Morgunblaðið - 31.08.2012, Side 25

25
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 31. ÁGÚST 2012
Stórt Eitt stærsta skemmtiferðaskip sumarsins, Caribbean Princess, kom til Reykjavíkur í gærmorgun. Því var fylgt til hafnar og er ekki ofsögum sagt að gríðarmikill stærðarmunur sé á skip-
unum, enda prinsessan tæp 113 þúsund brúttótonn. Skyggni var gott og gátu farþegar horft yfir Akranesið áður en skipið lagðist að bryggju en dvölin var stutt og var haldið úr höfn í gærkvöldi.
Ómar
Fimm ár eru liðin
frá því framleiðsla
hófst í álveri Alcoa
Fjarðaáls á Reyð-
arfirði. Þar hafa síðan
verið framleiddar um
1,6 milljónir tonna af
áli og nemur útflutn-
ingsverðmæti þeirra
um 400 milljörðum
króna. Af þeirri fjár-
hæð hafa um 150 milljarðar orðið
eftir í landinu. Við hjá Fjarðaáli
erum mjög stolt af þessum ár-
angri.
Íbúum á Mið-Austurlandi hefur
frá því framkvæmdirnar hófust við
Kárahnjúka og álverið á Reyð-
arfirði, fjölgað um 1.000, eða um
13%. Það er ánægjuleg þróun í
samfélagi sem var við það að
blæða út vegna skorts á atvinnu-
tækifærum. Íbúum fækkaði jafnt
og þétt og fjölskyldur tvístruðust.
Nú hafa margir Austfirðingar snú-
ið aftur heim, til dæmis fjölskyldan
mín, fjölskyldur hafa sameinast á
ný, enda næga vinnu að hafa.
Sjávarútvegur, ál
og ferðamennska
Það er umtalsverð gróska í
Fjarðabyggð, bæði í álframleiðslu
og sjávarútvegi, sem
hefur góð áhrif á vöxt
og velferð samfélags-
ins. Ferðaþjónustan
eflist ár frá ári. Nátt-
úrperlur Austurlands
eru óteljandi og eft-
irsóknarvert fyrir
ferðamenn að njóta
þeirra. Þetta er
ánægjuleg þróun fyrir
okkur sem tökum
virkan þátt í uppbygg-
ingu Austurlands. Við
hjá Fjarðaáli erum
einnig ánægð með okkar framlag
til samfélagsins. Það er fastur lið-
ur að starfsmenn fyrirtækisins
taki á hverju ári þátt í sjálf-
boðaliðastarfi í þágu góðra mál-
efna. Við höfum tekið þátt í að
leggja göngustíga, reisa úti-
skólastofur, byggja pall við sjúkra-
húsið, gera blakvelli á tveimur
stöðum og margt fleira. Fjarðaál
hefur ásamt Samfélagssjóði Alcoa í
Bandaríkjunum lagt milli 600 og
700 milljónir króna í ýmiss konar
samfélagsverkefni frá því starf-
semin hófst á Reyðarfirði og er
stærsta stuðningsverkefnið fram-
lag til Vina Vatnajökuls, hollvina-
samtaka Vatnajökulsþjóðgarðs.
22% starfsfólks eru konur
Hjá Fjarðaáli starfa næstum 500
manns, af þeim eru 22% konur.
Það er hærra hlutfall en í öðrum
álverum Alcoa. Afleidd störf und-
irverktaka á svæðinu eru á fjórða
hundrað. Alls eru því að jafnaði á
níunda hundrað starfsmanna á ál-
verssvæðinu. Þessi störf hafa kall-
að á fjölda óbeinna starfa annars
staðar í samfélaginu, svo sem í
skólum, dagheimilum, heilsugæslu,
í samgöngum, verslun og margs-
konar þjónustu sem eykur fjöl-
breytileikann á Austurlandi. Per-
sónulega er ég þakklát fyrir að
hafa fengið tækifæri til að taka
þátt í uppbyggingu á sterku og nú-
tímalegu samfélagi hér eystra.
340 þúsund tonna útflutn-
ingur
Fjarðaál framleiðir árlega rúm-
lega 340 þúsund tonn af gæðaáli til
útflutnings um Mjóeyrarhöfn, sem
er önnur stærsta höfn landsins. Í
fyrra fóru þaðan álvörur fyrir um
95 milljarða króna eða fyrir um 8
milljarða á mánuði að meðaltali.
Um 35% af útflutningstekjum okk-
ar urðu eftir á Íslandi eða um 33
milljarðar. Umræddar tekjur fóru
að mestu í opinber gjöld, orku-
kostnað, laun, umfangsmikil inn-
lend viðskipti og samfélagsverk-
efni. Álverið keypti á síðasta ári
vörur og þjónustu af á þriðja
hundrað innlendum birgjum og sl.
5 ár hefur um 9 milljörðum króna
verið varið í fjárfestingar, þar af
um 5 milljörðum í byggingu ker-
smiðju, sem nú er tekin til starfa.
Hún skapar um 60 ný störf.
2,4 milljarðar til ríkis
og sveitarfélaga
Í fyrra námu laun og launatengd
gjöld álversins 4,7 milljörðum
króna. Meðalárslaun starfsfólks
voru um 7,1 milljón króna. Með-
altekjur á landsbyggðinni árið
2011 voru hæstar á Austurlandi.
