Morgunblaðið - 12.06.2012, Page 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. JÚNÍ 2012
SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Þrátt fyrir mikla þurrkatíð undanfarið
lítur ágætlega út með grassprettu víð-
ast hvar á landinu. Bændur bíða þó
óþreyjufullir eftir vænni rigning-
ardembu því herslumuninn vantar svo
þeir geti hafið slátt. Rigningin mun
láta bíða eftir sér eitthvað lengur því
hún sést ekki í kortunum af neinu viti
fyrr en seinnipart næstu viku. Ráðu-
nautar telja að flestir bændur hefji
fyrrislátt um eða eftir næstu helgi og
er það eins og gerist í meðalári. Allt
lítur þó út fyrir að næringargildi heys-
ins verði ekki eins og best verður á
kosið vegna þurrka, en bleytan gefur
grasinu þá fyllingu sem það þarf til að
verða næringarríkt fóður.
Eiríkur Loftsson jarðrækt-
arráðunautur í Skagafirði segir að þar
sé orðið ansi þurrt og þurrkurinn far-
inn að tefja sprettu. „Það styttist nú
samt í slátt og gæti verið að menn
færu eitthvað að hreyfa sig um eða
undir næstu helgi. En það er ekki víst
að það verði almennur sláttur þó
bændur byrji aðeins.“
Eiríkur segir að það spretti betur
núna en á sama tíma í fyrra en ekki
viti það á gott ef ekki fer að væta. „Nú
var enginn klaki í jörðu í vor og svo
kom hlýr og góður kafli sem kom öllu
af stað. Það vantar vætuna til að þetta
komi og þá kemur þetta líka frekar
hratt.“
Þurrkurinn núna er ekki aðeins
slæmur fyrir grassprettu á túnum
heldur fer hann einnig illa með flög
sem hefur verið sáð í að sögn Eiríks.
„Bændur þurfa að fá vætu í flögin svo
það fari að spíra. Það sem hefur verið
sáð síðustu vikurnar er ekki að taka
vel við sér. En maður sér að kornið
sem var sáð í byrjun maí er komið af
stað.“
Erfitt að ná heyinu
sem allra bestu
Fyrravor var mjög kalt og þurrt og
bitnaði það á heyforða bænda í vetur.
„Það gekk mjög á birgðir og bændum
veitir ekkert af því að fá gott heyskap-
arár. Ef það verður viðloðandi þurrk-
ur áfram fara þeir að hafa áhyggjur af
því að ná ekki upp þeim forða sem
þeir þurfa að byggja upp aftur. Maður
er smeykur um að það takist ef það
rignir ekki eftir fyrrislátt, þá eru horf-
urnar með sumarið mikið lakari,“ seg-
ir Eiríkur.
Lárus Birgisson ráðunautur hjá
Búnaðarsambandi Vesturlands segir
tún þar í ágætu standi og hann viti
ekki til þess að þau séu farin að
brenna ennþá. „Það stefnir í góða
uppskeru, betri en í fyrra. En það
mætti alveg kasta skúrum,“ segir
Lárus.
Þó uppskeran hjá bændum
verði góð er ekki víst að fóð-
urgildi heysins verði gott.
„Þegar er svona þurrt get-
ur grasið hlaupið í punt
án þess að vera búið að
fá eðlilegan blaðvöxt og
þá er það ekki eins nær-
ingarríkt. Ef vætan kem-
ur myndi blaðvöxtur
aukast og grasið spretta
hratt. Þá gæti það sprottið úr
sér á stuttum tíma svo það
gæti verið erfitt að ná öllu í
bestu gæðum,“ segir Lárus.
Leggja áherslu á
heymagnið
Margrét Ingjaldsdóttir
jarðræktarráðunautur hjá
Búnaðarsambandi Suðurlands
segir að bændur muni líklega
leggja meiri áherslu á að ná
miklum heyjum í sumar frekar
en að horfa í gæði þess. „Þeir sem
gengu á heyforðann í vetur, eða urðu
heylausir, verða að reyna að ná miklu
fóðri í sumar. Af því að það er frekar
kalt og þurrt finnst mér grasið fara
fyrr í skrið og þá minnkar fóð-
urgildið,“ segir Margrét.
Á Suðurlandi eru örfáir bændur
undir Eyjafjöllum farnir að slá í litlu
magni. Margrét segir slátt í lands-
fjórðungnum ekki almennt hafinn af
neinum krafti. „Bændur hér á svæð-
inu fara að huga að slætti um eða eftir
næstu helgi.“
Á Austurlandi er gróður að taka við
sér og farinn að grænka að sögn Önnu
Lóu Sveinsdóttur ráðunautar hjá
Búnaðarsambandi Austurlands. „Það
er búið að vera dálítið kalt núna svo
það hefur hægt á sprettu en það kom
gusa af rigningu svo það er erfitt að
segja til um hvenær sláttur hefst. Í
fyrra var mjög kalt ár og þá voru þeir
að byrja um mánaðamótin júní – júlí,“
segir Anna Lóa. Hún telur líklegt að
bændur byrji nokkuð fyrr núna að slá
enda um meðalvor fyrir austan að
ræða.
