Skessuhorn - 17.04.2013, Blaðsíða 27

27MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 2013
www.skessuhorn.is
Fylgist þú með?
Þór dís ham ingju­
sam lega gift, tveggja barna móð ir,
bú sett í Graf ar holt inu. Hún á von
á þriðja barn inu og þau hjón eru
him in lif andi. Um miðja með göngu
kem ur í ljós að það er ekki allt með
felldu og flokk ast því með ganga
Þór dís ar sem „á hættu með ganga."
Lækn ar sann færðu þau hjón um að
þetta væri þó ekk ert á hyggju efni,
það væri í raun eng in hætta á ferð­
um ef rétt væri á spil un um hald­
ið. Þór dís þyrfti bara að vera und­
ir miklu eft ir liti og fæð ing in, þeg ar
þar að kæmi, yrði að vera vel und ir­
bú in. „Ver ið ó hrædd, fær ustu lækn­
ar lands ins munu að stoða ykk ur og
þið mun ið njóta um hyggju sér staks
teym is sem er þaul vant í að stæð um
sem þess um," sagði heim il is lækn ir­
inn vina lega. Vit an lega var það stór
létt ir.
Erf ið ir dag ar framund an
Þeg ar mesta sjokk ið var yf ir stað ið
og hjón in fóru að skoða hvað nán­
asta fram tíð bæri í skauti sér, fengu
þau ann að sjokk. Þór dís þurfti að
dvelja síð ustu sex vik ur með göng­
unn ar á Bíldu dal. Það kom til vegna
þess að þar voru all ir fæð ing ar lækn­
ar lands ins sam an komn ir og full­
kom in, sér hæfð skurð deild, vöku­
deild og frá bært hjúkr un ar fólk.
Það er árið 2013 og lækna vís ind un­
um hef ur, eins og við vit um, fleygt
á fram und an farna ára tugi. Með­
göngu og fæð inga kvill ar, sem áður
þýddu jafn vel dauða móð ur og
barns, heyra nú sem bet ur fer, yf­
ir leitt sög unni til. Vissu lega voru
Þór dís og eig in mað ur henn ar þakk­
lát yfir því að hægt væri að bregð­
ast við að stæð um en þau vissu ekki
al veg hvern ig þau ættu að klóra sig
fram úr þessu.
Að vera fjarri ást vin um
Þar sem þau höfðu ekki að gang að
ömm um eða öfum sem gátu séð
um börn in tvö sem fyr ir voru, varð
það úr að Þór dís fór ein á Bíldu dal
og eig in mað ur inn varð eft ir heima
með börn in og sinnti vinnu sinni.
Þau áttu ekki ætt ingja á Bíldu dal
en eft ir eft ir grennsl an, fundu þau
eldri konu sem leigði út her bergi
með morg un verði. Sex vik um fyr­
ir á ætl aða fæð ingu, kvaddi Þór dís
börn in sín og eig in mann inn og fór
til Bíldu dals. Þar bjó hún hjá kon­
unni sem var ó sköp in dæl, las bæk­
ur, horfði á sjón varp og rölti yfir
á sjúkra hús í mónitór og at hug an­
ir, reglu lega, þang að til að það kom
að því að hún lagð ist inn. Þá voru
þrjár vik ur í fæð ingu. Eig in mað ur­
inn og börn in komu að heim sækja
hana einu sinni áður en það varð
og gistu á dýn um á gólf inu á gisti­
heim ili gömlu kon unn ar. Það var
vet ur og ó venju leið in leg tíð og ill­
fært milli lands hlut anna, enda ekki
greið færasta leið lands ins, leið in
til Vest fjarða, á þeim árs tíma. Þór­
dísi og eig in manni henn ar var illa
við að hann væri á ferli með börn­
in þeg ar eitt hvað var að veðri svo að
heim sókn um var still í hóf. Að auki
fannst börn un um erfitt að kveðja
móð ur sína og henni að kveðja þau,
þeg ar helg inni lauk og voru all ir
eig in lega hálf mið ur sín eft ir á.
