Morgunblaðið - 13.11.2012, Side 2
2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. NÓVEMBER 2012
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Aðferð sem notuð er til þess að vinna metanól
úr sorpi, svokölluð gösun, gæti dregið verulega
úr því magni af sorpi sem þarf að urða. Ís-
lenska fyrirtækið Carbon Recycling Inter-
national (CRI) vinnur nú í samstarfi við
SORPU að því að kanna hagkvæmni þess að
nýta almennt sorp á höfuðborgarsvæðinu.
„Hugmyndin til lengri tíma er að koma al-
gerlega í veg fyrir að sorp sé urðað,“ segir
Benedikt Stefánsson, framkvæmdastjóri við-
skiptaþróunar CRI. Þegar búið sé að leysa
sorp upp í gas með þessari aðferð verði aðeins
örlítið brot eftir í föstu formi sem líkist hrafn-
tinnu. Gasið sé notað í metanól en fasta efnið
sé t.d. hægt að nota í malbik og steypu.
Íbúar í Mosfellsbæ hafa kvartað undan
lykt sem leggur frá urðunarstað Sorpu í Álfs-
nesi en að sögn Benedikts myndi þessi aðferð
leysa það vandamál þar sem engin urðun á líf-
rænu efni ætti sér stað.
„Við höfum verið að bíða eftir viðbrögðum
frá sveitarfélögunum sem reka SORPU en þau
eru með í athugun hvað verður gert við sorpið í
framtíðinni. Við vonumst til þess að hug-
myndin verði tekin til alvarlegrar íhugunar.“
Fyrirtækið hyggst fjármagna verkefnið
sjálft og segir Benedikt að þar sé aðallega
horft til fjársterkra innlendra aðila eins og líf-
eyrissjóðanna og erlendra aðila. Góður mark-
aður verði fyrir metanólið í Evrópu og fyr-
irtækið telji framleiðsluna eiga að standa vel
undir sér. Þegar og ef vilji sé til að ráðast í
verkefnið gætu liðið þrjú ár þar til framleiðsla
á metanóli hæfist.
Á áætlun Sorpu til næstu tveggja til
þriggja ára er að reisa gasgerðarstöð til að
vinna metan úr lífrænum úrgangi. Að sögn
Björns Halldórssonar, framkvæmdastjóra
SORPU, er einnig verið að skoða hugmyndina
um gösun.
„Þetta er á tilraunastigi en við höfum ver-
ið að skoða möguleikann á að vinna sér-
staklega plast, sem ekki er hægt að vinna met-
an úr, og breyta því í metanól.“ Hann hefur
ekki trú á að aðferðin geti komið alveg í veg
fyrir urðun, þörf verði fyrir urðunarstaði
áfram. „Þetta gæti hins vegar minnkað veru-
lega magnið sem er urðað.“
Dregið verði úr urðun með gösun
SORPA og íslenska fyrirtækið CRI kanna möguleikann á að vinna metanól úr sorpi Markmiðið
til lengri tíma að koma alveg í veg fyrir urðun Beðið eftir svörum sveitarfélaga sem eiga SORPU
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Rusl Sorphaugur á Álfsnesi. SORPA leitar að
nýjum urðunarstað og leiðum í sorpvinnslu.
Andri Karl
Guðni Einarsson
Sérfræðingahópurinn sem fór yfir
tillögur stjórnlagaráðs að nýrri
stjórnarskrá hélt sig innan þess um-
boðs sem hann fékk, að mati Val-
gerðar Bjarnadóttur, formanns
stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar
Alþingis. Nefndin hlýddi í gær á nið-
urstöður sérfræðingahópsins. Val-
gerður sagði að sérfræðingarnir
hefðu gert lagatæknilegar breyt-
ingar og fært rök fyrir þeim. Þá
hefðu þeir skoðað tillögurnar út frá
réttindaákvæðum í núgildandi
stjórnarskrá.
Birgir Ármannsson, sem á sæti í
nefndinni, minnti á að umboðið sem
sérfræðingahópurinn fékk frá meiri-
hluta stjórnskipunar- og eftirlits-
nefndar hefði verið takmarkað, eins
og kæmi skýrt fram í skilabréfi.
„Í skilabréfi sérfræðingahópsins
er líka að finna athugasemdir við
flesta kafla stjórnarskrártillagnanna.
Það er innlegg í þá umræðu sem eftir
á að fara fram um málið í þinginu,“
sagði Birgir. „Þau leggja fram
fjöldann allan af beinum breytinga-
tillögum auk fjölda athugasemda
sem eftir er að fara yfir og varða aðra
þætti en lagatæknilega. Það verður
töluverð vinna að fara yfir þau gögn.
Þetta er í raun áfellisdómur yfir nið-
urstöðum stjórnlagaráðs.“
Páll Þórhallsson, formaður sér-
fræðingahópsins, sagði að einu fyr-
irmælin sem hópurinn fékk hefði ver-
ið bókun stjórnskipunar- og
eftirlitsnefndar frá 13. júní s.l. Þar
var þeim falið að fara yfir tillögur
stjórnlagaráðs m.a. með tilliti til
mannréttindasáttmála sem ríkið hef-
ur skuldbundið sig til að fara eftir;
innra samræmis og mögulegra mót-
sagna; réttarverndar miðað við gild-
andi stjórnarskrá og greinargerð
með tillögunum og m.t.t. málsókn-
armöguleika gegn ríkinu.
