Fréttablaðið - 01.04.2014, Blaðsíða 2

1. apríl 2014 ÞRIÐJUDAGUR| FRÉTTIR | 2
Snorri, erum við ekki að setja öll
okkar egg í sömu körfu?
„Jú, enda viljum við berjast fyrir
breytingum með oddi og egg.“
Snorri Einarsson, læknir á ART Medica, og
samstarfsmenn hans stefna að því að koma
upp tækni sem mun gera konum kleift að
frysta ófrjóvguð egg.
NÁTTÚRUFRÆÐI „Ég er bara að gera þetta til fróðleiks og til að hafa
gaman af hlutunum,“ segir Þorsteinn H. Gunnarsson búfræði-
kandídat, sem enduruppgötvaði safn sitt af þurrkuðum íslenskum
plöntum í flutningum og leyfir nú fleirum að njóta.
Safnið, með eitt hundrað plöntum, verður til sýnis á Háskólatorgi
HÍ út apríl.
„Þetta eru allt 46 ára gamlar plöntur, frá sumrinu ‘68, þær eru jafn
gamlar hjónabandinu mínu,“ segir Þorsteinn sem safnaði jurtunum
er hann var í framhaldsnámi í búvísindum á Hvanneyri. „Flestar
plönturnar eru af Norðvesturlandi og þá frá Syðri-Löngumýri þar
sem ég er alinn upp.“
Inni á milli plantnanna eru náttúruljóð, meðal þeirra Barmahlíð
eftir Jón Thoroddsen. „Við það fann ég eina plöntu úr Barmahlíð-
inni,“ segir Þorsteinn. - gar
Hundrað íslenskar plöntur frá 1968 til sýnis á Háskólatorgi:
Tíndi plönturnar brúðkaupsárið
ÞORSTEINN H. GUNNARSSON Íslenskar plöntur frá blómaárinu 1968 eru samofnar
náttúruljóðum á sýningu Þorsteins H. Gunnarssonar. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
MINJAVERND „Það væri mikil
eftir sjá að þessu húsi,“ segir Þór
Hjaltalín minjavörður um gamla
bæjarhúsið á Hrauni sem þarf að
finna ný heimkynni eftir 140 ára
veru í Fljótunum.
Bæjarhúsið á Hrauni var reist
1873 og byggt úr sænskum viði.
Bærinn var sérstaklega reisu-
legur á síns tíma mælikvarða og
mikill mannskapur á stórbýlinu
Hrauni. Í tímans rás hefur verið
steypt utan um húsið og sömu-
leiðis innan á neðri hæð þess. Af
þeim sökum er neðri hæðin talin
ónýt en efri rishæðirnar tvær
eru metnar mjög heillegar með
upprunalegum þiljum og hurð-
um auk þess sem burðarbitar eru
í sérlega góðu ástandi.
„Það er löngu flutt úr húsinu
og það hefur ekki verið í notkun
mjög lengi. Það er ekki vilji eig-
enda til að varðveita það á þess-
um stað,“ segir Þór sem kveð-
ur lausnina geta falist í því að
saga efri hæðirnar ofan af hús-
inu og flytja í heilu lagi á annan
stað þar sem byggð væri ný hæð
undir það.
Þótt eigendur Hrauns vilji ekki
sjálfir hafa gamla húsið hjá sér
vilja þeir stuðla að varðveislu
þess og bjóða því húsið að gjöf.
„Ef einhver vill taka húsið þá
stendur það til boða. Það er mikil
saga á bak við þetta hús og hægt
að gera það mjög fallega upp. Það
væri staðarprýði hvert sem það
færi en helst hefði maður viljað
að þetta varðveittist í héraðinu,“
segir Þór.
Sem sviðsstjóri Minjastofnun-
ar á Norðurlandi vestra hefur Þór
sent sveitarfélaginu Skagafirði
erindi um Hraunshúsið og sagt
björgun þess forgangsverkefni
á sviði húsverndar í Skagafirði.
