Morgunblaðið - 10.05.2013, Blaðsíða 12
FRÉTTASKÝRING
Hólmfríður Gísladóttir
holmfridur@mbl.is
„Það er algjörlega óskiljanlegt af
hverju þessi lög eru ekki afnumin
þegar fjölmörg sveitarfélög hafa
ályktað í þá veru að þetta sé óeðli-
legt,“ segir Aldís Hafsteinsdóttir,
bæjarstjóri Hveragerðisbæjar, um
lög um orlof húsmæðra. Í fundar-
gerð bæjarráðs Hveragerðisbæjar
frá 2. maí síðastliðnum lýsir ráðið
furðu sinni á tregðu löggjafarvalds-
ins til að afnema lög um húsmæðra-
orlof, sem „að flestra mati eru full-
komlega úr takt við nútímann og
ekki síður á skjön við gildandi lög um
jafnrétti kynjanna“.
Framlag Hveragerðisbæjar vegna
orlofs húsmæðra árið 2013 nemur
229.421 krónu en samkvæmt lögum
um orlof húsmæðra frá árinu 1972
ber sveitarfélögum að standa straum
af kostnaði við orlof húsmæðra með
vísitölutengdu framlagi sem miðast
við íbúafjölda.
Aldís segir lögin bersýnilega barn
síns tíma og margt við þau að at-
huga. Þau gangi t.d. gegn jafnréttis-
og jafnræðissjónarmiðum og þá sé
það vart verkefni sveitarfélaganna
að greiða fyrir orlofsdvöl fólks.
„Eins og samfélagið er orðið í dag
eru margir aðrir hópar sem sveitar-
félagið ætti frekar að styrkja með
ýmsum hætti en orlofsdvöl hús-
mæðra. Enda getur það ekki verið
hlutverk sveitarfélaga að sjá til þess
að fólk komist í hóteldvalir,“ segir
hún.
Tvær milljónir í Hafnarfirði
Morgunblaðið sagði frá því í jan-
úar í fyrra að langvarandi deilur
hefðu staðið um framlag Hafnar-
fjarðarbæjar til orlofsnefndar hús-
mæðra. Þá hafði bærinn nýgreitt
framlag sem var á gjalddaga í maí
2011 og nam það rétt yfir tveimur
milljónum króna en árin þar á undan
hafði bærinn aðeins reitt af hendi um
helming þeirrar upphæðar.
Guðrún Ágústa Guðmundsdóttir,
bæjarstjóri í Hafnarfirði, segir að
gert hafi verið ráð fyrir orlofi hús-
mæðra í fjárhagsáætlun 2013, enda
séu lögin frá 1972 enn í gildi þrátt
fyrir mótmæli sveitarfélaganna.
„Við teljum það ekki vera hlutverk
sveitarfélaga að halda úti sumarfrí-
um, þ.e. að greiða fólki fyrir að vera í
sumarfríi eins og í orlofi húsmæðra.
Hins vegar er þetta lagaskylda og
stjórnvöld hafa ekki treyst sér til að
breyta þessu og við teljum þá eðli-
legt að þau beri kostnaðinn af
þessu,“ segir hún.
Ítrekað beitt sér fyrir afnámi
Samkvæmt upplýsingum frá Sam-
bandi íslenskra sveitarfélaga hefur
sambandið ítrekað beitt sér fyrir því
að lög um orlof húsmæðra verði af-
numin. Fundað var um málið með
fulltrúum sveitarfélaga í ágúst síð-
astliðnum, þar sem samþykkt var að
leggja fram minnisblað fyrir stjórn
sambandsins með tillögu að frum-
varpi um afnám laganna. Í kjölfarið
samþykkti stjórnin samhljóða að
beina því til velferðarráðherra að
leggja frumvarpið fram á Alþingi.
Ekkert varð af því að ráðherra
beitti sér fyrir afnámi laganna, sam-
kvæmt upplýsingum frá samband-
inu, en sex þingmenn Samfylkingar
lögðu hins vegar fram eigið frum-
varp sem aldrei var tekið til umræðu.
Í minnisblaðinu sem sent var
stjórn sambandsins eru færð rök
fyrir afnámi laganna. Þar segir m.a.
að lögin séu tímaskekkja þar sem
flestar húsmæður séu virkir þátttak-
endur á vinnumarkaði, fyrir liggi álit
Jafnréttisstofu um að ákvæði lag-
anna gangi líklega í berhögg við
ákvæði laga um jafna stöðu og jafnan
rétt kvenna og karla og fráleitt þyki
að kveða í lögum á um að það sé
verkefni sveitarfélaga að fjármagna
ferðalög íbúa, svo eitthvað sé nefnt.
„Fullkomlega úr
takt við nútímann“
Fjölmörg sveitarfélög vilja afnema lög um húsmæðraorlof
Ekki hlutverk sveitarfélaga að fjármagna ferðalög íbúa
Morgunblaðið/Golli
Húsmæðraorlof Lögin þykja ganga í berhögg við jafnréttissjónarmið.