Hætt an knýr dyra
Þeg ar Þór dís hafði ver ið tæp­
ar tvær vik ur á sjúkra hús inu og sá
fram á langa, langa viku í við bót,
ein og hund leið með bólgna fæt ur,
svo ekki sé nú tal að um geð bólg­
urn ar sem fylgdu fjar veru frá fjöl­
skyld unni og vin un um, enda lausri
rúm legu og á hyggj um af því hvort
ó fædda barn ið myndi nú plumma
sig, kom í ljós að á stand henn ar
hafði versn að til muna og það yrði
strax að koma af stað fæð ingu. Þór­
dís hringdi í eig in mann sinn sem
brást snöggt við, fékk pöss un hjá
frænku sinni fyr ir litlu börn in og
brun aði af stað, þrátt fyr ir ó tryggt
veð ur út lit.
Allt fór vel, í
þetta skipt ið
Þeg ar Þór dís fæddi fal leg an dreng,
sex tím um síð ar, var eig in mað ur
henn ar veð ur teppt ur í Bjark ar lundi.
Barn ið fór um svifa laust á vöku deild
og Þór dísi var sagt að hún þyrfti að
fara í að gerð, vegna blæð inga og
yrði svæfð. Hún vissi ekki hvern ig
barn inu myndi reiða af, hún var ein,
hún var hrædd og mað ur inn henn­
ar var ekki kom inn. Hún vissi ekki
hvar hann væri nið ur kom inn því að
GSM sam band er stop ult á þess um
slóð um. Rétt áður en hún er svæfð,
kem ur einn af ynd is legu hjúkr un­
ar fræð ing un um og seg ir henni að
mað ur inn henn ar sé heill á húfi en
verði að láta fyr ir ber ast í Bjark ar­
lundi vegna ó veð urs sem ekki sé
víst, hvenær gangi yfir. Að gerð in
gekk vel, Þór dísi og barn ið bragg­
að ist og eft ir ein ung is einn mán uð
máttu þau fara suð ur. Hún hafði þá
ver ið að heim an í rúma tvo mán­
uði. Börn in sem heima voru höfðu
stækk að, það eldra hafði misst tvær
tenn ur og það yngra lært að segja
hell ing af nýj um orð um.
Við get um sagt, að allt hafi far­
ið eins og best verð ur á kos ið, mið­
að við að stæð ur. Eða er ekki svo?
Veru leiki margra.
Kæri les andi! Það sem ég er búin
að skrifa hér á und an má í raun kalla
tóm an skáld skap. Ef laust verða ein­
hverj ir sem saka mig um til finn­
inga klám. Það sem þú þarft að vita
er, að svona sög ur eru sann ar. En
það er kon an á Bíldu dal sem upp­
lif ir þenn an veru leika. Líka kon­
an á Pat reks firði, Skaga strönd og
Hólma vík. Á sunn an verð um Vest­
fjörð um er ekki einu sinni ljós móð­
ir.
Ég held að þú skilj ir al veg hvað
ég er að fara
All ir hér borga sinn skatt. Líka á
lands byggð inni. Líka Pat reks firð­
ing ar, Bíld dæl ing ar og ann að fólk á
lands byggð inni. En svo sann ar lega
sitj um við ekki öll við sama borð,
þeg ar kem ur að ör yggi heilsu okk­
ar og vel ferð ar.
Ylfa Mist Helga dótt ir.
Höf und ur skip ar 1. sæti á lista
Lands byggð ar flokks ins.
Jafnaðarhugsjónin er auðlind ­
það sjáum við þegar við lítum
til öflugustu velferðarsamfélaga
heims, eins og Norðurlanda.
Krafan um jöfnuð er lifandi
stefna að verki. Hún miðar að
því að byggja upp samfélag af
sömu umhyggju og við byggjum
upp heimili. Því er ætlað að veita
öryggi og vera skjól.
Þess vegna hefur það haft
ótvíræða þýðingu fyrir íslenskt
samfélag að það skuli hafa verið
jafnaðarmenn sem haldið hafa um
stjórnartauma hin erfiðu ár eftir
hrun.
