Fréttablaðið - 28.04.2014, Síða 13

MÁNUDAGUR 28. apríl 2014 | SKOÐUN | 13
AF NETINU
Efast um foringjann
Æ fleiri framsóknar-
menn efast nú um
stjórnunarhæfileika Sig-
mundar Davíðs Gunn-
laugssonar formanns
flokksins í kjölfar
ákvörðunar Guðna Ágústssonar um
að hætta við framboð í Reykjavík en
Sigmundur mun hafa komið að því
máli. [...] Enginn forystumaður Fram-
sóknar virðist nú vera tilbúinn til að
koma opinberlega fram fyrir hönd
flokksins eða tala í hans nafni um
ástandið innan hans. Þess í stað eru
sendar út stuttar fréttatilkynningar
og óljós skilaboð.
Uppákoman í tengslum við
ekki-framboð Guðna Ágústssonar
gæti því haft dýpri og alvarlegri
afleiðingar fyrir flokkinn en ætla
mætti í fyrstu.
http://herdubreid.is/author/
bjornvalur/
Björn Valur Gíslason
Minni fl okkspólitík
Kosningabaráttan
fyrir borgarstjórnar-
kosningarnar sem
eru eftir mánuð fer
hægt og nokkuð
óvenjulega af stað.
Maður myndi eiginlega ekki lá
borgarbúum þótt þeir vissu ekki
af kosningunum.
Landslagið er gerbreytt. Þetta
er hætt að vera spurning um
Sjálfstæðisflokkinn og vinstri
flokkana sem berjast um borgina.
Það er liðin tíð– og fólk kærir
sig heldur ekki um slíka pólitík í
borginni.
http://eyjan.pressan.is/silfuregils
Egill Helgason
ISUZU D-MAX ER EINN HAGKVÆMASTI
OG STERKASTI PALLBÍLL SEM UM GETUR
35OO kg
EYÐSLA AÐEINS 7,4 l/1OO km*
•
•
•
•
•
•
•
•
•
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
6
2
3
4
1
–
*
M
ið
a
st
v
ið
b
e
in
sk
ip
ta
n
b
íl
í
b
lö
n
d
u
ð
u
m
a
k
st
ri
.
BL ehf
Sævarhöfða 2 / 110 Reykjavík
525 8000 / www.bl.is
GE bílar
Reykjanesbæ
www.bilahusid.is
420 0400
Bílasalan Bílás
Akranesi
www.bilas.is
431 2622
Bílasala Akureyrar
Akureyri
www.bilak.is
461 2533
Bílaverkstæði Austurlands
Egilsstöðum
www.bva.is
470 5070
IB ehf.
Selfossi
www.ib.is
480 8080
NÝTT MEIRI DRÁTTARGETA
Þegar ein báran rís er
önnur vís. Fyrst var það
með yfirtökunni á Krím-
skaga að Rússland færði
út landamæri sín til vest-
urs í skjóli hervalds. Síðan
fékk stefnan, sem Vladimír
Pútin kennir við „Novoross-
iya“, fljótlega sína birting-
armynd á Norðurslóðum.
Þannig var fyrirsögnin í
fréttatilkynningu frá rúss-
nesku fréttastofunni RIA
Novosti þann 22. apríl:
Russia to Build Network of Mod-
ern Naval Bases in Arctic - Putin.
Haft er eftir forsetanum: „Við
þurfum að styrkja okkar hernað-
arlegu innviði. Sérstaklega þarf að
að koma upp samhæfðu neti flota-
bækistöðva vegna nýrrar kynslóð-
ar skipa og kafbáta.“
Þessari endurskipulagningu
skal lokið 2014. Um er að ræða
opnun tveggja flugvalla og hafna
við Íshafið og sjö flugvalla ann-
ars staðar sem lokað var 1993.
Norðurflotinn verður með 40 ný
skip 2020 og nýir ísbrjótar, bæði
kjarnorku- og dísilknúðir, eru í
smíðum. Yfirflug sprengjuflug-
véla frá Kolaskaga inn í loftrým-
issvæði NATO hófst 23. apríl með
slíkri heimsókn til Skotlands. Ekki
verður betur séð en að Rússar búi
sig undir að líta á Íshafið sem sitt
eigið, mare nostrum eins og Róm-
verjar til forna sögðu um Miðjarð-
arhafið.
Með tímanum hefur staða
Íslands í öryggislegu tilliti orðið
æ sérkennilegri. Þar koma bæði til
gjörbreyting ytri aðstæðna og hið
heimatilbúna. Ísland er eina aðild-
arríki Atlantshafsbandalagsins,
sem bæði er í lausum pólitískum
tengslum við helstu Evrópuríkin
og án landvarna, frá því
að vera með takmark-
aðir loftvarnir fram til
2006. Íslensk stjórnvöld
töldu óráðlegt að banda-
ríski flugherinn hyrfi
héðan með öllu og hafa
sennilega notið stuðnings
ýmissa annarra en þáver-
andi varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna. Eftir
brottförina frá Keflavík
hefur áhugi Atlantshafs-
bandalagsins á Norður-
slóðum verið með minnsta móti
enda vóg stríðsrekstur í Afganist-
an þyngra en annað.
