Skessuhorn


Skessuhorn - 30.03.2011, Blaðsíða 14

Skessuhorn - 30.03.2011, Blaðsíða 14
14 MIÐVIKUDAGUR 30. MARS Þótt Akra nes sé oft nefnt í sömu andrá og fót bolt inn og þá eink um gull ald ar lið in, er ann ar vett vang­ ur í þrótta þar sem Skaga menn hafa líka gert garð inn fræg an. Það er sund ið, en á tíma bil um hef ur Akra­ nes átt af reks fólk í sund í þrótt inni sem hrifs að hef ur til sín öll met. Næg ir þar að nefna fremsta með al jafn ingja þau Guð jón Guð munds­ son og Ragn heiði Run ólfs dótt­ ur sem bæði voru kjör in í þrótta­ menn Ís lands á sín um ferli. Til að í þrótt ir blóm stri eins og sund­ ið hef ur gert á Akra nesi þarf leið­ toga. Helsti sund fröm uð ur á Akra­ nesi í langa tíð var Helgi Hann es­ son, en Helgi var ekki að eins sund­ þjálf ari um árarað ir og sund mað ur á sín um yng ir árum, hann var líka knatt spyrnu mað ur, lék 139 leiki á sín um ferli með meist ara flokki ÍA og stát ar af nokkrum Ís lands meist­ aratitl um með fé lag inu. Blaða mað­ ur Skessu horns leit í heim sókn til Helga á Jað ars braut ina á dög un­ um. Gullöld in og frjáls í þrótta vor ið Helgi ólst upp í hús inu Dverga­ steini við Vest ur götu á Akra nesi. „Ég var tólf ára gam all þeg ar Skaga­ menn urðu fyrst Ís lands meist ar ar í fót bolta 1951. Áður var ég bú inn að sjá lið ið sýna snilld ar takta, eins og t.d. þeg ar það vann KR 5:3 á Mela­ vell in um og stað an var 5:0 í hálf­ leik. Þá var á ber andi þessi skín andi sam leik ur hjá sókn ar lín unni; Rikka, Þórði og Donna. Ég bar mikla lotn ingu fyr ir þess um mönn um og fleir um í Skaga lið inu. Eins var það með frjáls í þróttagarpana sem voru því lík ir af reks menn, Clausen bræð­ ur, Finn björn Þor valds son, Gunn­ ar Huse by og fleiri. Við strák arn ir við Vest ur göt una stund uð um okk ar hlaupa æf ing ar á göt unni og vor um líka að kasta kúlu og stökkva. Svo var það sund ið í Bjarna laug. Á hug­ inn fyr ir í þrótt um var mik ill, della má segja,“ seg ir Helgi þeg ar hann rifj ar upp æsk una á Skag an um. Að spurð ur seg ir Helgi að hvað fót bolt ann varð aði hafi mynd ast svo lít ið bil frá fyrsta gull ald ar lið­ inu, þeim kjarna sem þar var. „Þeir Rikki, Þórð ur, Guð jón og sá kjarni voru um fjór um árum eldri en næsti hóp ur sem kom inn í lið ið; Jón Le­ ós son, Guð mund ur Sig urðs son, Helgi Björg vins son og fleiri. Þess­ ir voru held ur eldri en ég, en þeir voru fáir á mínu reki sem spil uðu með meist ara flokkn um, Skúli Há­ kon ar son var jú ári yngri en ég. Ég var orð inn fasta mað ur í meist ara­ flokkn um 1958, þá nítján ára gam­ all. Þetta ár var okk ur erfitt, á þess­ um tíma var KR einmitt að koma upp með sitt geysi sterka lið, sem lét mik ið að sér kveða næstu árin. Með þá Þórólf Beck, Ell ert Schram, Fel­ ix bræð ur og fleiri í broddi fylk ing­ ar.“ Með sund nám skeið úti á landi Þrátt fyr ir all lang an fer il í fót­ bolt an um á sund ið sterk ari tök í Helga. „Ég æfði sund tals vert sem ung ling ur og átti marg ar stund irn­ ar í Bjarna laug þá og líka síð ar. Ég varð ung linga meist ari í 50 metra baksundi og 50 metra skrið sundi og Ís lands meist ari í fjór sundi. Á þess­ um árum voru marg ir sem eitt hvað gátu í fót bolta send ir til Þýska lands til að æfa og ég fékk að fara þang­ að, þannig að fót bolt inn varð ofan á. Ég var val inn í b­lands lið sem lék á móti Fær ey ing