Skessuhorn - 29.05.2013, Blaðsíða 39
39MIÐVIKUDAGUR 29. MAÍ 2013
Óskum sjómönnum til
hamingju með daginn
Hársnyrti- og
rakarastofa Gísla
Stekkjarholti 8 – 10
Akranesi
Jarðmenn ehf.
Meltúni
435 1238 894 3566
Hafrannsóknarstofnun
Skúlagötu 4
Reykjavík
Íslandsbanki
Dalbraut 1
Akranesi
Samtök fiskvinnslustöðva
Borgartúni 5, Reykjavík
Sjómannasamband Íslands
Sætúni 1
Reykjavík
L.I.T. Ingi Tryggvason hdl.
lögg. fasteigna- og skipasali
Borgarbraut 61
Borgarnesi
Litla búðin
Kirkjubraut 2
Akranesi
Umbúðamiðlun ehf.
Fornubúðum 3
Hafnarfirði
Guð björg Ó lafs dótt ir er for stöðu
kona Var ar sjáv ar rann sókna set urs
í Ó lafs vík. Í Vör eru marg vís leg
ar rann sókn ir fram kvæmd ar á líf
ríki sjáv ar. Vör stend ur með al ann
ars fyr ir Breiða fjarð ar vökt un inni
þar sem fylgst er með að stæð um
í sjón um í Breiða firði. Blaða mað
ur Skessu horns kíkti við í Vör og
tók púls inn á starf sem inni, ræddi
við Guð björgu um rann sókn ir sem
eiga sér stað og fleira.
Ný þekk ing um
þorsk stofn inn
Í við tali við Guð björgu í Skessu
horni snemma á þessu ári var sagt
frá rann sókn á því hvern ig þorsk
ur bregst við breyt ing um í um
hverfi. Skoð uð hafa ver ið þorsk
bein frá göml um ver stöð um allt frá
land námi og upp lýs ing ar fengn ar
með rann sókn um á þeim. Nú eru
að koma nið ur stöð ur úr því verk
efni sem hef ur ver ið unn ið í nánu
sam starfi við Rann sókna set ur og
Líf fræði stofn un Há skóla Ís lands.
„ Fyrstu nið ur stöð ur koma með al
veg nýja þekk ingu bæði um þorsk
stofn inn og líka því sem við vit
um um á hrif hita stigs breyt inga í
sjó. Við sjá um mikl ar stofn stærð
ar sveifl ur hjá þorski á mið öld um
og telj um okk ur geta tengt þær við
þekkt ar sveifl ur í hita stigi. Á hlý
inda skeiði mið alda virð ist þorsk
stofn inn hafa ver ið stöðugt stækk
andi. Síð an þeg ar á skell ur öfl ugt
kulda skeið í kring um 1600 hryn
ur stofn inn og hef ur hann eft ir það
ekki náð sér í sömu hæð ir," seg ir
Guð björg.
Hún tek ur þó fram að var ann
verði að hafa á með þess ar nið ur
stöð ur því auð velt sé að mistúlka
þær. „Bæði í sam bandi við að
hækk andi sjáv ar hiti sé af hinu góða
og líka að veið ar hafi í raun ekki
á hrif á stofn stærð ir. Strangt til tek
ið er hvor ugt rétt, enda sjá um við
líka breyt ing ar á stofn in um eft ir
að iðn vædd ar veið ar hófust. Varð
andi hita stig ið þá er þekkt að að
eins hærri sjáv ar hiti en er við Ís
land núna er lík lega á kjós an leg
ur fyr ir þorskinn, til dæm is hrygn
ingu og af komu seiða en fyrri rann
sókn ir hafa með al ann ars sýnt að
ný lið un er al mennt betri við Fær
eyj ar. Þá er lík legt að þorsk ur
inn færi sig tölu verð ar vega lengd
ir til að fylgja kjör sjáv ar hita sem
gæti að hluta til skýrt okk ar nið ur
stöðu," seg ir Guð björg. Nú stend
ur yfir vinna í Vör við að senda inn
nýja um sókn fyr ir þetta stækk andi
verk efni. „Mjög gam an er að sjá
jafn á huga verð ar nið ur stöð ur úr
verk efn inu því ég renndi svo blint
í sjó inn með þetta upp runa lega.
