Morgunblaðið - 31.08.2012, Síða 1

 Land mun rísa, jökulár hverfa,
lífríkið mun breytast og eldgos
verða tíðari. Þetta er meðal þess
sem blasir við á Íslandi ef jöklarnir
halda áfram að hopa næstu áratugi.
„Það er von á meira afrennsli frá
jöklum næstu 50 árin og það mun
haldast í hámarki í ca. 20 ár en eftir
100 ár fer þetta að lækka töluvert,“
segir Helgi Björnsson, jarðeðlis-
fræðingur hjá Jarðvísindastofnun
HÍ. Hann bendir á að næg verkefni
séu framundan við að finna lausnir
á þeim breytingum sem framundan
eru. „Rannsóknir og spár auðvelda
ákvarðanir um rekstur vatnsafls-
virkjana Landsvirkjunar því sam-
fara rýrnun jökla mun afrennsli frá
þeim aukast,“ segir Magnús Þór
Gylfason, yfirmaður samskipta-
sviðs Landsvirkjunar. Hann segir
að Landsvirkjun hafi á undan-
förnum árum lagst í mikla vinnu við
að kanna áhrif loftslagsbreytinga á
orkuframleiðslu. Gangi spár um
hlýnun og bráðnun jökla eftir geti
það leitt til þess að vatnsorka verði
um 20% meiri. »6
Bráðnandi jöklar hafa mikil áhrif á
vatnsaflsvirkjanir Íslands í náinni framtíð
Bráðnun Langjökull og Hofsjökull
verða ekki svipur hjá sjón árið 2100.
F Ö S T U D A G U R 3 1. Á G Ú S T 2 0 1 2
 Stofnað 1913  203. tölublað  100. árgangur 
HAUSTSÝNING
GUÐNA ER LEIKUR
AÐ SKUGGUM ÖÐLAÐIST MIKLA LÍFS-
REYNSLU Á ÍSLANDI
12 ÞÆTTIR OG
KVIKMYND Á
24 DÖGUM
ÆVINTÝRALEG DVÖL ELENU 10 ÁVAXTAKARFAN Í BÍÓ 48SKIA Í HAFNARBORG 46
Guðrún Sóley Gestsdóttir
gudrunsoley@mbl.is
Fjöldi þeirra lífeyrisþega sem þurfa
á sérstakri uppbót til tryggingar lág-
marksframfærslu að halda tekur
stökk á milli ára. Aukningin er slík að
uppbótarþegum fjölgar í einhverjum
tilfellum um nokkra tugi milli árs-
fjórðunga. Að meðaltali 11.825
manns þurfa á uppbótinni að halda
um þessar mundir, en sá fjöldi var
9.462 á sama tíma í fyrra. „Mikil
skerðing hefur átt sér stað hjá lífeyr-
issjóðunum og uppbót Trygginga-
stofnunar er sá öryggisventill sem
kemur á móti þeirri skerðingu,“ seg-
ir Jóna Valgerður Kristjánsdóttir,
formaður Landssambands eldri
borgara.
„Ein skýringin er sjálfsagt sú að
tekjur lífeyrisþega annars staðar frá
hafa almennt dregist saman síðustu
ár,“ segir Sigríður Hanna Ingólfs-
dóttir hjá Öryrkjabandalagi Íslands.
„Ef lífeyrisþegi er með einhverjar
aðrar tekjur þá skerðist þessi uppbót
um sömu krónutölu og er þá miðað
við tekjur fyrir skatt. Lífeyrisþegum
er þannig haldið í fátæktargildru, en
nær allar skattskyldar tekjur skerða
sérstöku uppbótina krónu á móti
krónu, meðal annars fjármagns-
tekjur, mæðra- og feðralaun, lífeyr-
issjóðstekjur, aldurstengda örorku-
uppbótin og séreignarsparnaður,“
segir Sigríður Hanna.
MAukin þörf »24
Uppbót lífsnauðsynleg
 Stóraukin þörf fyrir uppbótargreiðslur til lífeyrisþega sem ekki ná lágmarks-
framfærsluviðmiðum  Fjöldi bótaþega tekur stökk milli ársfjórðunga
Öryggisventill
» Að meðaltali 11.825 elli- og
örorkulífeyrisþegar þiggja nú
sérstaka uppbót.
» Líkleg skýring að lífeyris-
þegar fá minni tekjur annars
staðar frá. Launatekjur, lífeyr-
issjóðsgreiðslur og fjármagns-
tekjur hafa dregist saman.
