Morgunblaðið - Sunnudagur - 05.01.2014, Qupperneq 15

5.1. 2014 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15
Munið að slökkva
á kertunum
Yfirgefið aldrei vistarveru
þar sem kertaljós logar
Slökkvilið
höfuborgasvæðisins
Aníta Hannesdóttir með fyrstu lundapysjuna sem fannst eftir
að gosinu lauk í Heimaey. Myndin var tekin í ágúst 1973.
Sigurgeir hefur yndi af náttúrunni. Þetta eru marflóarblokkir.
Kirkjugarðshliðið í Vestmannaeyjum meðan á gosinu stóð í
Heimaey. Ein margra eftirminnilegra ljósmynda Sigurgeirs.Súla veiðir ufsa í matinn! Mynd sem Sigurgeir tók 26. apríl 2003.
um af fuglum.“ Bátamyndasafn
hans er gríðarlegt að vöxtum. „Ég
var hafnarvörður og því voru hæg
heimatökin þegar ég var að byrja.
En það sem stendur upp úr er lík-
lega eldingamyndin af Surtsey;
hún kom nafninu mínu raunveru-
lega á kortið. Ég var óþekktur
fram að því, bara fréttaljósmynd-
ari heima í Eyjum, að mestu leyti
fyrir þetta eina blað, en eld-
ingamyndirnar sem ég tók 1. des-
ember 1963 lukkuðust vel. Ég
renndi þó alveg blint í sjóinn,
hafði litla þekkingu á því hvernig
ég ætti að gera þetta vegna þess
að ég hafði ekki fyrr tekið mynd á
tíma.“
Sigurgeir stillti myndavél sinni
upp á þrífót á Breiðabakka og
Jakobína skráði ljósopið, hve
myndin var lýst lengi og nákvæm-
lega klukkan hvað hún var tekin.
Hann segist hafa verið með
myndavélina opna frá einni og upp
í fimmtán mínútur og reyndi hann
að meta hverju sinni hve elding-
arnar væru sterkar.
„Best heppnaða myndin, sú sem
birst hefur víða um heim, var tek-
in nákvæmlega klukkan 19.25.00 til
klukkan 19.26.30.
Myndin birtist út um allt; í Life
Magazine, Paris Match, National
Geographic og ýmsum öðrum stór-
blöðum. Og það er enn verið að
biðja um hana. Ég fæ á hverju
einasta ári beiðni um hana til birt-
ingar einhvers staðar, þótt svona
langt sé liðið.“
Sigurgeir segir myndir af dag-
legu lífi í Eyjum raunverulega
mestu verðmæti safnsins.
„Ég byrjaði engan veginn með
nein markmið í huga, var bara
fréttaljósmyndari en byrjaði mjög
fljótt að halda utan um safnið og
passaði mig á að henda ekki film-
unum ofan í kassa þar sem þær
myndu rykfalla. Ég gekk skil-
merkilega um safnið, sérstaklega
eftir að ég kynntist Sigurði Þór-
arinssyni jarðfræðingi í Surts-
eyjargosinu. Hann kenndi mér hve
mikilvægt væri að skrá hvenær
mynd væri tekin; sagði að dag-
setning gæti jafnvel sagt miklu
meira en myndin sjálf eftir nokkur
ár. Ég gerði þetta og þar lágu
strax haldgóðar upplýsingar.“
Sigurgeir lagði það í vana sinn
að skrá upplýsingar með blýanti
aftan á hverja einustu mynd sem
hann kópíeraði á pappír; fyrst dag-
setningu en síðar urðu upplýsing-
arnir meiri og nákvæmari sem
hefur gríðarlegt gildi síðar meir.
Kári Bjarnason, safnvörður í
Vestmannaeyjum, er himinlifandi
að fá hið glæsilega safn Sigurgeirs
í vörslu bæjarins og Elliði Vign-
isson bæjarstjóri segist sem Eyja-
maður gera sér grein fyrir því að
gríðarleg verðmæti séu fólgin í
safninu.
Ómetanlegt
„Sigurgeir gerði meira en að taka
bara myndir; safnið er eins og
gægjugat inn í liðna tíð. Myndir
hans úr atvinnulífinu, af horfnum
atvinnuháttum, svo og þessi gríð-
arlegi fjöldi mynda sem hann safn-
aði af fólki, oftar en ekki í því um-
hverfi sem við þekktum það; fólki
við leik og störf. Það er algjörlega
ómetanlegt fyrir okkur Eyjamenn
að fá þetta safn til varðveislu,“
segir Elliði Vignisson.
Bæjarstjórinn nefnir að náttúru-
myndir Sigurgeirs hafi vakið gíf-
urlega athygli út fyrir Vest-
mannaeyjar „enda er hann
listamaður, en fyrir mig persónu-
lega og sögu Vestmannaeyinga er
þetta gægjugat inn í liðinn tíma
það sem skiptir mestu máli. Sig-
urgeir er mjög vandvirkur og hef-
ur haldið vel utan um safnið og
fyrir vikið hafa myndirnar ekki
bara listrænt gildi heldur ekki síð-
ur sagnfræðilegt.“