Bandaríkjamenn borga ekki
Því var það væntanlega, að Kín-
verjar hafa talið sér leik á borði
í að flétta Ísland inn í sín áform
enda ekki skort áeggjan af æðstu
stöðum. Kínverjar eru þrotlaus-
ir í að nýta jarðgæði um heim
allan. Það á við um námavinnslu
á Grænlandi, olíu- og gasvinnslu
á hafsbotni hér um kring og ekki
hvað síst í mikilli hafnaraðstöðu
á Íslandi vegna hinnar nýju norð-
austur-siglingaleiðar um heim-
skautið. Fari svo að Rússar drottni
í norðri ætti bandalag þeirra og
Kínverja að duga þeim síðar-
nefndu til einhvers.
Vonandi bera aðgerðir Banda-
ríkjanna og Evrópusambands-
ins um að hefta yfirtöku Rússa á
hinum rússneskumælandi aust-
urhéruðum Úkraínu árangur. Nú
ríkir spenna með mannfalli og
ögrandi yfirlýsingum í stað við-
leitni um þá augljósu lausn, að
komið sé á fót úkraínsku þjóð-
félagi með verulegri sjálfstjórn
í vestur- og austurhlutum lands-
ins. En það kann að vera borin
von, að einfaldar lausnir finnist
í gömlum deilumálum og flækj-
ast inn í austur-vestur samskipt-
in fyrrum og upplausn Sovét-
ríkjanna. Þar er ekki að finna
forsendur fyrir því að nú leiði til
nýs kalds stríðs. Afskrifa verður
þann möguleika að vopnuð átök
verði vegna Úkraínu. Ekkert Evr-
ópuríki er reiðubúið til að heyja
stríð vegna þessarar deilu. Varnir
NATO-ríkja, sem njóta tækniyfir-
burða Bandaríkjanna, útiloka árás
á þau enda yrði slíkt tilefni heims-
styrjaldar.
Bandarísk stjórnvöld hafa um
skeið gert bandamönnum sínum
í NATO það fullljóst, að þeim er
óásættanlegt að standa straum af
bróðurhluta sameiginlegs varn-
arkostnaðar. Í þeim efnum verð-
ur Evrópa að sjá um sig sjálf og
taka þá forystu sem nauðsynleg
er. Ekki er annarra kosta völ en
að aðildarríki ESB, innan NATO
eða utan, standi saman í varnar
og öryggismálum. Til marks má
taka loftrýmisgæsluna á Íslandi.
Tvö ESB-ríki, Svíþjóð og Finn-
land, utan NATO senda sínar orr-
ustuþotur til Íslands undir forystu
Norðmanna og er þar með ný vídd
fengin í Norðurlandasamstarfinu.
Tækifæri til virkrar samvinnu
Öryggi nágranna Úkraínu er ekki
hvað síst það að vera innan sam-
eiginlegra landamæra ESB, sem
tryggir þau, samkvæmt Lissa-
bon-sáttmálanum. Einmitt það
gerðu Finnland og Eystrasalts-
ríkin vegna framtíðar sinnar sem
fullvalda lýðræðisríki. Það sama
á vissulega við um Ísland. Stefnu-
mörkun í norðurskautsmálum er
tækifæri að ná aftur virkari sam-
vinnu við Bandaríkin um gagn-
kvæm öryggis- og varnarmál, svo
sem nauðsynlegt er. Önnur hlið
þjóðaröryggis lýtur að hinu efna-
hags- og viðskiptalega og þar er
rétt ólokið því verki að samningur
sýni svart á hvítu hvaða kjör bjóð-
ast við aðild að Evrópusamband-
inu. Fyrir liggur að samningavið-
ræðurnar höfðu gengið vel, skilað
miklu og að meirihluti landsmanna
vill að þeim sé lokið. Líta verður
til ESB-aðildar okkar í því víðara
samhengi, að með því að staðfesta
að hér eru norðurmörk Evrópu-
þjóða, yrðu Íslendingar til þess að
leggja sinn mikla skerf til um auk-
inn stöðugleika á Norðurslóðum.
Þegar ein báran rís
UTANRÍKISMÁL
Einar
Benediktsson,
fyrrverandi
sendiherra.
➜ Önnur hlið þjóða-
öryggis lýtur að hinu
efnahags- og viðskipta-
lega og þar er rétt ólokið
því verki að samningur
sýni svart á hvítu hvaða
kjör bjóðast við aðild að
Evrópusambandinu. Fyrir
liggur að samningavið-
ræðurnar höfðu gengið
vel, skilað miklu og að
meirihluti landsmanna
vill að þeim sé lokið. Líta
verður til ESB-aðildar
okkar í því víðara sam-
hengi, að með því að stað-
festa að hér eru norður-
mörk Evrópuþjóða, yrðu
Íslendingar til þess að
leggja sinn mikla skerf til
um aukinn stöðugleika á
Norðurslóðum.