Víkurfréttir - 24.09.2009, Blaðsíða 17
8 BLÓMSTRANDI MANNLÍF VÍKURFRÉTTIR 9VÍKURFRÉTTIR BLÓMSTRANDI MANNLÍF
Ungmennafélagshugsjónin barst hingað til
lands frá Noregi laust eftir aldamótin 1900 og
náði að skjóta rótum víða um land á ótrúlega
skömmum tíma. Ungmennafélagshreyfingin
varð brátt að öflugri fjöldahreyfingu sem frá
upphafi var ein styrkasta stoð félagslegs starfs í
byggðarlögum landsins. Ungmennafélögin urðu
driffjöðurin víða í félagsstarfi og hagsmunabaráttu
í byggðarlögum sínum. Þau létu sér fátt mannlegt
óviðkomandi og vildu stuðla að aukinni menntun
og menningu þjóðarinnar undir markmiðinu
„Ræktun lýðs og lands„ og kjörorðinu „Íslandi
allt“. Veigamikill hluti starfsins fólst í íþróttaiðkun
og almennri félagastarfsemi. Þetta átti ekki síst
við um starf Ungmennafélagsins í Keflavík.
Lítill knattspyrnuáhugi
Lítt örlaði á knattspyrnuáhuga í Keflavík á fyrstu
áratugum 20. aldar en í Sögu Keflavíkur kemur
fram að skömmu fyrir fyrri heimsstyrjöldina
hafi nokkrir unglingar farið að stunda íþróttina
og gert sér einkonar knattspyrnuvöll á Melnum
svokallaða. Þar æfðu þeir í eitt eða tvö ár en síðan
lagðist iðkun boltaíþrótta af í Keflavík um tveggja
áratuga skeið. Jóna Sigurjónsdóttir barnakennari
mun einnig hafa staðið fyrir fimleikaæfingum
stúlkna og hafði á sínum vegum sýningarflokk
sem m.a. kom fram á almennum skemmtunum í
byggðarlaginu seint á öðrum áratug aldarinnar.
Ungmennafélag Keflavíkur stofnað
Sunnudaginn 29. september 1929 safnaðist hópur
ungs fólks saman í samkomuhúsinu Skildi í
Keflavík í þeim sérstaka tilgangi að stofna með sér
félagsskap „sem starfaði á svipuðum grundvelli
og ungmennafélög landsins“, eins og segir í
fyrstu fundargerð félagsins. Vafalaust hefur þessi
félagsstofnun átt sér töluverðan aðdraganda eins
og jafnan þegar slík félög eru stofnuð. Áhugafólk
hafði hittst og borið saman bækur sínar og
sannfærst endanlega um að grundvöllur væri fyrir
slíku félagi í héraði þeirra. Að lokum hafði svo
hugmyndinni verið hrundið í framkvæmd. Tilraun
mun hafa verið gerð til að stofna ungmennafélag
í Keflavík snemma á 2. áratugnum en sú tilraun
fór út um þúfur. Hinn 29. september 1929 kom
hins vegar saman áðurnefndur hópur fólks í
Skildi til þess að stofna með sér ungmennafélag.
Á þessum stofnfundi Ungmennafélags
Keflavíkur fóru fram umræður um störf og
stefnu félagsins auk þess sem rætt var um
nafngift þess. Kom þar m.a. fram tillaga um
að félagið yrði látið heita Ungmennafélagið
Bjarg en ekki fékk sú uppástunga hljómgrunn.
Ákveðið var að kenna félagið einfaldlega
við Keflavík og nefna það Ungmennafélag
Keflavíkur. Af fundargerðinni sem skráð var á
fundi þessum má glögglega marka að ekki hefur
aðbúnaður til fundarhalda verið alltof góður.
Líflegt starf og umræður
Stofnun Ungmennafélags Keflavíkur vakti
töluverða athygli í þorpinu, ekki síst meðal
ungu kynslóðarinnar. Fjöldi manns gekk í
félagið og frá upphafi urðu líflegar umræður á
fundum félagsins um stefnumál þess varðandi
margskonar umbætur í Keflavík. Í fundarlok var
það tíðast að bekkjum var raðað upp við veggi og
fólk fékk sér snúning við harmoníkuundirleik.
Einnig var farið með ýmis gamanmál.
Leiklistin á dagskrá
Af fundargerð fyrsta almenna félagsfundarins í
UMFK sem haldinn var 6. október 1929, má ráða
þann hug sem var í fólki að hrinda í framkvæmd
ýmsum áhugamálum sínum. Á þessum fundi bar
þrjú mál hæst. Það fyrsta var leiklistarstarfsemi,
en um það mál flutti Bergsteinn Sigurðsson
framsöguræðu, er hann nefndi: „Félagið þarf
að leika góð leikrit“. Annað málið var bygging
sundskýlis „á hentugum stað við sjó“ og þriðja
málið var svo fjármögnun starfsins og koma þar
fram í umræðunum ýmis vandamál sem þekkt
eru hjá íþróttahreyfingunni enn þann dag í dag.
Bygging sundskýlis
Helst var talið líklegt til árangurs að efna til
hlutaveltu, en nokkrir félaganna voru þó á móti
því. Þeir sögðu að það væri ekki nógu gott að byrja
félagsstarfsemina „með betli og mundi hljótast
af því óorð hið mesta“, eins og haft er eftir einum
fundarmanna. Þegar bygging sundskýlisins bar
á góma komu líka fram ýmis vandamál, m.a.
staðarvalið, og einnig var bent á hættu af hákörlum,
sem sagt var að gengju hættulega nærri landi.
Örlagavaldur í sögu Kefl avíkur
Um 1933-34 ruddu UMFK-
félagar íþróttavöll á melunum
ofan við Keflavíkurkirkju. Hann
var 80 m langur og 50 m á
breidd. Völlurinn var vígður 29.
júlí 1935 með fyrsta leik keflvísks
knattspyrnuliðs við utanbæjarlið.
Haukar frá Hafnarfirði unnu
leikinn 3:0. Engar heimildir eru
um annað íþróttafélag í Keflavík
en UMFK á þessum árum.
Þegar breska setuliðið lagði
Hringbrautina um 1940, lagðist
íþróttastarf niður á melunum og
íþróttamenn fluttu sig í kvosina
sem síðar varð Skrúðgarður
Keflavíkur.
Stjórn
Ungmennafélags
Keflavíkur 1959.
Frá vinstri: Hörður
Guðmundsson
ritari, Guðfinnur
Sigurvinsson
meðstjórnandi,
Þórhallur
Guðjónsson
formaður, Gunnar
Sveinsson
varaformaður og
Steinþór Júlíusson
gjaldkeri.