Morgunblaðið - 01.05.2014, Blaðsíða 44
44 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 2014
Vilhjálmur A. Kjartansson
vilhjalmur@mbl.is
Tónlistin heldur einstaklingnum sí-
ungum og hljómsveitin Basil fursti
er skýrasta dæmið um eilífðarvél
tónlistarinnar. Hljómsveitin var
stofnuð árið 1978 af bræðrunum
Andra Erni og Michael Clausen
auk þeirra Jóns Karls Ólafssonar,
Erlings Kristjánssonar og Birgis
Ottóssonar. Eiríkur Hauksson kom
síðan til liðs við furstana árið 1979
en önnur verkefni tóku fljótt við og
upp úr 1980 bar fjölskyldan, námið
og starfið tónlistina ofurliði og
hljómsveitin hætti að starfa í sinni
upprunalegu mynd.
Hljómsveitin kemur saman
Jón Karl Ólafsson, hljómborðs-
leikari og söngvari, segir tónlistina
aldrei hafa horfið heldur fengið
nýtt hlutverk í lífi hljómsveit-
armeðlima. „Við hættum aldrei að
sinna tónlistinni en hljómsveitin
tók sér smá frí á meðan við vorum
flestir að koma okkur upp fjöl-
skyldu. Núna erum við komin sam-
an aftur og verðum með gam-
aldags sveitaball í Iðnó 9. maí
næstkomandi,“ segir Jón Karl en
hann lofar því að enginn verði
svikinn sem langar að upplifa
gömlu sveitaballastemninguna.
„Gamla góða rokkið verður spilað
eins og í gamla daga og það verða
tekin þekkt lög eftir t.d. Bítlana en
líka frumsamin lög eftir Michael
Clausen en sonur hans Snorri Örn
Clausen syngur núna með okkur
og spilar á gítar.“
Hafa fyllt Iðnó í tvígang
Basil fursti hefur engu gleymt
því hljómsveitin hefur fyllt Iðnó í
tvígang og síðast mættu 300 manns
og komust færri að en vildu. Eftir-
spurnin eftir gamla góða rokkinu
og sveitaballastemningu er mikil
og eins og á sveitaböllunum í
gamla daga eru miðar bara seldir
við innganginn. „Við erum að
þessu fyrst og fremst til að
skemmta sjálfum okkur. Stemn-
ingin er létt og skemmtileg og mið-
inn er á aðeins þúsund krónur og á
bara að standa undir kostnaðinum
við ballið,“ segir Jón Karl en frá
því að hljómsveitin kom saman aft-
ur árið 2011 segir hann markmiðið
fyrst og fremst hafa verið að njóta
þess að spila góða tónlist í góðra
vina hópi. „Við værum ekki að
þessu nema við hefðum gaman af
því að hittast og spila saman.“
Þá Liðsmenn Basil fursta ungir að árum. Þeir halda sveitaball í Iðnó.
Sveitaball haldið
við Tjörnina
Basil fursti leikur í Iðnó 9. maí
Helgi Björns og Reiðmenn vind-
anna munu halda tónleika í Eld-
borgarsal Hörpu 16. júní nk. Lýk-
ur þar með dágóðu tónleikahléi
hljómsveitarinnar í höfuðborginni
því síðustu tónleikar hennar í
Reykjavík fóru fram í Háskólabíói
árið 2011. Töluverður þrýstingur
hefur verið á reiðmönnunum að
endurtaka leikinn, að því er fram
kemur í tilkynningu.
Helgi og reiðmennirnir hafa á
plötum sínum og tónleikum sótt í
sönglagaarf þjóðarinnar og hrært
saman gömlum hesta- og útilegu-
söngvum við þekkt dægurlög.
Fjórar plötur hafa komið frá þeim
félögum og selst í yfir 40 þúsund
eintökum. Sérstakir gestir á tón-
leikunum í Eldborg verða leik-
ararnir Hilmir Snær Guðnason, Jó-
hann Sigurðarson og Örn Árnason
og meðlimir úr hljómsveitinni
Buff.
Helgi og reiðmennirnir
halda tónleika í Eldborg
Kúreki Helgi vígalegur á kynning-
arveggspjaldi fyrir tónleikana.
Tónlistarmaðurinn Daníel Hjálmtýsson leikur ábreiður
af lögum eftir marga af sínum uppáhaldstónlistar-
mönnum á gistiheimilinu Hlemmi Square, Laugavegi
105, kl. 20 í kvöld. Af uppáhaldstónlistarmönnum Daní-
els má nefna Townes Van Zandt, Bob Dylan, Neil
Young, Nick Cave og Mark Lanegan. Tónleikarnir eru
hluti af syrpunni Daniel Acoustic Introspection sem
hófst í fyrra. Daníel vinnur einnig að frumsömdu efni
sem vænta má í náinni framtíð, eins og það er orðað á
fésbókarsíðu viðburðarins.
