Fréttablaðið - 30.04.2013, Blaðsíða 16
30. apríl 2013 ÞRIÐJUDAGUR| SKOÐUN | 16
Á Íslandi hefur náðst ein-
stakur árangur í barátt-
unni gegn fjöldaatvinnu-
leysi. Eftir hrun var einn
af hverjum tíu vinnu færum
mönnum án vinnu en
atvinnuleysi er nú með því
lægsta í vestrænum ríkjum,
nokkru hærra en í Austur-
ríki og Noregi en á pari við
Þýskaland og Holland.
Um helgina kusum við
til Alþingis. Í öllum okkar
nágrannalöndum, vestan
hafs og austan, hefur
atvinnuleysi verið eitt af aðalmálum
kosninga undanfarin misseri. Svo er
ekki hér. Ástæðan er sá árangur sem
ríkisstjórnin, stéttarfélög, atvinnu-
rekendur og sveitarfélög hafa sam-
eiginlega náð.
Þrátt fyrir að samskipti ríkis-
stjórnarinnar við aðila vinnumark-
aðarins hafi verið hnökrótt og ekki
skilað þeim árangri í fjárfest ingum
og atvinnusköpun sem vænst var,
hefur verið alger einhugur um
aðgerðir til að bæta stöðu atvinnu-
leitenda og skapa þeim ný tækifæri.
Sérstakur sameiginlegur aðgerða-
hópur stjórnvalda og aðila vinnu-
markaðarins hefur samhæft og stýrt
risavöxnum átaksverkefnum sem
hafa virkað. Milljarðar króna hafa
verið færðir úr bótakerfinu yfir í
menntakerfið ásamt því að Atvinnu-
leysistryggingasjóður hefur styrkt
þúsundir nýrra starfa. Markmiðið
er að nýta betur almannafé og nota
þá gríðarmiklu fjármuni sem farið
hafa í bótagreiðslur til að skapa fólki
raunveruleg tækifæri í stað þess að
greiða þeim fyrir að sitja heima.
Aðgerðir gegn atvinnuleysi hafa
frá 2009 verið þríþættar
Í fyrstu var lögð ofuráhersla á að
bjóða atvinnuleitendum upp
á virkniúrræði til að sporna
við neikvæðum afleiðingum
langtímaatvinnuleysis. Sér-
stök áhersla var lög á ungt
atvinnulaust fólk með átak-
inu Ungt fólk til athafna
sem skilaði góðum árangri
og vann gegn skelfilegum
áhrifum atvinnuleysis á
þann stóra hóp.
Síðan voru skólarnir opn-
aðir og þeim tryggt fjár-
magn til að taka á móti þús-
undum atvinnuleitenda.
Lögð var áhersla á að bjóða ungu
atvinnulausu fólki að fara af bótum
í nám. Þetta átak, sem náði hámarki
árið 2011 undir slagorðinu Nám er
vinnandi vegur, opnaði fólki leið af
vinnumarkaði yfir í nám öllum til
hagsbóta. Einstaklingurinn styrkir
sína stöðu með aukinni menntun og
samfélagið fjárfestir í mannauði
á tímum þegar ekki er þörf fyrir
vinnuafl viðkomandi.
Þriðji áfanginn felst í því að auð-
velda fyrirtækjum fjárfestingu í
nýjum störfum með því að niður-
greiða stofnkostnað ef atvinnuleit-
andi er ráðinn. Þá fær fyrirtæki
tímabundinn styrk úr Atvinnu-
leysis tryggingasjóði sem nemur
grunnfjárhæð atvinnuleysisbóta
upp í kjarasamningsbundin laun.
Með þessum verkefnum hefur orðið
til fjöldi starfa, flest árið 2012 með
átaksverkefninu Vinnandi vegur
og mun þeim fjölga á þessu ári með
verkefninu Liðsstyrkur. Á þriðja
þúsund einstaklingar fengu tæki-
færi til innkomu á vinnumarkað
á ný á síðasta ári með þessum eða
sambærilegum úrræðum.
Eins og sjá má á meðfylgjandi
töflu hafa þúsundir atvinnuleitenda
nýtt sér framangreind tækifæri og
farið í nám eða störf. Ofan greindar
aðgerðir og sú samstaða sem um
þær hefur verið eiga stærstan þátt í
lækkuðu atvinnuleysi hérlendis.
Þetta eru bráðaaðgerðir í kreppu.
