Morgunblaðið - 28.02.2013, Qupperneq 2

2 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. FEBRÚAR 2013
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir Guðmundur Sv. Hermannsson, Sigtryggur Sigtryggsson, ritstjorn@mbl.is Viðskipti Agnes Bragadóttir, vidskipti@mbl.is Menning Pétur Blöndal menning@mbl.is Íþróttir Víðir
Sigurðsson sport@mbl.is mbl.is Guðrún Hálfdánardóttir, Sunna Ósk Logadóttir netfrett@mbl.is, Smartland Marta María Jónasdóttir, smartland@mbl.is Umræðan | Minningar | Bréf til blaðsins mbl.is/sendagrein Prentun Landsprent ehf.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Í hnotskurn teljum við að Feneyja-
nefndin hafi ekki gefið gildandi
stjórnskipun, stjórnskipunarsögu
Íslendinga og lýðræðishefð nægileg-
an gaum. Þegar rætt er um einstök
mál, t.d. um mannréttindi, auðlinda-
ákvæði eða stöðu stofnananna,
skortir stundum algerlega á innsýn í
íslenskan efnisrétt og það lagalega
og menningarlega samhengi sem hið
nýja frumvarp er sett fram í,“ segir
Skúli Magnússon, dósent í lögfræði
við HÍ, um athugasemdir sem hann
og Ágúst Þór Árnason, forstöðumað-
ur lagadeildar HA, sendu nefndinni,
í tilefni af drögum
að áliti hennar á
stjórnarskrár-
frumvarpinu. „Ís-
land er auðvitað
ekki nýfrjálst ríki
með stjórnskipu-
lega autt blað. Því
síður hurfum við
aftur á byrjunar-
reit í þessum efn-
um frá og með
fjármálahruninu 2008, eins og nefnd-
in virðist ganga út frá.
Við vonumst til þess að Feneyja-
nefndin styrki niðurstöður sínar og
leiðrétti villur sem við bendum á. Til
dæmis kemur þarna fram ákveðinn
misskilningur á stöðu og hlutverki
forseta Íslands,“ segir Skúli.
Leiðir til efasemda
„Sá misskilningur leiðir svo til
þess að það eru uppi efasemdir um
hvort rétt sé að kjósa forseta Íslands
með almennri atkvæðagreiðslu og að
hann fari með synjunarvald gagn-
vart lögum. Svona hugleiðingar eru
tæplega settar fram með þeim hætti
sem þarna er gert ef menn þekkja
bakgrunn lýðveldisstjórnarskrár-
innar og þá ítarlegu umræðu sem fór
fram 1943-1944. Nefndinni er þó vor-
kunn því að frumvarpið felur í sér af-
ar mótsagnakennda mynd af emb-
ætti forseta Íslands,“ segir Skúli.
Benda á ágalla í álitinu
 Tveir íslenskir lögfræðingar telja Feneyjanefndina ekki
hafa gefið stjórnskipunarsögu Íslands nægan gaum í umsögn
Skúli
Magnússon
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Töluverð óvissa ríkir um möguleika á olíufundi á
norska olíuleitarsvæðinu við Jan Mayen, að sögn
Norsku olíustofnunarinnar (Oljedirektoratet). Olíu-
stofnunin greindi frá niðurstöðum athugana á
mögulegum olíu- og gasvinnslusvæðum í suðaust-
urhluta Barentshafs og við Jan Mayen á fundi í Alta
í Norður-Noregi í gær. Fréttavefur Dagens Nær-
ingsliv sagði að olíu- og gasauður Norðmanna hefði
aukist um 15% í gær.
Á undanförnum árum hafa verið gerðar segul-
mælingar úr lofti og endurkastsmælingar við Jan
Mayen. Auk þess hefur verið safnað mörgum sýn-
um af hafsbotni á um 100.000 km2 svæði sem Norð-
menn kunna að opna þar fyrir olíuleit.
Samkvæmt mati Olíustofnunarinnar eru um 90
milljónir rúmmetra af olíuígildum á norska svæðinu
við Jan Mayen og í mesta lagi 460 milljónir rúm-
metra. Þá bendir Olíustofnunin á að lágmarksmatið
taki mið af því að óvíst sé hvort kolvetni finnist yf-
irleitt á svæðinu. Finnist kolvetni á svæðinu mun
matið hækka í 200 milljónir rúmmetra olíuígilda.
Skekkjumörkin eru þó áfram mikil og er talað um í
frétt Oíustofnunarinnar að finnist kolvetni á svæð-
inu verði lágmarkið þá frá 20 milljónum rúmmetra
og að hámarki 640 milljónir rúmmetra af olíuígild-
um.
Varfærnislegt mat
„Það er mjög jákvætt að fá þetta auðlindamat
Norðmanna,“ sagði Þórarinn Sveinn Arnarson,
verkefnisstjóri olíuleitar hjá Orkustofnun. Hann
sagði mat norsku Olíustofnunarinnar vera varfærn-
islegt. Engu að síður innihéldi það fyrstu opinberu
tölurnar sem birtar hefðu verið fyrir norska svæðið.
Íslenska svæðið er ekki með í tölunum.
Þórarinn segir að norsku og íslensku svæðin við
Jan Mayen séu svolítið ólík. Norska svæðið er eitt-
hvað stærra en það íslenska að flatarmáli. „En jarð-
fræðilega er svæðið meira spennandi okkar megin
ef eitthvað er,“ sagði Þórarinn. Sambærilegt mat
við það norska hefur ekki enn verið gert fyrir ís-
lenska leitarsvæðið við Jan Mayen. Þórarinn sagði
Norðmenn byggja á langri reynslu og miklum nýj-
um gögnum í matinu. Engu að síður setji þeir mikla
fyrirvara.