Ákefðin leynir sér ekki í andlitum þeirra Drífu Guðrúnar Þorvaldsdóttur
og Samúels Patriks Ásbergs O’Neill sem tóku þátt í opnunarhátíð í Egils-
höll í Grafarvogi í gærvöldi þegar Keiluhöllin í Öskjuhlíð opnaði þar útibú.
22 brautir verða á nýja staðnum eins og í Öskjuhlíðinni en hundruð manna
iðka nú að staðaldri keiluspil hér á landi og munu æfingar landsliðsins
flytjast að hluta yfir í Egilshöll.
Rauðar kúlur rúlluðu eftir nýjum keilubrautum
Morgunblaðið/Eggert
 Að sögn Sig-
rúnar Grendal
Jóhannesdóttur,
formanns Félags
tónlistarkenn-
ara, var niður-
skurður í skól-
um, fyrir utan
Reykjavík, um
9% að meðaltali
frá árinu 2009-
2010 en um 22% í tónlistarskólum í
Reykjavík.
Niðurskurður hefur verið mjög
mismunandi eftir sveitarfélögum
og spannaði allt frá 0% og upp í
22%. »12
Niðurskurður tónlist-
arskóla allt að 22%
Tónlistarnám
 Fiskveiðiárið
hefst á morgun
en samkvæmt
lögum sem
meirihluti Al-
þingis samþykkti
síðastliðið vor
ber að greiða
9,50 kr. í al-
mennt veiðigjald
fyrir hvert þorskígildiskíló af öll-
um afla.
Samkvæmt upplýsingum frá
fiskistofustjóra á eftir að útfæra
ýmis atriði varðandi veiðigjöldin
en samkvæmt lauslegum útreikn-
ingum gætu veiðigjöld vegna botn-
fiskafla á næsta fiskveiðiári numið
rúmum 12 milljörðum króna. »14
Næsta fiskveiðiár
hefst á morgun
 Framkvæmdir við Norðfjarðar-
göng munu hefjast næsta sumar og
eru það mikil gleðitíðindi að sögn
Kristjáns Möller, formanns at-
vinnuveganefndar. Nú er unnið að
hönnun, útboðsgögnum, skipulags-
málum og samningum við landeig-
endur. Reiknað er með því að verk-
ið verði boðið út snemma á næsta
ári. Göngin verða tæplega 8 km að
lengd, síðustu áætlanir gera ráð
fyrir að kostnaður verði um 10,5
milljarðar og framkvæmdir taki um
þrjú ár. »2
Norðfjarðargöng
brátt boðin út
Gunnhildur Ásta Guðmundsdóttir
gunnhildur@mbl.is
Ljóst er að starfsemi hótela og
gistiheimila er víða rekin við þol-
mörk og svigrúm til að taka á sig
skerðingu á tekjum, sem óhjá-
kvæmilega fylgdi hækkun virð-
isaukaskattsþreps þjónustunnar, er
ekki til staðar.
Þetta er á meðal niðustaðna í
nýrri skýrslu sem KPMG hefur
unnið fyrir Samtök ferðaþjónust-
unnar um áhrif fyrirhugaðra breyt-
inga á virðisaukaskatti á hót-
elrekstur úr 7% í 25,5%.
Byggist skýrslan á upplýsingum
frá 35 hótelum og gististöðum sem
varlega áætlað veltu yfir 80% af
heildarumsvifum í hótelrekstri á
landinu árið 2011.
Sérstaka athygli vekur hve fram-
legð hótelfyrirtækja hér á landi er í
raun og veru lág eða tæp 6% árið
2011. Virðist starfsemin víða rekin
við þolmörk og má lítið út af
bregða til að hún verði neikvæð.
Settu sérfræðingar KPMG upp
þrjár sviðsmyndir yfir möguleg
áhrif mismunandi viðbragða rekstr-
araðila hótela og gististaða við
hækkunum, þ.e. að taka á sig
hækkanirnar að fullu, að hleypa
þeim að öllu leyti áfram út í verð-
lagningu þjónustunnar og síðan
sambland af fyrrnefndum tveimur
leiðum. Var niðurstaðan öll á sama
veg, hvernig svo sem viðbrögðum
var háttað, eða tap á rekstri.
Fjármálaráðherra hefur nú til-
kynnt stofnun starfshóps um skatt-
lagningu ferðaþjónustugreina og
tengd málefni. Aðild að hópnum
eiga bæði fulltrúar ferðaþjónust-
unnar og stjórnsýslunnar. Á hóp-
urinn að skila ráðherra niður-
stöðum sínum og tillögum fyrir lok
september. »4
Ekki bolmagn fyrir hækkanir
 Ljóst að áhrif skattahækkana á ferðaþjónustu eru neikvæð