12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 10. MAÍ 2013
Fjögur erindi hafa borist atvinnu-
vega- og nýsköpunarráðuneytinu
með athugasemdum við ósk
Landsnets um heimild til að taka
eignarnámi land undir fyrirhugaða
Suðurnesjalínu 2, á milli Hafn-
arfjarðar og Reykjanesbæjar.
Hvert erindi á við fjölda landeig-
enda.
Landsnet ákvað í febrúar að
leita eftir heimild atvinnuvega- og
nýsköpunarráðherra til að taka til-
tekin landsréttindi á Reykjanes-
skaga eignarnámi til að geta hafið
framkvæmdir við Suðurnesjalínu 2.
Sjö ára undirbúningur
Samningar höfðu þá tekist við
fjóra af hverjum fimm landeig-
endum um 62% lands á leið vænt-
anlegrar línu en ítrekaðar samn-
ingsumleitanir við aðra
landeigendur reyndust árangurs-
lausar.
Unnið hefur verið að undirbún-
ingi verkefnisins í sjö ár í sam-
starfi við viðkomandi sveitarfélög.
Umhverfisáhrif Suðurnesjalínu 2
voru metin og framkvæmdin er á
aðalskipulagi allra sveitarfélag-
anna.
Suðurnesjalína 2 mun liggja um
eignarlönd 20 jarða, þar af tókust
samningar við eigendur 11 jarða
og viðræður stóðu yfir við eig-
endur tveggja jarða til viðbótar.
Eigendur Vatnsleysu og Landa-
kots höfnuðu samningum og sömu-
leiðis eigendur þriggja annarra
jarða að hluta: Knarrarness, Ás-
láksstaðahverfis og heiðarlands
Vogajarða. Ósk um heimild til
eignarnáms nær væntanlega til
lands úr þessum jörðum.
Atvinnuvega- og nýsköp-
unarráðuneytið mun nú fara yfir
þær athugasemdir sem borist hafa,
samkvæmt upplýsingum úr ráðu-
neytinu.
helgi@mbl.is
Morgunblaðið/Kristinn
Reykjanesskagi Fyrirhuguð Suðurnesjalína 2 á að liggja á milli Hafnar-
fjarðar og Reykjanesbæjar. Undirbúningurinn hefur staðið yfir í sjö ár.
Fjögur erindi með
athugasemdum
um eignarnám
Samningar höfðu tekist um 62% lands
Forystumenn ASÍ og Samtaka at-
vinnulífsins skiptust í gær á skoð-
unum um verðlagsþróun og gengis-
sveiflur í fjölmiðlum. Gylfi
Arnbjörnsson, forseti ASÍ, lýsti í yf-
irlýsingu undrun sinni yfir ummæl-
um Þorsteins Víglundssonar, fram-
kvæmdastjóra Samtaka atvinnu-
lífsins, í Morgunblaðinu á
miðvikudag.
Þar sagði Þorsteinn að ýmsar
ástæður væru fyrir því að gengis-
styrking skilaði sér ekki hraðar til
viðskiptavina, en þær væru meðal
annars vantrú á að styrkingin væri
varanleg.
Gylfi lýsti undrun sinni á þessum
ummælum og virtist skilja þau sem
svo að Þorsteinn teldi að fyrirtækin
ættu ekki að skila styrkingunni til
neytenda. „Sé þetta rétt er nokkuð
ljóst að hér verður ekki sest að nein-
um sáttaviðræðum á næstu mánuð-
um og misserum heldur er verka-
lýðshreyfingin sett í þá stöðu að
þvinga fram eðlilegar kjarabætur til
að bæta launafólki upp kostnaðinn af
háu verðlagi og vöxtum,“ sagði Gylfi.
Þorsteinn svaraði Gylfa og sagði
þetta mikinn misskilning. „Virðist
forseti ASÍ lesa úr þeim ummælum
þá skoðun SA að fyrirtæki eigi ekki
að skila styrkingu á gengi krónunnar
út í verðlag. Það er fjarri sanni,“
sagði Þorsteinn. „Fyrirtækin eru því
að skila gengisstyrkingu út í verð-
lagið og allar líkur á að við sjáum hér
mjög lágar verðbólgutölur í sumar,
haldist gengið stöðugt,“ sagði Þor-
steinn einnig.
Þorsteinn sagði mikilvægt að ná
tökum á sveiflum á gengi krónunnar,
en þær leiði til aukinnar verðbólgu,
óstöðugs rekstrarumhverfis fyrir at-
vinnulífið og grafi undan kaupmætti
almennings. „Mikill samhljómur hef-
ur verið með Samtökum atvinnulífs-
ins og Alþýðusambands Íslands hvað
þetta varðar,“ sagði Þorsteinn.
larahalla@mbl.is
Fyrirtæki skili
styrkingu krónu
ASÍ og SA deila um verðlagsþróun
Þorsteinn
Víglundsson
Gylfi
Arnbjörnsson