um, en náði ekki lengra á því sviði. Ég þjálf aði meist­ ara flokk inn 1966 og var þá líka að spila með lið inu. Það sum ar féll­ um við í aðra deild og það var ekki skemmti leg reynsla að fara nið ur með lið ið. Við nokkr ir af þeim eldri héld um á fram árið eft ir og þá fór­ um við aft ur upp í 1. deild. Strák­ arn ir sem þá voru að koma inn í lið­ ið voru frá bær ir knatt spyrnu menn og sköp uðu stór an sig ur kafla í sögu fót bolt ans á Skag an um. Hann var svo lít ið kafla skipt ur hjá mér fót bolta fer il inn. Ég byrj­ aði að kenna sund 19 ára eft ir að hafa ver ið í Í þrótta kenn ara skól an­ um á Laug ar vatni. Á sumr in var ég oft með sund nám skeið út um land­ ið, fyr ir aust an, vest an og norð­ an og var þá ekki í fót bolt an um á með an. Eink um var ég mik ið með sund nám skeið in með an ég var að byggja á Bjark ar grund inni, mað ur var blank ur og vant aði pen inga. Ég spil aði síð ast með meist ara­ flokki ÍA 1970, þá fjóra leiki. Frá því vori er sér stak lega minn is stæð­ ur leik ur gegn Vest manna ey ing um. Ég var bak vörð ur eins og venju lega og lenti á móti þeim eitil harða bak­ verði Erni Ósk ars syni. Ég meidd ist í viður eign inni við hann og þurfti að fara út af. Þar sem ég lá við hlið­ ar lín una sá ég hvar ung ur pilt ur í liði Eyja manna plat aði sig upp all­ an völl inn fram hjá mönn um eins og Jóni Al freðs syni og fleir um sem ekki var gjarnt að hleypa and stæð­ ing un um fram hjá sér. Þarna var kom inn inn í lið Eyja manna Ás geir Sig ur vins son, sem átti svo al deil is eft ir að gera garð inn fræg an.“ Topp menn irn ir æfa meira Þrátt fyr ir á gæt an ár ang ur sinn í sundi á ung lings ár um, seg ir Helgi að sig hafi vant að „flot ið“ eins og hann kall ar. „Það er tvennt sem er ekki hægt að kenna í sund inu og er svo mik il vægt. Það er hæfi leik inn að fljóta vel í vatn inu, ökklinn þarf að vera lip ur og rist in helst þunn. Hæfi leik arn ir eru því yf ir leitt með­ fædd ir, en síð an er það þraut seigj an og á hug inn sem sker úr hvort fólk skar ar fram úr eða ekki. Ég hef oft sagt að topp menn irn­ ir eru þeir sem æfa meira en þjálf ar­ inn ætl ast til. Í sund inu finnst mér Guð jón Guð munds son vera gott dæmi um þetta. Hann var gríð ar­ lega dug leg ur að æfa og var alltaf að setja sér ein hver tak mörk án þess að ég væri að þrýsta á hann. Hann sagði „ég ætla að ná þess um og þess um tíma“ og ég bara jánk­ aði því. Þetta var svona líka í fót bolt an­ um. Það voru strák arn ir sem alla daga léku sér á sparkvöll un um út um bæ inn sem skörð uðu fram úr. Léku sér þar frjálst og tóku út sín vit leysisköst. Það var á Merk ur tún­ inu sem Matti átti, þar sem voru auk hans Óli og Teit ur Þórð ar syn ir og fleiri. Á vell in um við hús ið Tjörn bak við póst hús ið voru þeir Guð jón Guð munds son, Björn Lár us son og fleiri og á svæði við Garða braut ina Pét ur Pét urs son, Árni Sveins son og sá hóp ur sem þeim fylgdi. Þannig mætti á fram telja.