Morgunblaðið - Sunnudagur - 07.07.2013, Blaðsíða 50

50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7.7. 2013
Þ
etta hefur blundað í mér
lengi. Ég hef alltaf átt
ágætt með að skrifa, og
gerði það á sínum tíma
fyrir Moggann, Dag-
blaðið og Vísi, en það sem kom mér
mest á óvart núna var hve mikið ég
mundi. Þetta var allt í hausnum;
var bara spurning um að sækja
það,“ segir Ásmundur Friðriksson
alþingismaður. Í bókinni Ási grási í
Grænuhlíð – Eyjapeyi í veröld sem
var, bregður hann upp myndum frá
lífinu í Eyjum, aðallega fyrir gos,
en bókin er gefin út í tilefni 40 ára
goslokaafmælisins sem haldið er
upp á um helgina.
Ásmundur myndskreytir bókina
sjálfur. Hann segist hafa teiknað
alla ævi, hefur haldið fimm einka-
sýningar og tekið þátt í nokkrum
samsýningum. „Á 35 ára gosloka-
afmælinu var mér og þremur öðr-
um, sem búa á fastalandinu, boðið
að sýna og þar var ég með 25 til 30
myndir. Þá var ég búinn að búa
upp á landi í fimm ár, nú eru þau
ár orðin tíu, og ég var farinn að
hugsa sífellt meira til baka og nú
er það orðið þannig að sögurnar
eru orðnar svo margar að ég er
langt kominn með aðra bók!“
Ásmundur kveðst kappkosta að
vera með mjög jákvæða sýn á alla
hluti „þótt auðvitað komi við sögu
fullt af fólki sem átti erfitt í lífinu,
rónarnir í Eyjum og ýmsir fleiri, en
allir áttu góða spretti. Það er sam-
merkt öllum hve gleðin í lífinu var
mikil. Ég forðast að segja eitthvað
sem gæti sært einhvern, en þetta
er bara raunsæ upplifun þó það
geti vel verið að ég sé búinn að
gleyma því sem betur hefði mátt
fara...“
Ásmundur segir það hafa gefið
sér mikið að rifja upp gamla tíma,
við bókarskrifin. „Það er ótrúlega
gaman að setjast við skriftir og lifa
sig inn í liðna tíð. Stundum stend
ég upp og er alveg undrandi á því
hvað ég er búinn að skrifa! Bæði
hvað ég mundi og eins á framsetn-
ingunni; ég verð að viðurkenna það.
Stundum er sagt að drukkið sé í
gegnum menn og sennilega er
skrifað í gegnum mig.“
Hann nefnir dæmi um það þegar
hann teiknaði myndina af Einari
frænda sínum Gíslasyni, forstöðu-
manni í Hvítasunnukirkjunni Betel.
„Ég var orðinn seinn með nokkrar
myndir, byrjaði að teikna Einar
fyrir klukkan sex að morgni og
fann strax að mér gekk rosalega
vel. Það er ekki oft sem maður fær
svona yfir sig; myndin teiknaðist
feiknalega vel upp og ég þurfti
mjög lítið að vinna í henni meira.
Ég áttaði mig ekki á því fyrr en
eftir á að það var hvítasunnu-
morgunn; aðalhátíðisdagur hvíta-
sunnumanna var runninn upp og ég
er viss um að Einar var hjá mér!“
Næsta bók sem er langt komin,
fjallar að miklu leyti um Hrekkja-
lómafélagið, sem varð landsfrægt á
sínum tíma. „Eftir því sem árin líða
áttar maður sig betur og betur á
því hve frábær sá félagsskapur var.
Ég skynjaði þegar ég flutti upp á
land hve Hrekkjalómafélagið var
frægt vegna þess að fólk talaði svo
mikið um það við mig – og gerir
reyndar enn. Stundum er nefnt
hvort ekki ætti að stofna annað
Hrekkjalómafélag, en það er ekki
hægt; það verður ekki kópíerað.
Þetta var einstakur hópur 12-14
karla, svo skemmtilegur hópur að
það var með ólíkindum. Enda
ákvað Guðni frændi minn, hjálp-
arhella mín við gerð bókarinnar, að
sleppa Hrekkjalómafélaginu alveg
að þessu sinni og á miklar þakkir
skildar fyrir það.“
Fjöldi fólks kemur við sögu í
bókinni. Einn þeirra er jafnaldri
Ásmundar, Sigurður Hjálmar
Tryggvason, sem lést í febrúar
1974. „Þegar Siggi fæddist var
hann ekki með öll spilin á hendinni.