Páll sagði að við yfirferðina hefðu
þau m.a. komið auga á ákveðnar
gloppur í réttindavernd þegar tillög-
urnar voru bornar saman við skuld-
bindingar Íslands á sviði mannrétt-
inda. Þau hefðu því lagt fram tillögur
til að fylla upp í hugsanlegar eyður.
Aðrar breytingar voru gerðar til
samræmingar og var reynt að
tryggja að hvergi væru lausir endar
og að ákvæði gengju upp.
„Við vissum að það yrði umdeilt
hvort við túlkuðum umboð okkar of
þröngt eða of vítt. En það varð sam-
eiginleg niðurstaða að túlka það með
þessum hætti,“ sagði Páll.
Sérfræðingarnir mæla með því að
við frekari meðferð málsins verði
leitað álits hjá erlendum sérfræð-
ingum og er Feneyjanefnd Evr-
ópuráðsins nefnd í því sambandi.
Feneyjanefndin hefur mótað leið-
beiningar um ákveðin stjórnskipuleg
atriði, að sögn Páls, og t.d. gefið út
leiðbeiningar um þjóðaratkvæða-
greiðslur o.fl. Hún gefur einnig um-
sögn um drög að stjórnarskrárbreyt-
ingum, samkvæmt beiðni
aðildarríkja. Íslendingar eiga aðild
að Evrópuráðinu og fulltrúa í nefnd-
inni.
Töluverð vinna eftir
Valgerður Bjarnadóttir: Tillögur stjórnlagaráðs stóðust vel álagspróf
Birgir Ármannsson: Áfellisdómur yfir niðurstöðum stjórnlagaráðs
Enn liggur ekki fyrir nákvæmlega
hvaða efni íslensku stúlkurnar, sem
handteknar voru í Prag í síðustu
viku, höfðu undir höndum né um
hversu mikið magn er að ræða.
Stúlkurnar hafa verið úrskurð-
aðar í sjö mánaða gæsluvarðhald og
er haldið aðskildum en þær hafa
fengið verjendur og fékk ræð-
ismaður Íslands í Prag að hitta þær
á föstudag.
Enginn framsalssamningur er í
gildi milli Íslands og Tékklands og
samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins er ólíklegt að stúlkurnar
verði látnar lausar fyrr en réttað
hefur verið í málinu.
holmfridur@mbl.is
Magn efn-
anna liggur
ekki fyrir
Enginn framsals-
samningur í gildi
Samningar hafa
náðst við fyr-
irtækið Focus
World um dreif-
ingu á Djúpinu,
mynd Baltasars
Kormáks, í
Bandaríkjunum.
Fyrirtækið
skuldbindur sig
m.a. til að kynna
myndina í
tengslum við Óskarsverðlauna-
hátíðina en Djúpið er framlag Ís-
lands til hátíðarinnar í ár.
„Það er auðvitað alveg frábært
að komast inn á Ameríkumarkað.
Þetta er erfiðasti markaðurinn fyr-
ir erlendar kvikmyndir,“ sagði
Baltasar í samtali við mbl.is í gær-
kvöldi. Baltasar segir gott orð fara
af Focus World og það sé dýrmætt
að hafa það með í að kynna mynd-
ina fyrir verðlaunahátíðina.
Djúpið verður ekki frumsýnd í
Bandaríkjunum fyrr en eftir Ósk-
arinn. „Það verður ákveðið síðar
með hvaða hætti það verður,“ segir
Baltasar. Það skipti ekki höfuðmáli
í hversu mörgum kvikmyndahúsum
myndin verði sýnd til að byrja með
en hann sé bjartsýnn á framhaldið.
sunna@mbl.is
Djúpið í
sýningar
vestanhafs
Baltasar
Kormákur
Samið um dreif-
ingu í Bandaríkjunum
Sérfræðingahópur sem fór yfir
tillögur stjórnlagaráðs að
stjórnarskrá skilaði af sér á
fundi stjórnskipunar- og eft-
irlitsnefndar Alþingis í gær.
Hópurinn lagði m.a. fram drög
að frumvarpi til stjórnarskrár.
Gögnin má lesa á vef Alþingis.
Í sérfræðingahópnum sátu
lögfræðingarnir Páll Þórhalls-
son, og var hann formaður
hópsins, Oddný Mjöll Arn-
ardóttir, Hafsteinn Þór Hauks-
son og Guðmundur Alfreðsson.
Drög að
frumvarpi
SÉRFRÆÐINGAHÓPUR
SKILAR NIÐURSTÖÐU
Morgunblaðið/Kristinn
Skil Sérfræðingarnir kynntu stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd niðurstöðurnar. F.v. Oddný Mjöll Arnardóttir, Páll Þórhallsson og Hafsteinn Þór Hauksson.
Morgunblaðið/Kristinn
Þingnefnd F.v.: Álfheiður Ingadóttir og Valgerður Bjarnadóttir formaður.