“ Þjálf uðu í 17 ár í sjálf boða vinnu Eins og áður seg ir hef ur Helgi kennt sund frá 19 ára aldri, lengst af í Bjarna laug, alls í 47 ár. Það þótti einmitt tíð ind um sæta hve góð ir sund menn komu af Skag an um, sem höfðu svo stutta laug til að æfa í. Þeir þóttu snar ir í snún ing um. „Það má segja að ég hafi kennt öll um Skaga mönn um að synda. Ég þekkti hvern ein asta Skaga­ mann þar til þeir fóru að byggja verk smiðj urn ar á Tang an um. Kyn­ slóð irn ar voru orðn ar þrjár mörg­ um árum áður en ég hætti kennslu fyr ir rúm um fimm árum. Það voru auk barn anna, for eldr arn ir og af­ arn ir og ömm urn ar. Und ir það síð­ asta var ég far inn að spyrja hverj ir væru langa far og langömm ur barn­ anna og það vant aði bara eitt ár upp á að ég næði að kenna fjór um kyn­ slóð um. Þeg ar ég var að kenna þeim yngstu stóð ég gjarn an á bakk an­ um með kúst skaft og ef mér fannst þau ekki kreppa nægj an lega, pikk­ aði ég nett í il ina á þeim. Það var í eitt skipt ið sem ég fékk sím hring­ ingu frá móð ur sem sagði eft­ ir sjö ára dótt ur sinni að kenn ar­ inn kenndi sér ekk ert. Hann væri bara að berja sig með kúst skafti. Ég átti á gæt is sam tal við þessa móð ir og þetta var í eina skipt ið sem ég man að ég þyrfti eitt hvað að svara fyr ir starfs að ferð ir mín ar við sund­ kennsl una.“ Oft er tal að um þá sem teymi í sund kennsl unni, Helga Hann es­ son og Ævar Sig urðs son, sem lengi störf uðu sam an að þjálf un sund­ fólks á Akra nesi. „Við Ævar átt um mjög gott sam­ starf. Hann er gríð ar lega góð ur verk mað ur og við átt um mjög vel sam an. Ég er eig in lega stolt ast­ ur yfir því að þessi 17 ár sem við störf uð um sam an að sund þjálfun­ inni, vor um við í þessu ein göngu af á huga og tók um ekki eyri fyr ir. Við vor um síð ustu ó laun uðu sund þjálf­ arn ir á Akra nesi.“ Sunda frek in langt aft ur Helgi seg ir að rekja megi sundafrek Skaga manna langt aft ur í tím ann, eða allt aft ur til árs ins 1953 þeg ar Jón Helga son setti Ís lands­ met í 50 metra baksundi á móti aust ur á Norð firði. Jón bjó lengi í Sví þjóð og lést ný lega. Sig urð­ ur Sig urðs son bringu sunds mað ur var á ferð inni nokkrum árum á eftir Jóni. Hann átti orð ið mörg Ís lands­ met 19 ára gam all, en þá var regl­ um breytt sem bönn uðu sund tök í kafi. „Við það datt Sig urð ur í sjötta eða sjö unda sæt ið á af reka list an­ um, en sýndi þá þraut seigju að með þrot laus um æf ing um náði hann að vinna sig upp á topp inn að nýju. Við feng um upp marga góða sund menn. Finn ur Garð ars son og Guð jón Guð munds son komu upp á sama tíma, en Finn ur keppti styttra fyr ir ÍA, flutti suð ur og fór yfir til Ægis. Guð jón var gríð ar­ lega sig ur sæll, tap aði varla sundi hér heima og ytra í tvö ár, ef und an eru skil in stór mót in. Hann var val­ in í þrótta mað ur árs ins 1972, en það ár keppti hann á Ólymp íu leik un um í Munchen. Þeir Finn ur og Guð jón hirtu nán ast öll met í sín um grein­ um og það sama gerðu svo Ingi Þór Jóns son og Ingólf ur Giss ur ar­ son nokkrum árum seinna. Þetta voru topp arn ir hjá okk ur og svo komu þær seinna gríð ar lega sterk ar Ragn heið ur Run ólfs dótt ir og Kol­ brún Ýr Krist jáns dótt ir. Ég þjálf aði þær reynd ar ekki, en kenndi þeim að synda þeg ar þær voru að byrja, þannig að kannski á ég eitt hvað í þeim.“ Kraft ur inn í nú inu Helgi seg ir að það þurfi mik­ inn á huga og raun veru lega dá lít­ Það eru bara dellu kall ar sem end ast svona lengi Spjall að við sund fröm uð inn og fót bolta kapp ann Helga Hann es son Helgi Hann es son heima á Jað ars braut á Akra nesi. Ís lands meist ar ar ÍA 1960, Helgi auð þekkt ur hægra meg in við miðju. Helgi við kennslu ung ur að árum á bakka Bjarna laug ar.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.