Iðnaðarmál - 01.04.1964, Blaðsíða 8

Dráttarbrautin í smíSum.
Hversu hröð atvinnuþróunin á Isa-
firði varð upp úr aldamótunum má
nokkuð ráða af íbúafjöldanum, sem
birtur er í töflu 1.
TAFLA I
íbúafjöldi á ísafirði 1901—1963
Ár íbúafjöldi
1901 1220
1910 1854
1920 1980
1930 2533
1940 2833
1950 2808
1960 2714
1963 2722
Tölurnar bera með sér, að á ára-
tungunum 1940—1960 hefur íbúa-
fjöldinn staðnað og þó heldur farið
aftur. Þessi þróun er ekkert einsdæim,
heldur einkennandi fyrir marga kaup-
staði og kauptún. í sumum titvikum
má rekja hana til lágra atvinnutekna
og ónógra atvinnutækifæra, einkum
vegna tímabundins aflaleysis, en stór-
an þátt á þó sú þj óðfélagslega bylting,
sem átti sér stað á þessum tímum og
skapaði talsvert los og flutning til
þéttbýlisins á suðvesturlandi. Á allra
síðustu árum hefur fólksfjöldinr. hins
vegar aukizt lítillega, enda hefur a!-
vinna aukizt vegna fiskveiða og fisk-
iðnaðar. Þá hafa tæmzt byggðir á
nyrztu fjörðum og nágrenni ísafjarð-
ar og hefur að líkindum stærsti hluti
þeirra, sem þar bjuggu, flutt til ísa-
fjarðar.
Hlutur iðnaðarins í atvinnulífi
Isafjarðar í dag
Af ofangreindu yfirliti má ráða, að
iðnaður á ísafirði hafi eflzt í skjóli
sjávarútvegs og verzlunar. Handiðn-
aður til framleiðslu og viðgerða hef-
ur eflzt með auknum framleiðslu-
tækjum í sj ávarútvegi, og bætt lífs-
kjör hafa aukið eftirspurnina eftir
handiðnaði til þjónustu og fram-
leiðslu (t. d. íbúðabygginga). Þá hef-
ur verksmiðjuiðnaður risið upp til
frekari vinnslu á aðalhráefninu, fisk-
aflanum.
í fyrirtækjatali fyrir iðnað á ísa-
firði, sem birtist samhliða þessari
grein (sjábls. 44), má sjá, að fyrir-
tæki í verksmiðjuiðnaði eru 13 tals-
ins, þar af átta í fiskiðnaði, eitt í mat-
vælaiðnaði, sem vinnur úr innfluttu
hráefni, þrj ú, sem framleiða vörur fyr-
ir byggingariðnaðinn og selja vöru
sína á aðalmarkaðssvæði landsins, og
eitt saumafyrirtæki, er framleiðir fyr-
ir stærri markað en ísafjörð. Af hand-
iðnaðarfyrirtækjum annast 24 þeirra
framleiðslu eða nývinnu, en hafa
jafnframt með höndum viðhald og
viðgerðir. Sjö þeirra annast viðgerðir
eingöngu og níu þeirra eru þjónustu-
fyrirtæki. Samkvæmt lauslegri ágizk-
un starfsmannafjölda iðnfyrirtækja á
ísafirði um þessar mundir má ætla
að hátt á fimmta hundrað manns hafi
þar atvinnu nú.
Gleggra yfirlit yfir þátt iðnaðarins
í atvinnulífi ísfirðinga í dag mætti fá
með athugun á atvinnuskiptingunni
þar, en svo illa vill til, að Hagstofu
íslands hefur enn ekki gefizt ráðrúm
til að vinna endanlega úr aðalmann-
talinu 1960, þar sem upplýsingar eru
um atvinnuskiptinguna, svo að síð-
ustu tölur eru 14 ára gamlar eða frá
árinu 1950. Þær gefa til kynna, að
skipting alls fólksfj öldans á ísafirði
það árið, eftir því úr hvaða atvinnu-
vegi framfærendur höfðu tekjur sín-
ar, hafi verið eftirfarandi:
TAFLA II
Atvinnuskipting á Isafirði 1950
íbúafjöldi
Atvinnugrein framfærður
landbúnaður..................... 42
fiskveiðar..................... 710
iðnaður........................ 706
byggingar og vegagerð .... 321
rafmagns- og vatnsveitur . . 37
verzlun........................ 279
samgöngur ..................... 224
þjónustustörf ................. 313
eignir og opinberir styrkir . . 176
2808
þar af karlar.............. 1420
og konur................... 1388
fæddir á ísafirði af þeim .. 1407
Árið 1950 hefur iðnaðurinn annan
mesta mannfjölda framfærðan og
munar litlu á honum og fiskveiðum.
Ef rétt reynist, að starfsmenn í iðn-
fyrirtækjum á ísafirði nú séu á
fimmta hundrað og gert sé ráð fyrir
að meðaltali þriggja manna fjöl-
skyldustærð, má telja víst, að iðnað-
urinn sé nú orðinn sá atvinnuvegur,
sem framfærir flesta íbúa ísafjarðar.
Sönnun fyrir því mun væntanlega
fást innan nokkurra ára,þegarvinnslu
aðalmanntalsins 1960 er lokið, en
þegar að því rekur kann að vera að
hlutföll hafi breytzt.
Aðstaða til iðnrekstrar á Isafirði í dag
Ætlunin er að gefa hér stutt yfirlit
yfir helztu ytri aðstæður fyrir iðn-
rekstri á ísafirði, eins og viðhorfin
eru nú.
42
IÐNAÐARMAL