Þór bendir á þann möguleika
að nýta húsið á byggðasafninu í
Glaumbæ. Þar er einmitt annað
sambærilegt hús, svokallað
Áshús sem byggt var eftir sam-
bærilegri teikningu þótt Hrauns-
húsið sé stærra. „Ef þau hafa
áhuga á húsinu er eigandinn
búinn að segja að þeim sé vel-
komið að taka það. Helst vildum
við klára málið í sumar,“ segir
Þór Hjaltalín.
gar@frettabladid.is
HRAUN Reist 1873 úr sænskum viðum og var stórbýli á sínum tíma. Yfirsmiður var
Jón Mýrdal skáld. Steypt var utan um húsið á tuttugustu öldinni. MYND/ÞÓR HJALTALÍN
Vilja bjarga 140 ára
bæjarhúsi í Fljótum
Minjastofnun leitar nú leiða til að varðveita megi 140 ára bæjarhús á Hrauni í
Fljótum. Eigandinn vill ekki hafa húsið á jörðinni og býður það að gjöf. Innviðir á
efri hæðum hússins eru sagðir sérlega góðir. Byggðaráð Skagafjarðar skoðar málið.
VEL MEÐ FARIÐ Viðir, þil og hurðir eru
í sérlega góðu standi í gamla bæjarhús-
inu á Hrauni. MYND/ÞÓR HJALTALÍN
Það
væri staðar-
prýði hvert
sem það færi
en helst hefði
maður viljað
að þetta
varðveittist í héraðinu.
Þór Hjaltalín minjavörður.
STJÓRNSÝSLA Innanríkisráðuneyt-
ið hafnar því að það birti úrskurði
um málefni útlendinga á vefnum
án lagaheimildar. Ráðuneytið vísar
í frétt Fréttablaðsins í gær um að
ráðuneytið birti úrskurði í útlend-
ingamálum á vefnum án þess að
hafa til þess skýra lagaheimild.
„Stjórnvöld hafa á grundvelli upp-
lýsingalaga fulla heimild til þess að
eigin frumkvæði að birta upplýsing-
ar sem þau hafa undir höndum, svo
sem úrskurði sem upp hafa verið
kveðnir, svo lengi sem þar er ekki
að finna upplýsingar um einka- eða
fjárhagsmálefni einstaklinga sem
sanngjarnt er og eðlilegt að leynt
fari og að öðru leyti gætt að laga-
ákvæðum er varða persónuvernd,“
segir í yfirlýsingu ráðuneytisins.
Að því er segir í yfirlýsingunni
var ákveðið að birta umrædda
úrskurði á Urskurdir.is með hlið-
sjón af framkvæmd í nágrannalönd-
um og að höfðu samráði við Flótta-
mannastofnun Sameinuðu þjóðanna.
„Í úrskurðum innanríkisráðu-
neytisins sem birtir hafa verið eru
tekin út nöfn einstaklinga, ríkis-
borgararéttur þeirra eða þjóðerni,
landaheiti, viðkvæmar upplýsingar,
svo sem heilsufars- og fjárhagsupp-
lýsingar sem og aðrar upplýsingar
sem á einhvern hátt geta tengt ein-
staklinga við úrskurðinn,“ segir
innan ríkisráðuneytið.
Í frétt blaðsins í gær var vitnað
til umsagnar Persónuverndar um
frumvarp um breytingar á útlend-
ingalögum. Hörður Helgi Helga-
son, forstjóri Persónuverndar,
áréttar að sjónarmið stofnunarinn-
ar varðandi birtingu úrskurða hafi
snúið að væntanlegri kærunefnd
útlendingamála, en ekki fjallað um
heimildir ráðuneyta, þar með talið
innan ríkisráðuneytisins, til að birta
úrskurði sem þau kveða upp í kæru-
málum. Ekki sé heldur gefið í skyn
að ákvörðun um birtingu slíkra
úrskurða eigi ekki að vera á hendi
ráðherra.
- gar
Ráðuneyti segir að í birtum úrskurðum séu engar persónuupplýsingar:
Er heimilt að birta úrskurðina
HANNA BIRNA KRISTJÁNSDÓTTIR Innan-
ríkisráðuneytið segist hafa samráð við
Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna.
