Fréttablaðið - 11.06.2013, Side 17

ÞRIÐJUDAGUR 11. júní 2013 | SKOÐUN | 17
Þegar við förum að eldast finnum
við meira fyrir ýmsum hlutum
sem áður höfðu litla sem enga
þýðingu fyrir okkur. Á ákveðnum
aldri er maður óstöðvandi, fullur
af orku og stöðugt að læra eitt-
hvað nýtt, en í kjölfarið byrjum
við að hrörna smám saman og
förum að bera þess merki. Yfir-
leitt er líkaminn á undan sálar-
tetrinu, við þekkjum þær frá-
sagnir að fólki finnst það enn
vera í kringum tvítugt þrátt fyrir
að vera orðið umtalsvert og jafn-
vel margfalt eldra, sérstaklega ef
það er enn hraust og virkt.
Við viljum ekki verða gömul
því okkur finnst það enn að ein-
hverju leyti vera ósigur, við
erum í baráttu sem við getum
ekki unnið og sumir verða svo
uppteknir af því að stöðva fram-
gang öldrunar að það beinlínis
leggst á sálina á þeim. Þannig
er ferlinu líklega hraðað umtals-
vert því þekkt er að streita og
van líðan hefur neikvæð áhrif á
okkur í margvíslegum skilningi
og á þessum vettvangi hraðar
slík líðan vafalaust öldrun.
Ytra áreiti, þrýstingur og
staðalímyndir minna okkur á
það dags daglega hvernig við
„eigum“ að líta út og það er stans-
laus áróður sem þessi sem hefur
skapað þá útlitsdýrkun sem við
þekkjum í dag sem raunverulegt
vandamál. Andlega sjúkdóma
eins og kvíða, þunglyndi, átrask-
anir og marga fleiri má eflaust
túlka sem afleiðingar og þeir
leggjast bæði á stráka og stelpur.
Það hefur býsna margt verið
reynt til að sporna gegn þess-
ari þróun og fá börn og unglinga
sem eru hvað mest í mótun til að
átta sig á fleiri gildum en útliti
einu saman. Okkur gengur ekk-
ert sérstaklega vel sýnist mér og
hef ég raunverulegar áhyggjur.
Við fullorðna fólkið erum auð-
vitað ákveðnar fyrirmyndir, en
það sem hefur sýnt sig er að svo-
kallaðar stjörnur og fræga fólkið
hafa mun meiri áhrif en okkur
gæti órað fyrir í bæði jákvæðum
og neikvæðum skilningi.
Skemmtanaiðnaðurinn
Rétt til að árétta vægi skemmt-
anaiðnaðarins í mótun atferlis
og umræðu má benda á þá um-
fjöllun á heimsvísu sem brottnám
brjósta Angelinu Jolie vakti, en
fjöldamargar konur hafa gengist
undir slíka aðgerð á undan henni
og læknavísindin hafa stundað
þessa meðferð um nokkurt skeið
án þess að nokkur hafi raunveru-
lega sýnt því áhuga á slíkum
skala sem brjóstin hennar vöktu.
Sama gildir um meint munnmök
Michaels Douglas í samhengi
við krabbamein sem hann fékk í
munnhol. Þar er þróun sem við
höfum fylgst með lengi víða um
heiminn og er vel þekkt, en það
virðist þurfa einhvern frægan
til að almenningur og fjölmiðlar
nenni að fjalla um slík málefni.
Við getum með sama hætti heim-
fært hegðun, klæðaburð, tals-
máta og margt fleira yfir á það
sem stjörnurnar leggja á borð
fyrir börnin og unglingana okkar
og móta þannig hegðun þeirra.
En fullorðna fólkið margt hvert
er engu betra í raun, það eltist við
æskuna, af mismikilli áfergju þó,
í fullkominni minnimáttarkennd
fyrir hinu óumflýjanlega, nefni-
lega því að eldast og hrörna. Öll
vildum við geta stöðvað eða hægt
á þeirri þróun og eru til óendan-
lega margar bækur, kvik myndir
og annað efni þar sem spilað
er með þá hugsun að geta stýrt
öldruninni. Til skamms tíma
voru það mestmegnis konur sem
létu lagfæra útlit sitt, en í dag
er talsverður fjöldi karla sem
leitar til lýtalækna í þeim sama
tilgangi. Mjög mikið er selt af
efnum til að draga úr öldrun húð-
arinnar eins og krem eða töflur,
talsvert sprautað einnig, skorið
og togað til með einum eða öðrum
hætti. Minna er gert af því að
huga að hinum innri manni eða
konu í sama tilliti, því miður,
enda árangurinn ekki alveg eins
sýnilegur auðvitað.