Daníel leikur á Hlemmi Square
Daníel
Hjálmtýsson
Aðalsöguhetju Eftirkast-anna, Lewis Morgan, of-ursta í breska hernum,býðst glæsihýsi í fínasta
hverfi Hamborgar í Þýskalandi á
fyrstu árunum eftir síðari heims-
styrjöldina. Borgin er meira eða
minna rústir eftir
stríðsátökin, íbú-
arnir niður-
lægðir, kaldir,
svangir og heim-
ilislausir og borg-
in á forræði herja
bandamanna sem
hafa það hlutverk
að byggja upp
innviði sam-
félagsins.
Lewis ákveður að leyfa eigendum
og íbúum hússins, þýska ekklinum
Lubert og unglingsdóttur hans,
hinni uppreisnargjörnu Friedu, að
búa þar áfram í stað þess að reka
þau á dyr eins og ætlast er til. Sam-
búðin verður nokkuð stíf, eins og
vænta má og ekki bætir úr skák þeg-
ar Rachael og Edmund, eiginkona
og sonur Lewis, koma til Hamborg-
ar.
Hvað gerist þegar sigurvegarinn
og sá sigraði þurfa að hafa daglegt
samneyti? Báðir telja sig eiga harma
að hefna. Eldri sonur Morgan-
fjölskyldunnar lést í loftárás Þjóð-
verja á England og Claudia, eigin-
kona Luberts og móðir Friedu, er
talin af eftir árásir bandamanna á
Hamborg.
Aðstæður, eins og þær sem Brook
lýsir í bók sinni, geta kallað fram það
versta í fari fólks. Lubert, fágaður
arkitekt af efnafólki kominn, starfar
nú sem verkamaður í verksmiðju og
býr með dóttur sinni í herbergi þjón-
ustufólks í niðurníddu glæsihýsi
sínu. Hann bíður eftir því að vera
hreinsaður af öllum grun um tengsl
við nasistaflokkinn þannig að hann
geti farið aftur til fyrri starfa, enda
mikið verk framundan við að end-
urbyggja borgina. Hann saknar
konu sinnar sárt og þess lífs sem þau
nutu saman. Rachael er aftur á móti
fangi eigin sorgar og missis og ásak-
ar eiginmann sinn stöðugt um að
láta ekki sorg sína í ljós með jafn af-
gerandi hætti og hún gerir.
Í bakgrunninum eru Trümmer-
kinder, götubörnin eða rústabörnin,
hópur heimilislausra og for-
eldralausra barna sem flakka um í
hópum og beita ýmsum brögðum til
að lifa af þessa erfiðu tíma. Þau
koma við sögu með ýmsum hætti,
virðast stundum gegna því hlutverki
að bregða ljósi á erfiðar aðstæður,
stundum til að skemmta lesandanum
og stundum til þess að benda á að í
stríði eru það börnin sem líða mest.
Bókina byggir Brook á sögu afa
síns, sem var í breska hernámsliðinu
í Hamborg á árunum eftir stríð.
Hann hefur verið nokkuð gagn-
rýndur fyrir að fara frjálslega með
ýmsar sagnfræðilegar staðreyndir.
Einnig hefur verið fundið að orða-
notkun á frummálinu, þar séu notuð
orð og orðasambönd sem enga
merkingu hafi haft í Hamborg á ár-
unum eftir stríð. Um það eru reynd-
ar engin merki í afbragðsgóðri þýð-
ingu Guðrúnar Evu Mínervudóttur.
Lesturinn vekur ýmsar spurn-
ingar. Hvað er réttlæti, sektarkennd
og hver hefur leyfi til að refsa fólki
og fyrir hvað? Þar sem höfundur
hefur valið að velta upp svona
stórum spurningum býst maður við
meira afgerandi svörum en veitt eru,
því sums staðar skortir nokkuð á
dýpt og málin afgreidd á helst til yf-
irborðskenndan hátt.
Þetta er vel skrifuð bók að mörgu
leyti, áhugaverð og falleg saga um
fólk í aðstæðum sem enginn hefur
valið sér að vera í, stundum grát-
brosleg. Að auki veltir hún upp
mörgum spurningum um mannlegt
eðli og hegðun og skilur eftir sig
ýmsar hugrenningar.
Ljósmynd/Nikki Gibbs
Áhugaverð Eftirköstin eftir Rhidian Brook er áhugaverð og falleg saga um
fólk í aðstæðum sem enginn hefur valið sér að vera í, að mati gagnrýnanda.
Þegar sigurvegarinn og
sá sigraði deila húsi
Skáldsaga
Eftirköstin bbbnn
Eftir: Rhidian Brook. JPV, 2014. 359
blaðsíður.
ANNA LILJA
ÞÓRISDÓTTIR
BÆKUR
K R I N G L U N N I & S M Á R A L I N D
SUMARGJÖFIN HENNAR FÆST HJÁ OKKUR
✆ 565 6050 ✆ 565 6070
Gleðilegt Sumar