Meginástæða þess er öflugur sjáv-
arútvegur og álframleiðsla. Starfs-
fólk Fjarðaáls greiddi á sl. ári um
1,3 milljarða króna í tekjuskatt og
útsvar. Samanlagt greiddu Fjarða-
ál og starfmenn þess um 2,4 millj-
arða til ríkis og sveitarfélaga í
formi opinberra gjalda.
Mikilvæg atvinnugrein
Um 40% af heildarútflutningi Ís-
lands er ál, sem er hlutfallslega
svipað og útflutningur sjávaraf-
urða. Hlutur Fjarðaáls á í öllum
vöruútflutningi frá landinu var um
17% á síðasta ári . Mér finnst það
mjög ánægjulegt að taka þátt í
þessari mikilvægu atvinnugrein
landsmanna og upplifa hversu
gríðarlega mikilvæg álframleiðslan
er orðin í efnahagslífinu og hversu
mikið hún leggur af mörkum til
þjóðartekna. Ég er afar stolt af
framlagi Austfirðinga í þessum
efnum.
Vatnsorku breytt í ál,
sem geymir orku
Áliðnaðurinn á Íslandi byggist í
raun á að breyta jökulvatni, sem
annars rynni óbeislað til sjávar, í
raforku til álframleiðslu sem aftur
skilar milljörðum í gjaldeyr-
istekjur þjóðarinnar. Áliðnaður
breytir því raforku í unnið ál. Um
75% þess áls sem framleitt hefur
verið í heiminum frá upphafi eru
enn í notkun, margendurunnið og
endurnýtt. Við endurvinnslu áls
þarf aðeins 5% af orkunni sem fór
upphaflega í frumvinnslu álsins. Í
raun má segja að ál sé eins og raf-
hlaða sem orkan er geymd í. Nýt-
ing raforku innanlands tryggir tví-
mælalaust verðmætustu
framtíðarstörfin og skapar drjúg-
ar tekjur í þágu þjóðarbúsins í
heild.
Eftir Janne
Sigurðsson » Þessi störf hafa kall-
að á fjölda óbeinna
starfa annars staðar í
samfélaginu, sem eykur
fjölbreytileikann á
Austurlandi.
Janne Sigurðsson
Höfundur er forstjóri
Alcoa Fjarðaáls.
Fjarðaál hefur flutt út ál fyrir
um 400 milljarða króna á fimm árum
Steingrímur J. Sig-
fússon, formaður
Vinstri grænna og
nýskipaður atvinnu-
vega- og nýsköp-
unarráðherra, var í
viðtali í morg-
unútvarpi Rásar 2 í
vikunni. Þar var hann
meðal annars spurður
út í komandi þing í
ljósi átaka á því síð-
asta og sagði m.a. að
það væri æskilegt að það tækist að
„skipuleggja þetta betur núna og
hafa betri blæ á þessu“.
Það er nú ekki oft
sem ég er sammála
Steingrími J. Sigfús-
syni en þarna get ég
tekið heils hugar und-
ir með honum. Ég er
líka ánægð með það
að svo virðist sem
hann sjái loksins að
skipulagið og verk-
stjórnin hjá rík-
isstjórninni hafi
kannski ekki verið til
fyrirmyndar fram að
þessu og að það geti
hafa haft áhrif á
„blæinn“ sem hann vísar til. Ég
treysti því líka að þetta þýði að til-
lögur frá stjórnarandstöðunni fái
betri viðtökur frá stjórnarflokk-
unum á komandi þingi og að þær
verði ekki afskrifaðar eingöngu
vegna þess hvaðan þær koma.
Það hefur nefnilega verið þannig
að ríkisstjórnin hefur komið með
stór sem smá mál inn í þingið allt
of seint, illa unnin og í miklum
ágreiningi, ekki aðeins við stjórn-
arandstöðuna heldur einnig milli
stjórnarflokkanna. Þannig vinnu-
brögð gera ekkert annað en að
kalla á hörð viðbrögð og andstöðu
innan þings sem utan sem getur
vissulega haft leiðindablæ í för
með sér. Ég vænti þess því að
með því að segjast vilja „skipu-
leggja þetta betur“ eigi hann við
það að nú muni ríkisstjórnin koma
fyrr með málin inn í þingið, und-
irbúa þau betur og leitast við að
vinna þau í meiri sátt en hingað
til. Það væri mjög til bóta.
Hingað til hefur ríkisstjórnin
rekið bæði fólk og fyrirtæki í vörn
með aðgerðum sínum, vörn gegn
vondum lögum, auk þess sem
gæluverkefni sem sundra þjóðinni
eru sífellt sett á oddinn. Ég get
sem formaður þingflokks sjálf-
stæðismanna fullvissað Steingrím
J. Sigfússon um að gegn þannig
málum munum við berjast af öll-
um krafti, hér eftir sem hingað til.
En ég get einnig lofað honum
því að þingflokkur Sjálfstæð-
isflokksins mun greiða fyrir öllum
góðum málum eins og við höfum
ávallt gert, málum sem snerta hag
heimila og fyrirtækja landsins,
efla atvinnulífið og bæta sam-
félagið.
Orð eru til alls fyrst en það þarf
meira en orð frá Steingrími J. Sig-
fússyni, nú bíðum við spennt eftir
efndunum.
Steingrímur, skipulagið og blærinn
Eftir Ragnheiði
Elínu Árnadóttur »… það þarf meira en
orð frá Steingrími J.
Sigfússyni, nú bíðum við
spennt eftir efndunum.
Ragnheiður
Elín Árnadóttir
Höfundur er formaður þingflokks
Sjálfstæðisflokksins.