 1891), oft nefndur arkítekt Parísar, að fara sínu fram, megnið af miðaldagötunum þröngu vék fyrir stóru breiðgötunum. Þar er Sorbonne, einn frægasti háskóli Evrópu, og fleiri háskólar. Þar er einnig mikið menningarlíf, mikið af litlum kvik- myndahúsum, þar sem oft og tíðum er verið að sýna gamlar kvikmyndir. Þeim hefur reyndar aðeins fækkað með tilkomu stóru kvikmyndahúsanna með mörgu sölunum en þau litlu setja engu að síður setja svip sinn á hverfið sem og kaffihúsin og barirnir sem námsmenn- irnir stunda grimmt. Þá er í Latínuhverf- inu fullt af litlum bókabúðum, i viðbót við bóksalana við Signu.“ Kristín segir að í Latínuhverfinu hafi námsmenn iðulega búið en nú sé það að breytast. „Eins og í öðrum hverfum Par- ísar hefur húsnæðisverð hækkað mikið og þeir hafa ekki lengur efni á því og hafa flúið út í úthverfin. Það skiptir ef til vill ekki öllu máli því almenningssamgöngur eru það góðar, sérstaklega metró-ið að fólk er fljótt á milli staða. Mörgum af gömlu námsmannaíbúðunum hefur hins vegar verið breytt í hótel fyrir ferða- menn.“ Gyðingar og samkynhneigðir í Mýrinni Kristín segi að Mýrin sé eitt af sínum uppáhaldshverfum. „Hún er fremur ólík Latínuhverfinu en hún byggist upp á 17. öld. Þetta var og er gyðingahverfi en gyð- ingarnir höfðu verið þar í góðu yfirlæti fram að seinni heimstyrjöldinni þegar skjólið breyttist í gildru og þeir lokuðust inni í hverfinu og urðu auðveld fórn- arlömb nasista sem hreinsuðu hverfið, fjarlægðu börn sem fullorðna auk þess að láta greipar sópa um eignir þeirra, án þess að nokkur kæmi þeim til hjálpar. Þetta er eitt af mörgu sem Frökkum þykir erfitt að ræða í sögu sinni. En sorgin var hryllileg og það tók tíma að koma á jafnvægi aftur. Upp úr 1970 koma samkynhneigðir fram í Frakklandi og krefjast tilveruréttar síns og velja til búsetu Mýrina, sem er vel staðsett, með falleg hús. Þeir opna fyrstu barina og sérvöruverslanir, annað hvort með handgerðar vörur eða fjölda- framleiddar en alltaf smekklegt. Smátt og smátt hefur Mýrin orðið eitt skemmtileg- asta hverfi Parísar.“ Rauða Myllan í Montmartre Montmartre var í fyrstu aðeins sveitaþorp á einni af hæðunum yfir París, en svo þeg- ar Haussmann stækkar borgina um 1860, var þorpið innlimað í borgina sjálfa, að sögn Kristínar. „Mont þýðir fjall og þarna er mjög gott útsýni yfir borgina, svo í Montmartre safnaðist svolítið af efnaðra fólki, þó að norður- og austurhlutinn hafi í raun verið fátækrahverfin. Ríka fólkið falaðist eftir útsýninu og skemmtanalífinu. Myllurnar, sem áður muldu bæði korn og kalkstein, breyttust fljótlega í dansstaði og þarna verður til m.a. til hin fræga Rauða mylla. Hverfið verður þekkt fyrir skemmtistaði sína og verður aðalsuðupottur bæði fá- tæka fólksins, verkamanna og svo ríka, fína fólksins og þannig er það enn þann dag í dag. Þeir sem búa í þessu hverfi líta ekki á sig sem Parísarbúa heldur fyrst og fremst á sig sem Montmartre-búa, líkt og Vestmannaeyingar sem líta ef til vill fyrst á sig sem slíka og svo Íslendinga.“ Bóhemburgeisarnir í Belleville Þá er það Belleville-hverfi sem er einnig sveitaþorp sem var innlimað í París á sama tíma og Montmartre. Kristín segir að þar hafi verið byggð íbúðarhús eða réttara sagt hafi verið skóflað upp íbúðum fyrir fátæka af ódýr- ari gerðinni, langt frá dýrri húsagerð Haussmann. „Í þessu hverfi er nú mikil uppsveifla, mörg hús hafa verið rifin og endurbyggð og nú er þetta að verða tísku- hverfi unga, nýríka fólksins – bóhemab- urgeisanna,“ segir Kristín og hlær. „Það er fólk sem gengur í lífrænt rækt- aðri bómull, drekkur latte með lífrænni mjólk, er meðvitað um umhverfið og þjóðfélagið en er ofsalega frekt og ríkt, enda er betra að vera með góðar tekjur til að hafa efni á þessum lífsstíl. Um leið og þetta er rosalega skemmtileg uppbygging fyrir hverfið, því það myndast þörf fyrir verslanir og veitingahús, þá eru bóhemb- urgeisarnir um leið kröfuharðir í garð yf- irvalda, til dæmis hvað varðar skólahald og hvað er borðað í mötuneytinu þar.“ Kristín segir að það sé oft mikil spenna á milli gömlu íbúanna og þeirra nýju. „Nýju íbúarnir hafa meira á milli hand- anna en þeir eldri og vilja oft ráðast í miklar breytingar á húsunum, eins og stigagöngum í niðurníðslu, sem hinir eldri hafa ekki efni á. Húsfundir í Belle- ville geta því orðið að algjörri martröð. En það er samt gaman að upplifa þessa blöndu og þessa dýnamík og uppbygg- ingu,“ segir hin íslenska Parísardama sem er hafsjór af fróðleik. Enda hefur hún gengið París þvera og endilanga og þekkir þar orðið hverja þúfu. Kristín hefur sjálf þurft að flýja út í úthverfin eins og fleiri Parísarbúar og býr í hverfi, ásamt manni sínum og tveimur börnum, sem heitir Copavogure eða Kópavogur eins og þau kalla hann í glensi. Hún segist ekki vera á heimleið frá París enda líki henni afar vel að búa þar, hún þori samt engu um að spá ... það gæti orðið krókur á leið hennar. Bókabás eiginmanns Kristínar við Signubakka. „Þarna þrífast Bragar Parísarborgar.“ ’Franska þjóð-arsálin, ef maðurleyfir sér að alhæfa, kannað lifa lífinu, kann aðskemmta sér, erskemmtilega kaldhæðin, hefur þennan kolbika- svarta húmor sem á rosalega vel við mig, eins og það sem Marie Antoi- nette á að hafa sagt um brauðið og kökurnar. Það er bara dæmigerður franskur húmor.

x

SunnudagsMogginn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: SunnudagsMogginn
https://timarit.is/publication/785

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.