Sem kunnugt er gáfu íslensk stjórnvöld út tvö
sérleyfi til rannsókna og vinnslu kolvetnis á Dreka-
svæðinu við Jan Mayen í byrjun þessa árs.
Óvíst um olíu við Jan Mayen
 Norska olíustofnunin birti mat sitt á mögulegum kolvetnislindum við Jan Mayen
 Verkefnisstjóri olíuleitar hjá Orkustofnun segir jákvætt að fá þetta auðlindamat
Flóðið í Hvítá sjatnaði óðum í gær.
„Þetta var nokkuð venjulegur dagur
í dag,“ sagði Íris Brynja Georgsdótt-
ir, bóndi í Auðsholti 4, í gærkvöldi.
Hún sagði lífið óðum vera að komast
í samt horf eftir ástandið und-
anfarna daga. Fært var orðið að
bænum um klukkan tíu í gærmorg-
un.
Rennsli á efra vatnasviði Hvítár
(við Fremstaver) minnkaði hratt í
gær að sögn Veðurstofunnar. Klukk-
an eitt í gær var rennsli við
Fremstaver um 268 rúmmetrar á
sekúndu, um helmingi minna en í
fyrradag. Aðrir mælar á vatnasviði
Hvítár og Ölfusár sýndu að vatnið
lækkaði ört.
Þrátt fyrir að ekki væri spáð mik-
illi úrkomu á svæðinu næstu daga
sagði Veðurstofan í gær að það tæki
flóðið einn til tvo daga að sjatna.
annalilja@mbl.is, gudni@mbl.is
Lífið í eðli-
legt horf
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Hvítá Áin flæmdist yfir bakka sína
og vegir fóru sums staðar í kaf.
 Rennsli minnkaði
hratt í Hvítá í gær
Þeir Birkir Hólm Guðnason, framkvæmdastjóri Ice-
landair, Orri Hauksson, framkvæmdastjóri Samtaka
iðnaðarins, og ráðherra atvinnumála, Steingrímur J.
Sigfússon, hafa eflaust átt erfiðari daga en þegar þeir
gæddu sér á góðgæti í tilefni af opnun matarhátíð-
arinnar Food & Fun sem sett var í gær í 12. sinn. Er-
lendu gestakokkarnir munu dagana 27. febrúar til 3.
mars elda fjögurra rétta máltíðir á helstu veitingastöð-
unum borgarinnar. Á laugardag fer fram úrslitakeppni
um titilinn Food & Fun-kokkur ársins 2012.
Morgunblaðið/Kristinn
Tólfta Food & Fun-matarhátíðin sett
Food & Fun-kokkur ársins verður valinn á laugardag
Smurostar
við öll tækifæri
ms.is
H
VÍ
TA
H
Ú
SI
Ð
/
SÍ
A
-1
1-
05
09
g g
H
VÍ
TA
H
Ú
S
... ný bra ðte und
SI
Ð
/
SÍ
A
-1
1-
05
09
Ný bragðtegund
með
pizzakryddi
Ný viðbót í ...
... baksturinn
... ofnréttinn
... brauðréttinn
... súpuna
eða á hrökkbrauðið
Skýringarmynd/Málmís og Melmi
Gull á Íslandi Helstu þekktu gull-
svæði Íslands fram til 2007.
Endurskoðuð greining á fjölmörgum
sýnum sem aflað var með borunum í
Þormóðsdal í Mosfellsbæ fyrir um
áratug bendir til þess að vænlegt sé
að undirbúa gullvinnslu á svæðinu.
Þéttleiki gullsins í allra bestu sýn-
unum reyndist vera allt að 400
grömm í hverju tonni af bergi.
Dr. Þorsteinn Ingi Sigfússon, pró-
fessor og forstjóri Nýsköpunarmið-
stöðvar Íslands, mun fjalla um gull í
íslensku jarðhitabergi á ársfundi
stofnunarinnar sem haldinn er í dag.
Hann mun m.a. greina frá niður-
stöðum varðandi Þormóðsdal.
Breskir sérfræðingar hafa nú farið
yfir gögnin og gert nýtt líkan sem
sýnir dreifingu gullsins. Í undirbún-
ingi er að hefja ítarlegri gullleit með
vinnslu í huga. Hún verður gerð í
samvinnu við erlenda aðila sem
þekkja vel til vinnslu eðalmálma.
Hreinna en víða annars staðar
Gull á Íslandi er upprunnið í jarð-
hitasvæðum sem tengjast gömlum
megineldstöðvum. Íslenska gullið er
laust við erfiða þungmálma og að-
skotamálma eins og kvikasilfur,
gagnstætt því sem oft gerist í gull-
æðum annars staðar í heiminum.
Þess vegna má reikna með því að
gullvinnsla hér geti orðið eitthvað
umhverfisvænni en víða annars stað-
ar. Þorsteinn telur hreinleika ís-
lenska gullsins meðal ástæðna til að
skoða vinnslu þess betur.
Íslensku fyrirtækin Málmís og
Melmi fóru í gullleit víða um land
undir lok síðustu aldar. Meðal væn-
legustu fundarstaða gulls þóttu Mó-
gilsá í Esju og Þormóðsdalur. Jarð-
fræðingarnir Hjalti Franzson hjá
ÍSOR og Guðmundur Ómar Frið-
leifsson hjá HS Orku hafa verið
helstu sérfræðingar verkefnisins
hér á landi. Niðurstöður verða birtar
á vísindaráðstefnu erlendis innan
skamms. gudni@mbl.is
Gullleit
er í undir-
búningi
 Allt að 400 grömm
í hverju tonni