Morgunblaðið - 29.10.2012, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 29. OKTÓBER 2012
Í annan stað er sjónum beint að
Sigöldu. Senn líður að endurnýjun
tækjabúnaðar virkjunarinnar sem
byggð var fyrir um 40 árum. Vélar
hennar eru þrjár en með því að
skipta þeim út og bæta fjórðu vél-
inni við, eins og alla tíð hefur verið
gert ráð fyrir, væri t.d. hægt að
auka framleiðslu úr 150 í 200 MW. –
Þá sjá menn möguleika fyrir norð-
an; það er að nýta fall árinnar frá
lóni að Blöndustöð með nokkrum
smávirkjunum á þeim legg.
Á næstu árum
„Við erum einfaldlega að skoða
þessi mál og meta. Einhver þessara
verkefna þyrftu að fara í mat á um-
hverfisáhrifum – en þetta eru fram-
kvæmdir sem gætu komið inn á
næstu fimm til tíu árum,“ segir
Hörður Arnarson.
Möguleikar með meira vatni
 Landsvirkjun skoðar stækkun vatnsaflsvirkjana sem fyrir eru  Hlýnun eykur vatnsmagn  Get-
um nýtt vatnsaflið mun betur, segir forstjórinn  Nýjar vélar í Sigöldu  Búrfell og Blanda bíða
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Búðarháls Hornsteinn var lagður að Búðarhálsvirkjun sl. föstudag. Aðrennslisrör hafði verið sett upp fyrir framan
stöðvarhúsið, en reiknað er með að rafmagn frá þessari aflstöð komi inn á orkukerfi landsins eftir um það bil ár.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Forysta Forstjóri Landsvirkjunar og Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Ís-
lands, sem samkvæmt hefðinni lagði hornsteininn að nýrri virkjun.
BAKSVIÐ
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Hlýnandi veðurfar og bráðnun jökla
– sem leiðir af sér meira vatnsmagn
í ám sem falla af hálendinu – ræður
því að Landsvirkjun skoðar nú
hugsanlegar breytingar á virkj-
unum sínum með tilliti til aukinnar
framleiðslugetu þeirra. „Breytingar
í umhverfi og náttúru skapa mögu-
leika,“ segir Hörður Arnarson, for-
stjóri Landsvirkjunar.
Síðastliðinn föstudag var horn-
steinn lagður að Búðarhálsvirkjun
sem er sjötta og síðasta aflstöðin
sem Landsvirkjun reisir á of-
anverðu Þjórsár- og Tungnaár-
svæðinu. Teljast allir virkjanakostir
á þeim slóðum nú fullnýttir. Óhætt
er að segja að framkvæmdirnar við
Búðarháls hafi verið lítt umdeildar.
Að minnsta kosti ekki skapað deilur
eins og sambærilegar framkvæmdir
á undanförnum árum. Benda menn
í því sambandi á að undirbúningur
hafi verið vandaður og umhverfis-
áhrif virkjunarinnar séu lítil, enda
fimm virkjanir fyrir á þessu víð-
feðma vatnasvæði.
Í dag er samanlagt vatnsmagn í
Þjórsá og Tungnaá um það bil 340
rúmmetrar á sekúndu. Gert er ráð
fyrir 15% aukningu þess fram til
ársins 2050 – af framangreindum
ástæðum. „Við getum nýtt vatns-
aflið miklu betur,“ segir forstjórinn.
Stækkun Búrfells
og nýjar Sigölduvélar
Hjá Landsvirkjun eru tveir
möguleikar sérstaklega í skoðun. Í
fyrsta lagi stækkun Búrfells-
stöðvar; það er að byggð verði ný
70 MW virkjun nokkuð sunnan við
núverandi virkjun undir Sáms-
staðamúla. Myndi sú stöð nýta yf-
irfall Þjórsár, það er vatn sem ekki
nýtist Búrfellsvirkjun heldur er
veitt fram um hinn gamla farveg
Þjórsár. Er í þessu sambandi raun-
ar bent á að fyrir rúmum áratug
hafi vélabúnaður Búrfellsstöðvar
verið endurnýjaður. Með því var
framleiðslugetan aukin úr 210 í 270
MW.
„Jafnt virkj-
unar- sem
vernd-
unarsinnar
bentu á Búð-
arhálsvirkjun
sem lítt um-
deildan virkj-
unarkost á
þegar röskuðu
svæði,“ segir Steingrímur J.
Sigfússon, atvinnuvega- og ný-
sköpunarráðherra, í samtali við
Morgunblaðið. Hann var meðal
gesta þegar hornsteinn var
lagður að Búðarhálsvirkjun.
Öll leyfi vegna framkvæmda
við Búðarháls voru fengin fyrir
rúmum áratug. Framkvæmdir
hófust árið 2001 en var fljótt
slegið á frest. Þráðurinn var
svo tekinn upp fyrir um tveimur
árum og eftir ár var raf-
orkuframleiðsla stöðvarinnar
komin á snúning. „Eðlilega er
auðveldara en ella að ná sátt
um virkjunarframkvæmdir þeg-
ar farið er inn á svæði sem þeg-
ar hafa verið opnuð,“ segir
Steingrímur J. Sigfússon. „Í
stækkun núverandi virkjana fel-
ast miklir möguleikar og ekki
ástæða til að ætla að slíkt yrði
umdeilt af umhverfisástæðum í
ljósi þess t.d. að bráðnun jökla
skilar auknu vatnsmagi. Virkj-
anir í neðri hluta Þjórsár eru í
bið sem stendur og gufuafls-
virkjanir eru væntanlega næst
á dagskrá. En við skulum ekki
gleyma að miklir möguleikar
felast í því að nýta betur og
stækka núverandi stöðvar svo
Landsvirkjun hefur ýmsa val-
kosti hvað framkvæmdir varð-
ar.“
Landsvirkjun
hefur ýmsa
valkosti
ATVINNUVEGARÁÐHERRA
Steingrímur J.
