SunnudagsMogginn - 12.02.2012, Side 41

LÁRÉTT
1. Skott skotts er röð (8)
4. Ekki langhlaup í straumrofi. (10)
7. Enska fær form til hljóma eins og stjórnun. (10)
10. Áfengur drykkur Jóns L. endar í munni dýrs. (8)
11. Ná borg í bardaga. (6)
12. Margföldunartafla er eitthvað til að bíta í. (5)
13. Yfir frostmarki heyrist alstaðar hjá almenningi. (6)
14. Skal rugla egg með hári. (7)
16. Andi hefur stig sem keppinautur. (9)
18. Þurfalingur hreppi sóma Gunnars. (11)
21. Fráleitari missi tá til skepna. (8)
23. Teiknar S með litapenna og dútlar (7)
24. Það er sagt að fræðslustofnunin um fastann byggi
á svipureiminni. (8)
27. Undrun í AA fær með sér stórt herbergi í verslun.
(10)
29. Þekkja norn að sjálfsögðu. (9)
30. Friðlaus svo það sulli og blandast. (11)
31. Úr skúta kemur rigning (7)
32. Fótjárn 501 getur birtst á degi í miðjum mánuði. (9)
33. Spil Jóns og Jóns hefur andlit. (6)
34. Grindur á fótum. (6)
LÓÐRÉTT
1. Gel gert úr sjávarspendýrum er leikur einn. (13)
2. Fyrir hádegi erlendis ruglast Móníka á endanum út
af efni. (8)
3. Gestakoma að kirkjusvæði. (6)
4. Stal læknir góðri einkunn með því að doka við. (7)
5. Ryk út í skort á fölum. (8)
6. Bílastæði ei fær líkan frá fugli. (8)
8. En ærin gefur fæðu. (6)
9. A! Pústa móti fæðu. (9)
15. Eins Norðurlandabúi. (4)
17. Er fjarskipafyrirtæki á svæði af ákveðinni stærð?
(7)
18. Herra og kvendýr detta. (6)
19. Marinó telur sig geta búið til byggingarefni. (11)
20. Fat í tónleikahúsi undir skelfisk? (11)
22. Dyl hálfbilaða gjörð. (5)
25. Eldaði Alþjóðahús í sérstakri byggingu? (8)
26. SUS fær drykk frá einhverjum á sokkaleistunum.
(7)
28. Krafsi rugl við að rita. (6)
29. Að læra um mótþróa. (6)
30. Rétt kvarta. (4)
Verðlaun eru veitt fyrir rétta lausn
krossgátunnar. Senda skal þátt-
tökuseðilinn í umslagi merktu:
Krossgáta Morgunblaðsins,
Hádegismóum 2, 110 Reykjavík.
Frestur til að skila úrlausn kross-
gátu 12. febrúar rennur út á há-
degi 17. febrúar. Nafn vinnings-
hafans birtist í Sunnudagsmogganum 19. febrúar.
Heppinn þátttakandi hlýtur bók í vinning. Vinnings-
hafi krossgátunnar 5. janúar er Brynjólfur Magn-
ússon, Lynghaga 2, Reykjavík. Hann hlýtur að laun-
um bókina Málverkið eftir Ólaf Jóhann Ólafsson.
Forlagið gefur út.
Krossgátuverðlaun
Þann 30. janúar sl. varð Íslands-
vinurinn Boris Spasskí 75 ára og
gafst þá tími til upprifjunar á
glæsilegum skákferli og mikilli
dramatík sem náði hámarki í
Reykjavík sumarið 1972. Á ein-
um vefmiðli var dregin fram
glæsileg sigurskák Spasskís yfir
David Bronstein á sovéska
meistaramótinu árið 1960 en
viðureignin var sviðsett í upp-
hafsatriði James Bond-
myndarinnar From Russia with
love en þar eigast við tveir
skuggalegir náungar, Kroosteen
og McAdams.