Ég fékk for styrk frá Verk efna sjóði
sjáv ar út vegs ins árið 2011 og full
an styrk árið 2012. Verk efn ið hef ur
því ekki ver ið lengi í gangi," seg
ir Guð björg.
Miðla þekk ingu til
ferða manna
Sjáv ar safn ið í Ó lafs vík verð ur opið
í sum ar og mun Vör koma í aukn
um mæli að þeirri starf semi. Í sum
ar verð ur byrj að á nokkrum sam
eig in leg um verk efn um með á herslu
á þekk ing ar miðl un til ferða manna.
„Við mun um nota safn ið sem vett
vang til að kynna það sem er að
ger ast hjá okk ur í Vör og tengja
það við ýmsa staði á Snæ fells nesi.
Við feng um ný lega styrk frá AVS,
Rann sókna sjóði í sjáv ar út vegi, fyr
ir verk efni sem heit ir „Þorska slóð,
þver fræði legt frum kvæði í ferða
þjón ustu," en það geng ur út á að
taka sam an þver fræði leg ar rann
sókn ir sem við höf um gert og búa
til ferða manna pakka á raf ræn
an hátt. Bæði svo að ferða menn
geti sótt þá í tölv ur og sem „app"
í snjall tæki. Ferða menn geta not ast
við þetta á ferð um sín um um Snæ
fells nes. Það væri auð velt að nýta
sam bæri lega að ferða fræði til að
sýna fólki hvern ig við nýt um fisk
inn og aðr ar sjáv ar af urð ir í dag.
Hvar fisk vinnsl ur á svæð inu séu og
slíkt," seg ir Guð björg og bæt ir við:
„Við erum ekki að færa okk ur yfir
í ferða þjón ustu en starf semi Var
ar og ferða þjón usta fara á gæt lega
sam an. Hún lað ar fólk að og gef ur
okk ur tæki færi til að miðla því sem
við erum að gera til ann arra en ein
ung is vís inda sam fé lags ins."
Kaf bát ur opn ar nýj ar
vídd ir í vökt un
Gavia, kaf bát ur sem er sam eign
Var ar og Há skóla Ís lands, er kom
inn í gagn ið og verð ur með al ann
ars not að ur til Breiða fjarð ar vökt
un ar í haust. Kaf bát ur inn get
ur tek ið mynd bönd jafnt sem ljós
mynd ir og er út bú inn góð um són
ar sem hægt er að nota til að kort
leggja sjáv ar botn inn. „Hann bæt
ir við annarri vídd í vökt un ina og
auð veld ar kort lagn ingu botn dýra
lífs á svæð inu. Þetta er ansi stórt
svæði og með kaf bátn um er hægt
að gera það með mik illi ná kvæmni.
Sem dæmi er hægt að fylgj ast með
þara skóg um, íg ul ker um og hörpu
diski ár frá ári til að sjá hvort að
breyt ing ar séu þar á," seg ir Guð
björg. „Þá mun um við gera til raun
í haust hvort hægt sé að nota bát
inn til að fylgj ast með ferð um fiska
og fiski torfa. Þessi hug mynd er að
hluta til sprott in af síldar æv in týr inu
í Kolgraf ar firði í vet ur."
sko
Úr fyrri leið angri við kort lagn ingu sjáv ar botns ins. Þessi vinna verð ur ó neit an lega
auð veld ari með kaf báti.
Margt um að vera í Vör sjáv ar rann sókna setri
Guð björg Ó lafs dótt ir for stöðu mað ur Var ar í Ó lafs vík.
Bjarni Ólafsson
AK-70
Gleðjum með gæðum