Sigfússon
SVIÐSLJÓS
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
„Ég á von á því að nefndarálitið
liggi fyrir í þarnæstu viku. Þannig
að við getum nýtt þessa viku til að
ljúka nefndarálitinu þannig að það
komi þá inn í þarnæstu viku og síð-
ari umræða geti þá hafist okkar
vegna í þarnæstu viku,“ segir Mörð-
ur Árnason, þingmaður Samfylking-
arinnar, um þingsályktunartillögu
um vernd og orkunýtingu land-
svæða (rammaáætlun).
Mörður telur allar líkur á því að
meirihluti sé fyrir því í umhverfis-
og samgöngunefnd Alþingis að sam-
þykkja tillöguna án breytinga. Þá
segir hann að væntanlega verði í
nefndarálitinu gerðar ýmsar at-
hugasemdir. Aðspurður hvort hann
telji að málið nái í gegnum þingið
segir Mörður: „Ég vona það. Það
væri mikið slys, tel ég, í samfélag-
inu ef þetta færi ekki í gegnum
þingið.“
Þá segist Mörður ekki eiga von á
því að breytingar verði gerðar á til-
lögunni. „Ég tel mestar líkur á að
við leggjum til að hún verði sam-
þykkt óbreytt,“ segir Mörður og
bætir við: „Það er alveg ljóst, öllum
þeim sem með fylgjast, að hún verð-
ur varla samþykkt samhljóða. Hann
bendir á að hann hafi góðar vonir
um að það sé meirihluti að baki til-
lögunni en segist þó ekki vita ná-
kvæmlega hvernig sá meirihluti lít-
ur út nú.
Segir tillöguna sáttagrundvöll
„Ég myndi persónulega vilja gera
margar breytingar á tillögunni en
ég held að það sé þannig að maður
verði að samþykkja þetta eins og
þetta er núna vegna þess að þetta
er sáttagrund-
völlur,“ segir Ró-
bert Marshall,
annar varafor-
maður umhverf-
is- og samgöngu-
nefndar Alþingis,
spurður hvort
hann telji að gera
þurfi breytingar
á tillögunni áður
en hún fer í
gegnum þingið. „Ég held að við sem
erum verndunarmegin í pólitíkinni
eigum að líta á þetta sem mikinn
áfangasigur, að vera þó búin að
koma mjög mörgum svæðum í
vernd, sem eru mikilvæg, þó að það
séu inni í bæði biðflokki og nýting-
arflokki virkjanahugmyndir sem
maður vildi sjálfur slá út af borð-
inu,“ bætir Róbert við.
Spurður hvort hann geti nefnt
dæmi um þær virkjanahugmyndir
sem hann vill slá út af borðinu segir
Róbert: „Mér finnst þessar virkj-
anir á hálendinu, eins og Skrok-
köldu- og Hágönguvirkjanirnar,
ekki koma til greina.“ Þá nefnir
hann einnig meðal annars Sandfell,
Stóru Sandvík og Sveifluháls á
Reykjanesi en hann segir þetta vera
ósnortin svæði rétt í jaðri höf-
uðborgarinnar og gríðarlega mik-
ilvæg svæði fyrir ferðamennsku og
útivist.
Róbert segist telja að meirihluti
sé fyrir samþykkt tillögunnar í um-
hverfis- og samgöngunefnd. Spurð-
ur hvort hann telji að einnig sé
meirihluti fyrir samþykkt hennar á
þinginu segir hann að það verði að
koma í ljós enda átti hann sig ekki á
því hvernig samsetning sé gagnvart
þessu í heild.
„Mér heyrist á Merði Árnasyni
og einhverjum talsmönnum stjórn-
armeirihlutans að þeir hyggist ekki
gefa neitt svigrúm fyrir breytingar
á þeirri tillögu sem kom frá rík-
isstjórninni og það veldur auðvitað
töluverðum vonbrigðum vegna þess
að það hafa komið fram mjög alvar-
legar athugasemdir við tillögur ráð-
herranna og verið bent á að þar
væri verið að taka pólitískar
ákvarðanir á lokastigi málsins í
ósamræmi við þá vinnu sem unnin
var af faghópum og verkefna-
stjórn,“ segir Birgir Ármannsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokksins og
fulltrúi í umhverfis- og samgöngu-
nefnd, og bætir við: „Þannig að það
er alveg ljóst að ef ríkisstjórnin og
þingmeirihlutinn ætla að afgreiða
málið án nokkurra breytinga þá
verður það mjög umdeild ákvörð-
un.“
Þá telur Birgir að ástæða þess að
ríkisstjórnin færði umhverfis- og
samgöngunefnd málið til umsagnar,
í stað atvinnuveganefndar sem áður
fjallaði um það, hafi verið sú að rík-
isstjórnin hafi greinilega talið sig
hafa tryggari meirihluta fyrir mál-
inu í umhverfis- og samgöngunefnd.
Rammaáætlun fyrir þing eftir 2 vikur
 Mörður Árnason segir það mikið slys í samfélaginu ef rammaáætlunin nær ekki í gegnum þingið
 Birgir Ármannsson segir mjög alvarlegar athugasemdir hafa komið fram við rammaáætlunina
Róbert
Marshall
Birgir
Ármannsson
Mörður
Árnason
Rammaáætlun
» Mörður Árnason reiknar
með því að tillagan komi fyrir
þingið til lokaumræðu í þar-
næstu viku.
» Óvíst er hvort meirihluti er
fyrir þingsályktunartillögunni á
Alþingi.