Þjóðlíf - 01.04.1991, Page 9

Mynd: Erlingur Páll.
Margt gæti orðið mótdrægt. Viðeyjarundur á fjórum dögum.
is kom þversögnin; reddiði þessu að sunn-
an, -jarðgöng, malbik, læknar, kvótar,
fjármagn. Þingmennirnir voru gerðir
ábyrgir fyrirólíklegustu hlutum, t.d. voru
þeir sakfelldir fyrir að skip hefði verið selt
úr einu plássi í annað og gott ef ekki fyrir
erfið búsetuskilyrði í afskekktum þorp-
um. Og þetta tvíeðli landsbyggðarþing-
mannsins; reddari og guðlegur refsivönd-
ur sem margir kjósendur sjá í þingfulltrúa
sínum, virðist ganga upp í flestum þing-
mönnum. Þeir gengust við þessu tali og
var lítinn pólitískan mun að sjá á flokkum
í þessum kjördæmum. Eru landsbyggðar-
þingmenn einn flokkur?
ímyndir stjórnmálaforingja spiluðu
stóra rullu. Það sem var eiginlega merki-
legast við ímyndastríð leiðtoganna fyrir
þessar kosningar var hversu langt þeim
tókst að ganga gegn þeirri ímynd sem þeir
höfðu áður skapað sér. Segja má að allir
helstu stjórnmálaforingjar landsins hafi
kollvarpað ímynd sinni í kosningabarátt-
unni.
Þannig hefur Davíð Oddsson mótað
sér ímynd ákveðni, fyndni og áræði í ár-
anna rás. í kosningabaráttunni var ekki
siglt eftir þessum byr við mótun ímyndar
Davíðs. Þvert á móti varð hann óákveð-
inn, húmorlaus og hikandi þegar dró að
kosningum. Ef til vill vegna þeirrar stjórn-
arlistar sem áður var sagt frá.
Ólafur Ragnar Grímsson hafði skapað
sér ímynd hins aðhaldssama fjármálaráð-
herra. Síðustu vikurnar var ekið á full-
komlega andstæðri ímynd; varla mátti
opna svo blað að ekki væri mynd af fjár-
málaráðherranum útausandi einhverjum
loforðunum um framkvæmdir og fjárútlát
á kostnað ríkisins.
Steingrímur Hermannsson með ímynd
hins milda, spaka og málamiðlandi stjórn-
málaleiðtoga varð að ímynd hins hvefsna
stjórnmálamanns, stjórnmálamanns sem í
stað þess að miðla málum hreytti ónotum í
samstarfsflokk sinn og tók þátt í að magna
Evrópugrýluna.
Jón Baldvin Hannibalsson sem hafði
mótað sér ímynd ögrandi bardagamanns,
náði ekki vopnum sínum fyrr en hann náði
skaptinu dagana eftir kosningar. Reyndar
hafði Alþýðuflokkurinn þá sérstöðu fyrir
næst síðustu kosningar að hafa undirbúið
„konsept" sem hann fór fram með í kosn-
ingunum. Og Alþýðuflokkurinn hefur að
margra mati „nútímalegustu“ stefnuna,
neytendavinsamlega, og höfðar sérstak-
lega til þéttbýlis með opnun og frjálsræði.
Hins vegar virðast forystumenn flokksins
vera hæfari í að túlka tæknilegar útfærslur
heldur en að kveikja í kjósendum með
glæstri framtíðarsýn. í kosningabarátt-
unni núna virtist Jón Baldvin vera kaf-
færður í vörn, í loðnu tali —og í tæknileg-
um útfærslum, nokkuð sem honum tókst
að yfirvinna í kosningunum 1987. Ekki
var annað hægt að skilja en flokkurinn
vildi fá einkunn kjósenda fyrir þátttöku í
vinstri stjórn Steingríms Hermannssonar
og láta niðurstöðurnar ráða framhaldinu.
Þannig héldu flestir að meirihluti
stjórnarflokkanna myndi tryggja áfram-
hald ríkisstjórnarinnar. Og hin óvænta
niðurstaða kosninganna 20. apríl var ein-
mitt sú, —að stjórnarflokkarnir fengu
meirihluta. Stjórnin hélt velli. Kjósendur
lýstu yfir trausti sínu til hennar. Þrátt fyrir
margvísleg mistök í kosningabaráttunni
héldu flokkarnir fylgi eða bættu við sem er
algert einsdæmi eftir vinstri stjórnir.
Alþýðuflokkurinn bætti við sig 0.3%,
fékk 15.5% atkvæða, Alþýðubandalagið
bætti við sig 1%, fékk 14.4% og Fram-
sóknarflokkurinn hélt sínu fylgi, 18.9%.
Samtals fengu flokkarnir 32 þingmenn,
ÞJÓÐLÍF 9