Þegar Spasskí kom hingað í
ársbyrjun 2006 vegna málþings
um Friðrik Ólafsson vék hann að
eigin skákferli og taldi að sín
bestu ár hefðu verið frá 1964 til
ársins 1970. Um miðjan sjötta
áratuginn varð hann heims-
meistari unglinga og ári síðar
varð hann yngsti stórmeistari
heims og virtust allir vegir færir.
Þá kom Tal fram á sjónarsviðið
og um tíma var eins og skák-
gyðjan hefði snúið baki við
Spasskí. En á millisvæðamótinu
í Amsterdam árið 1964 varð
hann efstur ásamt Bent Larsen
og fleirum og komst á beinu
brautina aftur. Hann vann síðan
áskorendakeppnina 1965 eftir
sigra yfir Keres, Geller og Tal en
ári síðar tapaði hann einvíginu
um heimsmeistaratitilinn fyrir
Tigran Petrosjan með minnsta
mun. Framan af átti hann erfitt
með að vinna skák en fór þá í
smiðju til gamla heimsmeist-
arans Mikhaels Botvinniks sem
gaf honum óvænt ráð – tapaðu
fyrst einni!
Eftir stóra sigra yfir Geller,
Larsen og Kortsnoj 1968 tefldi
hann aftur um heimsmeist-
aratitilinn við Petrosjan og þetta
vor árið 1969 gekk betur, hann
vann 12 ½ : 10 ½. Ári síðar lagði
hann Bobby Fischer að velli í
frægu 1. borðs uppgjöri á ól-
ympíumótinu í Siegen og stóð þá
á hátindi getu sinnar.
Í seinna einvíginu við Petrosj-
an sýndi Spasskí allar sínar
bestu hliðar, hann undirbjó sig
með því athuga ljósmyndir sem
teknar voru 1966 og gat lesið úr
svipbrigðum Armenans hvernig
hann mat stöðuna. Hættuleg-
astur var Tigran þegar hann var
órólegur og taugaóstyrkur en
alveg sauðmeinlaus ef hann gaf
sig út fyrir að vera öruggur í fasi.
Í eftirfarandi skák sem tefld
var undir lok einvígisins gerði
Spasskí út um taflið með leift-
ursókn:
HM einvígið 1969; 21. skák:
Boris Spasskí – Tigran Petrosj-
an
Sikileyjarvörn
1. e4 c5 2. Rf3 d6 3. d4 cxd4 4.
Rxd4 Rf6 5. Rc3 a6 6. Bg5 Rbd7
7. Bc4 Da5 8. Dd2 h6
Þessi leikur átti eftir að reyn-
ast Petrosjan illa. Mun eðlilegra
er 8. … e6 og – b5 við tækifæri.
9. Bxf6 Rxf6 10. O-O-O e6 11.
Hhe1 Be7 12. f4 O-O 13. Bb3 He8
14.Kb1 Bf8 15. g4!
Blásið til sóknar. Hann gat líka
leikið 15. f5 en þessi leikur er
óþægilegri.
15. … Rxg4 16. Dg2 Rf6 17. Hg1
Bd7 18. f5! Kh8
Eftir þennan leik verður ekk-
ert við ráðið, nauðsynlegt var
18. … De5 t.d. 19. Rf3 Dc5 og
svartur heldur í horfinu.
19. Hdf1 Dd8 20. dxe6 fxe6 21.
e5!
Rýmir e4-reitinn og allir
menn hvíts taka þátt í sókninni.
21. ... Re4 dxe5
( STÖÐUMYND)
22. Re4! Rh5
Alls ekki 21. … 23.Hxf8+! og
24. Dxg7 mát. Spasskí leiðir
skákina til lykta með tveim
hnitmiðuðum leikjum.
23. Dg6! exd4 24. Rg5!
- og Petrosjan gafst upp.
Margir hafa spurt um líðan
Spasskís eftir alvarlegt heila-
blóðfall haustið 2010. Vitað er að
hann lamaðist öðrum megin og
er hreyfihamlaður en hann hlaut
ekki heilaskaða að öðru leyti.
Helgi Ólafsson helol@simnet.is
Boris Spasskí 75 ára
Skák
Nafn
Heimilisfang
Póstfang
Krossgáta