Á síðustu fjórum árum hafa
jafnaðarmenn á Íslandi náð að jafna
lífskjör í landinu. Við breyttum
skattkerfinu ­ og já, við hækkuðum
skatta á þá hæst launuðu, en um
leið hlífðum við láglaunahópunum
og vörðum millitekjuhópinn.
Við jukum stuðning við ungar
barnafjölskyldur, hækkuðum
barnabætur, hækkuðum
húsaleigubætur og drógum úr
skerðingum.
Við stórhækkuðum vaxtabætur
og greiddum samtals hundrað
milljarða í þær og barnabætur á
kjörtímabilinu ­ meira en nokkur
önnur ríkisstjórn hefur nokkru
sinni komist nálægt. Kaupmáttur
lægstu launa er hærri nú en hann
var í góðærinu. Skattbyrðin er
lægri. Ójöfnuður ráðstöfunartekna
í landinu er nú helmingi minni
en árið 2007 þegar hann varð
mestur.
Það skiptir máli hverjir stjórna.
Okkur tókst það sem engri
annarri þjóð hefur tekist, sem
hefur lent í kreppu: Að verja kjör
hinna lægst launuðu. Samhliða
því að náðist að minnka halla
ríkissjóðs úr 230 milljörðum í 3,6
milljarða á fjórum árum, lækka
verðbólgu úr 18% í 4,5%, minnka
atvinnuleysi um helming og ...
verja velferðarkerfið.
Nei, krafan um jöfnuð er ekki
klisja ­ hún er lifandi stefna.
Félagslegar rannsóknir hafa sýnt
fram á að í samfélögum þar sem
jöfnuður er í hávegum hafður er
minna um öfga og glæpi. Jafnaðar­
stefnan vinnur gegn félagslegum
vanda og andlegri vanlíðan. Hún
vinnur gegn kynjamismunun og
menntunarskorti.
Jafnaðarstefnan stuðlar að
almennri vel megun, sjálfbærni og
minni sóun.
Hún stuðlar að samheldni, gagn­
kvæmu trausti og mannvirðingu.
Þannig samfélag vil ég.
Ólína Þorvarðardóttir,
alþingismaður
Eft ir dóm EFTA dóm stóls ins í Ices­
a ve mál inu þá er kom in upp al veg
ný staða. Þess vegna ber að end ur­
skoða þær greiðsl ur, um 500 millj­
arða, sem fyr ir hug að er að greiða
úr þrota búi Lands bank ans til Breta
og Hol lend inga. Neyð ar lög in voru
sett m.a. til að tryggja all ar inni stæð­
ur að fullu. Gjörn ing ur sem er langt
um fram öll lög og regl ur. Kröf ur
Breta og Hol lend inga fyr ir EFTA
dóm stóln um snér ust um lág marks
inni stæð urn ar, 20.887 erv ur per
reikn ing, alls að fjár hæð 700 millj­
arða. Aldrei var rætt um neitt um­
fram þess ar lág marks inni stæð ur fyr­
ir dómn um. Neyð ar lög in verða þess
hins veg ar vald andi að við mun um
þeg ar upp er stað ið greiða Bret um
og Hol lend ing um um 1.200 millj­
arða vegna Ices a ve. Af þess um 1.200
millj örð um standa eft ir í dag um 500
millj arð ar. Þessa 500 millj arða á að
greiða á næstu mán uð um og árum,
greiða með gjald eyr ir sem þjóð in á
mjög tak mark að af.
Í tveim ur þjóð ar at kvæða greiðsl­
um hafn aði þjóð in Ices a ve samn­
ing un um. Í síð ari þjóð ar at kvæða­
greiðsl unni um Bucheit samn ing­
inn var vilji þjóð ar inn ar al veg skýr.
Þjóð in vildi fara dóm stóla leið ina
og fá úr því skor ið fyr ir dóm stól um
hvort hún væri í á byrgð fyr ir þess um
Ices a ve reikn ing um eða ekki.
• Nið ur stað an í þjóð ar at­
kvæða greiðsl unni um Bucheit
samn ing inn var skýr: Þjóð in vildi
ekki borga krónu nema vera dæmd
til þess.
