Iðnaðarmál - 01.06.1959, Qupperneq 19
Msskilyrði íslenzkra
Iiireiflaverksiii'fla
Framh. af 94. bls.
kerfisbundinni starfsáætlun, innri
sérhæfingu og heppilegu vali og
góðri staðsetningu véla og verkfæra,
auk margs annars, sem rætt var.
VerSlagsákvæðin koma í veg iyrir
mikilvægar endurbætur
En flestar og árangursríkastar ráð-
stafanir til hagræðingar krefjast all-
mikillar fjárfestingar. Verðlags-
ákvæði þau, sem nú eru í gildi, veita
því miður ekki færi á slíkri fjárfest-
ingu, því að samkvæmt rannsókn
heimila þau ekki fulla greiðslu á
raunverulegum rekstrarkostnaði, og
hið leyfilega verðlag á vinnustundum
er ákveðið án tillits til gæðaflokks
hvers verkstæðis. Þetta sést greinilega
á því, að verð vinnustunda má í mesta
lagi vera 40% hærra en tímakaup
viðgerðarmanna, þó að kerfisbundn-
ar reikningsrannsóknir í mörgum
löndum sýni, að rekstrarkostnaður sé
frá 90—250% af vinnulaunum. Is-
lenzku bifreiðaverkstæðin hafa því
orðið að draga svo mjög úr rekstrar-
kostnaði sínum, að það hlýtur að
koma fram í minni verkgæðum og
lengri viðgerðartíma. Afnám verð-
lagsákvæða á vinnustundum, eða
verðákvörðun eftir gæðaflokki verk-
stæðanna, myndi vafalaust geta haft í
för með sér fljótari og betri viðgerð-
ir, án þess að verðlag á viðgerðum
hækkaði. Slík verðflokkun var fram-
kvæmd í Noregi, þar til verðlags-
ákvæðin voru numin úr gildi árið
1954. Rannsókn, er framkvæmd var i
þeim löndum, sem eru aðilar að
International Office of Motor Trade
and Repair, leiddi í ljós, að auk ís-
lands er það aðeins Suður-Afríka,
sem enn heldur uppi verðlagseftirliti
með bifreiðaviðgerðum.
Opinber löggilding bifreiðaverkstæða
Núgildandi verðlagsákvæði hafa,
ásamt skattaálagningu, svipt hin
venjulegu bifreiðaverkstæði miklu af
iðnlærðum starfskröftum og dreift
viðgerðarmönnunum á mikinn fjölda
af litlum og að sumu leyti mjög frum-
stæðum verkstæðum. Þessi þróun er
mjög ískyggileg með tilliti til um-
ferðaröryggis og sómasamlegs við-
halds á jafnverðmætum tækjum og
bifreiðum. Rannsóknir benda til, að
rétt væri að krefjast lagasetningar um
opinbera löggildingu þeirra bifreiða-
verkstæða, sem framkvæma viðgerðir
gegn greiðslu. Slíka löggildingu ættu
bifreiðasérfræðingar hins opinbera
aö veita gegn ákveðnum skilyrðum.
I Noregi voru slík lög sett hinn 17.
október 1947, og hafa þau átt ríkan
þátt í að hefja bifreiðaverkstæðin til
meiri fullkomnunar.
Varahlutir, útbúnaður og húsakostur
Skortur varahluta er mjög til
hindrunar þeirri viðleitni að stytta
viðgerðartímann og lækka verðið.
Þetta stafar að verulegu leyti af hin-
um mikla fjölda bifreiðategunda, en
ástandið myndi batna til muna, ef
innflytjendur mættu reikna sér að
fullu þann verzlunarkostnað, sem
miklar birgðir varahluta hafa í för
með sér.
Innflutningshöft á vélum og verk-
færum draga einnig stórum úr mögu-
leikum bifreiðaverkstæðanna til end-
urskipulagningar. Meðan innflutn-
ingur er takmarkaður, ættu ])ó venju-
leg verkstæði að fá þarfir sínar upp-
fylltar á þann hátt, að verkstæðisút-
búnaður sé staðsettur þannig, að
hann komi að sem beztum notum.
Jafnframt ætti að tryggja þeim bif-
reiðaverkstæðum, sem starfandi eru,
nægileg byggingaleyfi, með það fyrir
augum, að sem hagkvæmust nýting
geti orðið á hverjum stað.
Iðnfræðslan
Starfsárangur bifreiðaverkstæð-
anna byggist að miklu leyti á hæfni
viðgerðarmannanna, og rannsóknir
sýna, að allmiklir möguleikar til end-
urbóta eru fólgnir í endurskipulagn-
ingu iðnfræðslunnar. Nemar í þessari
iðngrein eiga að fá sína undirstöðu-
„Var allt brjálaS á bílaverkstœðinu í dag?“
kennslu í fræðilegum og verklegum
námsgreinum í iðnskólum, áður en
þeir liefja nám í bifreiðaverkstæðum,
þar sem námstíminn styttist að sama
skapi. I Noregi var þessu skipulagi
komið á með náinni samvinnu milli
sambands verkstæðiseigenda, sam-
taka bifvélavirkja og skólayfirvald-
anna. Nú þegar er hafið samstarf
milli sambanda íslenzkra bifreiða-
verkstæðiseigenda og samtaka bif-
vélavirkja, í því skyni að vinna á
virkan hátt að því, að iðnskólarnir
taki upp þetta fyrirkomulag. Þá er
einnig mjög mikilvægt, að sú upp-
bygging iðnskólanna, sem vonandi á
sér stað, geti komið að gagni við
framhaldsnám iðnlærðra manna á
námskeiðum.
Samvinna um áætlunina
Samtök hinna íslenzku bifvéla-
virkja hafa sýnt fullan skilning á
framkvæmd þessarar rannsóknaráætl-
unar, og má geta þess, að Félag bif-
vélavirkja og Félag bifreiðaverk-
stæðaeigenda hafa sett á laggirnar
tvær samstarfsnefndir, sem munu
vinna að bættri bifreiðaviðgerðar-
þjónustu hér á landi. Takmarkið er
að ná til allra þeirra, sem áhuga hafa
á viðhaldi bifreiða — ekki sízt yfir-
valdanna og almennings — svo að
allir aðilar geti, hver á sínu sviði,
stuðlað að öruggri bifreiðaviðgerða-
þjónustu, er uppfylli kröfur nútím-
ans.
IÐNAÐARMAL
111