Við höfum troðið marvaðann og gert
það vel. Fjölgun framtíðarstarfa
veltur hins vegar á tveimur þáttum.
Aukinni erlendri fjárfestingu ásamt
þeim hagvexti sem henni fylgir og
hækkuðu menntastigi á vinnumark-
aði. Hér þurfa stjórnvöld og aðilar
vinnumarkaðarins að taka höndum
saman. Á því veltur framtíð okkar.
Baráttan gegn atvinnuleysinu
ATVINNA
Runólfur
Ágústsson
stjórnarformaður
Atvinnuleysis-
tryggingasjóðs
2008 2009 2010 2011 2012*
Í námssamningum um lengra nám og skólagöngu 6 1.760 2.259 3.081 1.891
Í starfi með tímabundnum stofnstyrk 72 1.149 1.427 1.207 2.158
Í starfs- og endurhæfingartengdum verkefnum - 127 297 388 423
Samtals 78 3.036 3.983 4.676 4.472
Í styttri virknitengdum úrræðum 1.013 2.991 9.478 10.712 8.445
Samtals 1.091 6.027 13.461 15.388 12.917
*Bráðabirgðatölur
Innkoma á vinnumarkað
➜ Í öllum okkar nágranna-
löndum, vestan hafs og
austan, hefur atvinnuleysi
verið eitt af aðalmálum
kosninga undanfarin miss-
eri. Svo er ekki hér. Á Alþjóðlega djass deginum
sameinast heimsbúar allir
í friði og sátt til þess að
deila ástríðu sinni fyrir
tónlist hver með öðrum
og til þess að taka höndum
saman í nafni frelsis og
sköpunargleði.
Þ ess veg na stó ð
UNESCO fyrir því að
fagna Alþjóðlega djass-
deginum í fyrsta sinn árið
2012, þá í samstarfi við
velvildarsendiherrann og djass-
snillinginn Herbie Hancock.
Djass á rætur að rekja til flók-
innar blöndu þjóða og menningar-
áhrifa frá Afríku, Evrópu og
Karíba hafi. Djassinn fór í gegn-
um mikla þróun í Banda ríkjunum
en er nú snar þáttur í öllum sam-
félögum heims, er leikinn um
heim allan og fólk nýtur hans
hvarvetna. Fjölbreytni af þessu
tagi gerir að verkum að djass er
öflugur vaki samræðna og skiln-
ings. Djass var hljóðrás baráttu
fyrri tíma fyrir reisn og borgara-
legum réttindum og er á okkar
tímum snar þáttur félagslegs
sjálfstæðis því hann segir sögu
frelsis sem allir geta deilt.
Djass fyrir alla
Djass er eitt magnaðasta tján-
ingar form 20. aldar og er nú
þegar farinn að tileinka sér anda
þeirrar 21. Á tímum breytinga og
óvissu er meiri þörf fyrir djassinn
og mátt hans en nokkru sinni fyrr
til þess að sameina fólk og
efla virðingu þess fyrir
sameiginlegum gildum.
Einkum þurfa ungir karlar og
konur að finna nýjar friðarleiðir
sem tala beint til þeirra. UNESCO
er ætlað að styrkja þau verkfæri
og nýta sem best menningarlega
fjölbreytni heims. Djassinn er til
staðar fyrir okkur öll og mótar
þrá okkar eftir virðingu, um-
burðar lyndi og frelsi.
Í ár stendur borgin Istanbúl
fyrir helsta viðburði Alþjóðlega
djassdagsins en honum er ætlað
að endurspegla einstaka sögu
borgarinnar sem skurðpunkts
menningarstrauma.
Deginum verður fagnað í 24
klukkustundir samfleytt um
heim allan með masterclass-við-
burðum, námskeiðum, spjalli um
djass og óformlegum samleik
tónlistarmanna allt frá Beirút til
Peking og Dakar til Ríó.
Alþjóðlegi djassdagurinn er
stund á milli stríða fyrir okkur
öll til að tjá friðarvilja.
Öllum er boðið og allir ættu að
vera með …
Í tilefni af Alþjóð-
lega djassdeginum
30. apríl 2013
MENNING
Irina Bokova
Aðalframkvæmd a-
stjóri UNESCO
➜ Djassinn er til
staðar fyrir okkur öll
og mótar þrá okkar
eftir virðingu, um-
burðarlyndi og frelsi.