• Nið ur stað an í dóms mál inu
fyr ir EFTA dóm stóln um er skýr:
Þjóð inni ber ekki að borga krónu
vegna Ices a ve og ís lenska rík inu ber
ekki að tryggja inni stæð ur á Ices a ve.
Við eig um að fara að vilja þjóð ar­
inn ar, vilja sem fram kom í tveim ur
þjóð ar at kvæða greiðsl um og við eig­
um að grípa til eft ir far andi að gerða:
Nr. 1 Stöðva strax all ar greiðsl ur
til Breta og Hol lend inga.
Nr. 2 Stofna rann sókn ar nefnd á
veg um Al þing is sem rann sak ar hvers
vegna greidd ir voru 700 millj arð­
ar í gjald eyr ir út úr þrota búi Lands­
bank ans þó svo þjóð in hafi í þjóð­
ar at kvæða greiðsl um ít rek að neit að
að greiða neitt vegna Ices a ve nema
að und an gengn um dómi. Af hverju
virti Al þingi og stjórn sýsl an þess ar
þjóð ar at kvæða greiðsl ur að vettugi
og hóf greiðsl ur áður en dóm ur féll
og borg aði út 700 millj arða í gjald­
eyri þvert á skýr an vilja þjóð ar inn­
ar?
Nr. 3 Leit að verði allra leiða til
að fá til baka það fé sem þeg ar hef­
ur ver ið greitt til Breta og Hol­
lend inga. Ís lensk ir líf eyr is sjóð ir og
Seðla banki Ís lands eru stór ir kröfu­
haf ar í þrota búi Lands bank ans og
vænt an lega í hópi fá mennra kröfu­
hafa sem enn eiga sín ar upp haf legu
kröf ur í þrota bú inu. Hitt eru vog­
un ar sjóð ir sem keyptu sín ar kröf ur á
hrakvirði og eru að horfa til ann arra
hluta. Ef sækja á þetta fé til Breta og
Hol lend inga þá er það Seðla bank­
inn og líf eyr is sjóð irn ir sem vænt an­
lega þurfa að gera það.
Nr. 4 Gerð verði út tekt á því hve
mik ið tjón þjóð ar inn ar er vegna
hryðju verka lag anna sem Bret ar
settu í októ ber 2008 á Lands bank­
ann, Kaup þing, Seðla banka Ís lands
og rík is sjóð á samt því að kyrr setja
gull­ og gjald eyr is vara sjóð lands ins
sem geymd ur var í Morg an Stanley
bank an um í London. Sam hliða því
að for sæt is­ og fjár mála ráð herra
Breta kynntu það fyr ir fjöl miðl­
um heims ins að Ís land væri gjald­
þrota. Eins það tjón sem Bret ar og
Hol lend ing ar ollu þjóð inni með því
að tefja fyr ir af greiðslu lána frá Al­
þjóða gjald eyr is sjóðn um, AGS.
Nr. 5 Enn er eft ir að greiða um
500 af þeim 1.200 millj örð um sem
neyð ar lög in skuld binda þrota bú
Lands bank ans að greiða til Breta og
Hol lend inga vegna Ices a ve. Gera á
þessa greiðslu, þessa 500 millj arða,
upp tæka og nota þetta fé sem bæt ur
fyr ir það tjón sem hryðju verka lög in
ollu þjóð inni og það tjón sem varð
vegna drátt ar á lán um frá AGS.
Er ekki löngu tíma bært að þjóð­
in gefi fjór flokkn um frí í eitt til tvö
kjör tíma bil og kalli til nýja flokka og
nýtt fólk?
Frið rik Han sen Guð munds son.
Höf. er verk fræð ing ur og fram bjóð-
andi Lýð ræð is vakt ar inn ar.
Pennagrein Pennagrein
Pennagrein
Lít il dæmi saga úr borg og sveit ­ Barn í vænd um
At hug ið að hér er um skáld skap að ræða, og þó... kannski ekki?
Greið um ekki krónu meira
vegna Ices a ve
Krafan um jöfnuð er ekki klisja
Áskriftarsími: 433 5500