Við vorum æskufélagar og vinnu-
félagar þegar árin liðu, það gekk á
ýmsu en það er voðalega gott að
minnast hans. Þegar hann dó skrif-
Verður að
halda sögunni
til haga
EYJAPEYINN ÁSMUNDUR FRIÐRIKSSON ER NÝSESTUR Á
ÞING OG SENDIR NÚ FRÁ SÉR BÓK UM LÍFIÐ Í VEST-
MANNAEYJUM Á ÁRUM ÁÐUR; UM VERÖLD SEM VAR.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Við vorum næstum jafngamlir
upp á dag, Siggi Tryggva fæddur
20. janúar 1956, ég þann 21.
Frá fyrsta degi var ekki jafnt í
liði hjá okkur Sigga. Skólaganga
hans var bæði erfið og stutt, en
þegar á leið lærði hann sjálfur í
gegnum fjölmörg og ólík áhuga-
mál sín og varð að mörgu leyti
fjölhæfur á mörgum sviðum.
Þegar árin liðu og vinátta
okkar varð lengri og traustari
var hún eins og gamalt hjóna-
band. Siggi skammaði mig eins
og hund í tíma og ótíma en
undir niðri var vináttan og hlýj-
an. Hún hafði reyndar einkenni-
legar birtingarmyndir og ekki er
víst að allir hefðu náð að þola
það eins og ég.
Siggi lagði á það mikla
áherslu við mig, þegar við vor-
um saman í fjölmenni, að segja
ekki nokkrum manni frá því að
hann væri degi eldri en ég.
„Það trúir því ekki nokkur lif-
andi maður,“ sagði hann með
þunga.
Það gekk á ýmsu í æsku hans
og okkar en þegar á unglings-
árin leið og við fórum að full-
orðnast varð Siggi okkar mað-
ur í ‘56 módelinu. Við
fermingarsystkini hans stóðum
um hann vörð frá fyrsta degi til
þess síðasta. Á ferming-
armótum okkar á fimm ára
fresti var Siggi hrókur alls fagn-
aðar og margar sögur sagðar
og mikið grín gert að öllu.
Siggi Tryggva kom til dyranna
eins og hann var klæddur og
lét það flakka sem honum bjó í
brjósti og gat verið margir ólík-
ir karakterar. Sköllóttur eða
kafloðinn með skegg og þetta
stríðnislega glott sem hann
setti upp með tóbakstaumana
úr nefinu og kringlóttu gler-
augun. Þetta var einkennandi
fyrir hann. Þá var hann ekki
þolinmóðasti maður í heimi og
hafði yfirleitt meira vit á hlut-
unum en aðrir. Yfirmenn hans á
vinnustað voru yfirleitt mestu
hálfvitarnir, en Siggi vann í
mörg ár hjá mér.
Þegar ég boðaði hann til
vinnu, yfirleitt síðdegis, svaraði
hann alltaf eins: „Á ég að koma
núna?“ svaraði hann í undr-
unartón. „Ég get það ekki. Ná-
grannar eru í sjónvarpinu.“
Hann lét sig hafa það að
mæta og kom kjagandi niður
Hlíðarbrekkuna eftir smáröfl og
sást úr mílu fjarlægð. Klæddur
sjálflýsandi vinnugallanum sín-
um, með heyrnartækin í eyr-
unum, heyrnartól á höfðinu og
húfu en hettan stóð aftur af
höfðinu. Í brjóstvasanum var
síminn. Um mittið hafði hann
hálfmánaferðapung, reimaðan
fastan. Þar voru ótrúlegustu
græjur. Sykursýkislyf og spraut-
ur, lyklar, kíkir, neftóbak, dag-
bók og ýmislegt tilfallandi þá og
þá stundina. Myndir af skútum
eða flutningabíl sem hann var
kannski alveg við það að kaupa
frá Þýskalandi. Í rassvasanum
var tóbaksklúturinn samanbrot-
inn. Vinurinn var tilbúinn í slag-
inn.
Alltaf hafði hann hlutina öðru
vísi en beðið var um. Ef ég vildi
að hann raðaði fiskikerunum í
fjórar hæðir raðaði hann í fimm
til sex. Það endaði auðvitað á
einn veg og dag einn, þegar
kerin hrundu um allt plan og
fiskurinn fór út um allt, missti
ég mig algerlega og hellti mér
yfir fermingarbróðurinn.
„Þér hefði verið nær að
hlusta á mig, Siggi, helvítis rugl
er þetta, maður,“ öskraði ég.
„Hver heldur þú að hlusti á
annað eins fífl eins og þig?“ var
svarið.
„Þú sérð árangurinn, maður,“
svaraði ég á móti.
Þá horfði hann nístandi aug-
unum á mig og sagði: „Það var
mikið að þú hafðir rétt fyrir
þér.“
„ÞAÐ VAR MIKIÐ AÐ ÞÚ HAFÐIR RÉTT FYRIR ÞÉR“
Siggi Tryggva.
Viðtal
PI
PA
R\
TB
W
A
-S
ÍA
-1
32
05
3
FJÓRFALDIR VILDARPUNKTAR
ICELANDAIR
5.–7. júlí hjá Olís og ÓB