Lífsgleði og hamingja
Það eru því miður engar töfra-
lausnir til í þessu efni, en þó er
algerlega ljóst að ef einstakling-
urinn er í andlegu ójafnvægi þá
mun hann eldast hraðar en sá
sem er lífsglaður og hamingju-
samur. Ef viðkomandi reykir
mun hann skemma húðina sína
meira og hraðar en nokkurt krem
eða botox mun geta lagað. Þá er
ekki horft til innri líffæra eins og
lungna, hjarta og æðakerfis sem
öll eldast hraðar og skemmast
fyrr hjá þeim sem reykja. Ekki
má gleyma ristruflunum og getu-
leysi bæði karla og kvenna sem
fylgir oftsinnis í kjölfarið. Ég
þarf varla að minnast á offituna,
hreyfingarleysið og óhollt matar-
æði í þessu samhengi því það er
svo augljóst. Hið merkilega er að
fólk tengir öldrun ótrúlega mikið
við útlit, minni og kyngetu en það
er bara svo miklu miklu meira
sem kemur til.
Temdu þér því holla lífshætti,
settu sjálfan þig í forgang, láttu
þér líða vel og í öllum bænum
hættu að reykja ef þú gerir það!
Þessar einföldu reglur munu
spara þér mikla peninga í fram-
tíðinni sem þú gætir notað í eitt-
hvað annað og skemmtilegra og
þær munu sennilega lengja lífið
og bæta það umtalsvert. Láttu
hégómann ekki ná tökum á þér,
njóttu þess að eldast því það mun
fara þér betur og eyddu orku þinni
í það að vera hamingju samur, þú
getur nefnilega ráðið því!
Hégómi, hrörnun og hamingjan
F
A
S
TU
S
_H
_1
9.
06
.1
3
Veit á vandaða lausn
Komið í verslun okkar að Síðumúla 16 - 2.hæð. Opið mán - fös 8.30 - 17.00
Síðumúli 16 • 108 Reykjavík • Sími 580 3900 • www.fastus.is
Ansell hanskar Tunturi Pilates æfingasett Sporlastic spelkurRannsóknarvörur
SjúkrarúmRafskutlur
HEILSA
Teitur
Guðmundsson
læknir
Það eru því miður
engar töfralausnir til
í þessu efni, en þó er alger-
lega ljóst að ef einstakling-
urinn er í andlegu ójafnvægi
þá mun hann eldast hraðar
en sá sem er lífsglaður og
hamingjusamur.
Landsnet er stjórnvald
Í krafti þess að Landsnet starfar á
grunni laga og er fyrirtæki í eigu ríkis-
ins hefur mér þótt ljóst að fyrirtækið
væri stjórnvald. Nú þegar úrskurðurinn
liggur fyrir er í fyrsta skipti hægt að
kæra fyrirtækið fyrir það ofurvald sem
fyrirtækið hefur beitt í krafti sérþekk-
ingar og einokunar.
Þannig þarf fyrirtækið nú að
sýna fram á að það hafi sinnt upp-
lýsingaskyldu og gætt meðalhófs og
jafnræðis í framkvæmd kerfisáætlunar
sinnar.
Það er mikilvægt í góðu samfélagi
að fyrirtæki sem kostað er af
almannafé og rekið í almannaþágu
beiti ekki yfirburðum sínum til að
knýja fram niðurstöðu. Í því samhengi
er úrskurður umhverfis- og auðlinda-
ráðuneytisins afar, afar mikilvægur.
http://blog.pressan.is
Inga Sigrún Atladóttir
Framsóknarsporin hræða
Það var gott að sjá forsvarsmenn
Orkuveitu Reykjavíkur stíga fram á
síðum blaðanna í morgun. Þar liggur
fyrir efnisleg viðurkenning á því að
jarðhitavirkjanir OR á Hellisheiði eru
ekki sjálfbærar heldur ganga hratt
á auðlindina, þær munu renna út á
næstu 15 árum verði ekki að gert og
öll loforð OR um afhendingu orku frá
viðbótarvirkjunum eru þvættingur
byggður á sandi.
Einnig kemur fram að fokdýrar
boranir OR við Skarðsmýrarfjall og
víðar hafa verið fálm í myrkri sem
engri orku hafa skilað. Niðurdælingar
með tilheyrandi jarðskjálftum eru
senn að renna sitt skeið á enda og
þá veit enginn hvernig á að losna
við þá eitursúpu sem kemur upp úr
jarðhitageyminum.
http://www.dv.is
Páll Ásgeir Ásgeirsson
AF NETINU