FRÉTTABLAÐIÐ/DANÍEL
IÐNAÐUR Orkustofnun veitti fyrir
helgi Landsvirkjun virkjunarleyfi
fyrir 100 megavatta Þeistareykja-
virkjun í Þingeyjarsveit.
„Samtímis var gefið út nýting-
arleyfi á grunnvatni til notkun-
ar við hina fyrirhuguðu virkjun
og nýtingarleyfi á jarðhita vegna
virkjunarinnar,“ segir á vef Orku-
stofnunar. „Leyfið er veitt með
skilyrðum um leyfilegan niður-
drátt og með hvaða hætti skuli
bregðast við ef viðbrögð við
vinnslu eru ekki í samræmi við
spár.“ Leyfið er gefið út til 60 ára,
nema forsendur breytist. - óká
Þeistareykjavirkjun fær leyfi:
Virkja má jarð-
hitann í 60 ár
VINNUMARKAÐUR Aðalheiður Stein-
grímsdóttir, formaður Félags fram-
haldsskólakennara, segist ekki vilja
staðfesta neinar flökkusögur um
prósentuhækkanir varðandi kjara-
deilur framhaldsskólakennara.
„Þessi 2,8 prósent sem samn-
inganefnd ríkisins lagði á borðið
um miðjan janúar eru ekki lengur
á borðinu því ríkið hefur lagt fram
aðrar forsendur síðan þá. Þær eru
hærri en þessi 2,8 prósent, en hvaða
prósentur þetta eru staðfestum við
ekki vegna þess að það sem er í
samræðum á milli aðila er trúnað-
armál.“
Aðalheiður vonar að samningar
klárist í vikunni, en segir að ríkið
eigi að veita samninganefnd sinni
skýrt umboð til aðgerða.
„Til þess að geta tekið lokahnykk-
inn þá er algjörlega nauðsynlegt að
menntamálaráðherra og fjármála-
ráðherra gefi samninganefnd ríkis-
ins miklu skýrara umboð en hefur
verið til þessa. Ef það gengur eftir
ættum við alveg að geta klárað
þetta.“ - kóh
Félag framhaldsskólakennara segir ekkert liggja fyrir um prósentuhækkanir:
Staðfestir engar flökkusögur
AÐALHEIÐUR STEINGRÍMSDÓTTIR
segir allar sögusagnir um prósentu-
hækkanir óstaðfestar. FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
EFNAHAGSBROT Stjórn áfangaheim-
ilisins Krossgatna fór fram á rann-
sókn Sérstaks saksóknara á með-
höndlun Gunnars Þorsteinssonar
á fjármunum heimilisins. Gunnar,
oftast kenndur við Krossinn, var
forstjóri Krossgatna til ársins 2012.
RÚV greinir frá þessu.
Stjórn Krossgatna hefur beðið
um rannsókn á bifreiðaviðskiptum
fyrir nokkrar milljónir króna og
lánveitingu til Krossins upp á rúm-
lega 1,3 milljónir króna.
Áfangaheimilið hefur um margra
ára skeið þegið framlög úr ríkis-
sjóði. Gunnar neitar allri sök. - kóh
Fjárútlát Krossgatna skoðuð:
Gunnar sætir
rannsókn
FRÆÐSLA Íslenski sjávarklasinn
stendur fyrir opnum degi fyrir
framhaldsskólanema í Húsi sjávar-
klasans á Grandagarði 16. Með við-
burðinum vill forsvarsfólk klasans
gefa nemum, sem nú eru verkefna-
litlir, færi á að kynnast hinum svo-
kallaða sjávarklasa á Íslandi.
„Eitt brýnasta verkefni sjávarút-
vegsins er að virkja nýja kynslóð.
Hún getur fært greinina á hærri
stall í framtíðinni,“ segir Þór Sig-
fússon, framkvæmdastjóri Sjávar-
klasans. - shá
Opið hjá Sjávarklasanum:
Nemar í verk-
falli fá heimboð
SPURNING DAGSINS
SEGLAGERÐIN ÆGIR
Þar sem ferðalagið byrjar
FERÐAVAGNAR
Þýsk
gæði