Þurrkatíðin tefur grassprettu
Líklegt að sláttur hefjist víða um land um þjóðhátíðarhelgina Bændur þurfa gott heyskaparár
til að byggja upp heyforðann eftir veturinn Lítur ágætlega út með grassprettu en vantar bleytu
Morgunblaðið/RAX
Sláttur Útlit er fyrir að næringargildi heysins verði ekki eins og best verður á kosið í ár vegna þurrka, en bleytan gefur grasinu ákveðna fyllingu.
„Það hefur verið löng þurrkatíð núna og ekki nein
bleyta sem heitið getur. Fyrir norðan og austan hef-
ur víða verið svalt en samt sem áður lítið rignt,“
segir Óli Þór Árnason, veðurfræðingur hjá Veð-
urstofu Íslands.
Hann segir ekki mikla rigningu að sjá í kort-
unum. „Þetta er langt fyrir utan allar spár
sem við gefum út opinberlega en um miðja
næstu viku verður kannski lægð suðvestur af
landinu. Þá myndi rigna seint í næstu viku með
suðlægum vindum. Annars eru voðalega litlar
breytingar á veðrinu viku fram í tímann. Það geta
komið síðdegisskúrir en það er engin bleyta sem heitið
getur.“
Óli Þór segir að það sé frekar tilviljun en hitt að Íslendingar fái
tvö þurr vor í röð. „Vorið í fyrra var öðruvísi þurrt, þá var standandi
norðanátt og mjög kalt á Norður- og Austurlandi á meðan Suður-
og Vesturland voru í skjóli. Nú er þetta líkari staða og var árið
2010. Það er mikil hæð yfir Grænlandi sem teygir sig yfir Ísland og
við liggjum í rauninni í skjóli af henni.“
VEÐURSTOFAN
Lítil bleyta í kortunum
SÉRHÆFING Í VIÐHALDI GÓLFA
Við sérhæfum okkur í slípun og olíuburði á
sólpöllum, gerum gamla pallinn flottari en nýjan.
Fjalirnar verða rennisléttar og timbrið nær aftur
sínum náttúrulega lit.
GERUM SÓLPALLINN
EINS OG NÝJAN
info@golfthjonustan.is | golfthjonustan.is
S: 897 2225
Norrænu lýð-
heilsuverðlaunin
árið 2012 falla að
þessu sinni Har-
aldi Briem, sótt-
varnalækni og
sérfræðingi í
smitsjúkdómum
hjá landlækni, í
skaut fyrir mikil-
vægar rannsókn-
ir á útbreiðslu
smitsjúkdóma og fyrir baráttu gegn
ónæmi fyrir sýklalyfjum. Voru hon-
um afhent verðlaunin á árlegum
fundi norrænna heilbrigðisráðherra
sem nú stendur yfir í Bergen í Nor-
egi.
Í tilkynningu frá velferðarráðu-
neytinu segir að norrænu lýðheilsu-
verðlaunin séu veitt „einstaklingum,
samtökum eða stofnunum sem lagt
hafa mikið af mörkum til að bæta
lýðheilsu á Norðurlöndunum. Horft
er til þess að viðkomandi hafi á af-
gerandi hátt haft áhrif til að stuðla
að bættri lýðheilsu, annaðhvort í eig-
in landi eða í víðara samhengi, og
verið öðrum til eftirbreytni“.
Ole T. Andersen, formaður stjórn-
ar Norræna lýðheilsuháskólans,
sagði við verðlaunaafhendinguna í
gær að Haraldur hefði lagt mikið af
mörkum í þágu bættrar lýðheilsu á
Norðurlöndunum.
Haraldur lauk sérfræðiréttindum
í bráðum smitsjúkdómum og sér-
fræðiréttindum í smitsjúkdómum
innan lyflæknisfræði árið 1980 og
1982 doktorsprófi í læknavísindum
frá Karolinska háskólasjúkrahúsinu
í Gautaborg. kjon@mbl.is
Haraldur hreppti nor-
ræn lýðheilsuverðlaun
Veitt fyrir rannsóknir og baráttu
Haraldur
Briem
María Sigurjóns-
dóttir, íslenskur
geðlæknir, bar
vitni í réttarhöld-
unum yfir And-
ers Behring Brei-
vik í gær en
María stýrði hópi
18 sérfræðinga
sem lögðu mat á
geðheilsu Brei-
vik. Hópurinn fylgdist með Breivik
allan sólarhringinn í þrjár vikur.
María sagði að Breivik hefði verið
samstarfsfús, hann hefði verið vel
upplýstur um hvað væri að gerast í
kringum hann og hefði mikinn
áhuga á að fylgjast með fréttum af
sér. Hann myndi einnig mjög vel það
sem vitni segðu.
Niðurstaða hópsins var að 16 af
18 töldu Breivik sakhæfan, einn var
ekki viðstaddur réttarhöldin og einn
var ekki viss. kjon@mbl.is
Íslenskur læknir
lagði mat á geð-
heilsu Breivik
María
Sigurjónsdóttir