Neytendablaðið - 01.03.2009, Blaðsíða 12

Vísindamenn telja að 5-10% af þeim sem nota MP3-spilara stilli
hljóðið það hátt að hætta sé á varanlegum heyrnarskaða við lang-
varandi notkun. ANEC (samstarfsvettvangur neytendasamtaka til að
hafa áhrif á staðlastarf) kallar eftir aðgerðum til að minnka hættuna
á heyrnarskaða vegna MP3-spilara.
Hemill á hljóðstyrk
Erfitt er fyrir fólk að greina hversu mikill hljóðstyrkurinn er og hvort
hann er „hættulega“ hár. Þá taka börn og unglingar hæfilega mikið
mark á athugasemdum fullorðinna um hugsanlegan heyrnarskaða
í óljósri framtíð. ANEC mælir því með því að MP3-spilarar séu
þannig úr garði gerðir að hljóðstyrkurinn fari ekki yfir ákveðin
hávaðamörk. Þó bendir Stephen Russel, formaður ANEC, á að taka
þurfi tillit til aðstæðna, s.s. umhverfishljóða, og því ætti að vera
til staðar sá möguleiki að stilla tækið handvirkt á hærri hljóðstyrk
þegar það á við.
Hvað er hátt?
Hljóðstyrkur er mældur í desibelum dB(A). MP3-spilarar geta náð
110 dB hljóðstyrk. Hljóðstyrkur hárþurrku og ryksugu er um 80
dB, umferðarniður er 80 dB, barnsgrátur 100 dB og sársaukamörk
eru talin liggja í kringum 120 dB. Eftir því sem fólk er lengur
útsett fyrir háan hljóðstyrk (hærri en 85 dB) því meiri líkur eru á
heyrnarskaða. Ef hávaðinn er um eða yfir 110 dB er ekki horft til
tímans og hávaðatoppar yfir 110 dB eru skaðlegir þótt þeir vari í
mjög skamman tíma.
Hvatt til neytendaverndar
Hæglega er hægt að koma í veg fyrir heyrnarskaða af völdum MP3-
spilara og forvörn er því mjög mikilvæg að mati ANEC. Í lok janúar
hélt Evrópuráðið fund með hagsmunaaðilum þar sem ræddar voru
aðgerðir til að gera MP3-spilara öruggari. Þar hvatti ANEC til þess
að settar yrðu reglur og tæknin nýtt til að tryggja öryggi neytenda.
Þegar seljandi verður gjaldþrota er staða neytanda yfirleitt ekki góð.
Inneignarnótur og gjafabréf geta tapast og ef galli kemur upp er oft
erfitt að fá úrbætur. Ef vara er greidd á raðgreiðslum er í sumum
tilfellum hægt að sækja rétt sinn vegna gallaðrar vöru.
Nokkrir stórir seljendur hafa orðið gjaldþrota undanfarna mánuði
og í kjölfarið hafa Neytendasamtökin sett inn upplýsingar á
ns.is. Í sumum tilfellum taka nýir eigendur við gömlum gjafa-
og inneignanótum og ábyrgjast vörur komi galli upp. Sjá nánar
upplýsingar um gjaldþrot einstakra seljenda á ns.is undir „Molar“.
Peningamarkaðsbréf Landsbankans hafa verið mikið í umræðunni
en eigendur þeirra töpuðu stórum hlut þegar Landsbankinn varð
gjaldþrota.
Neytendasamtökin sendu Landsbankanum bréf og spurðu hvort
starfsmenn hans hefðu fengið þóknun fyrir að ná viðskiptavinum
í Peningamarkaðssjóð. Svar barst frá Landsbankanum í byrjun
febrúar. Í því segir að starfsmenn hafi fengið greiðslur fyrir að
beina viðskiptavinum í reglubundinn sparnað og gilti þá einu
hvort um var að ræða sparnað á hefðbundinn innlánsreikning eða
í verðbréfasjóði. Starfsmenn fengu ekki greitt fyrir einstakar milli-
færslur af innlánsreikningum yfir í peningamarkaðssjóð.
Neytendasamtökin telja eðlilegt að starfsmenn banka sem stunda
ráðleggingar til viðskiptavina upplýsi um það ef þeirra eigin fjár-
hagslegu hagsmunir eru í húfi. Viðskiptavinir þurfa að geta greint á
milli ráðgjafa og sölumanna.
Seljandi gjaldþrota
– hvað er til ráða?
MP3-spilarar og heyrnarskaði
Ráðgjafi eða sölumaður?
1 NEYTENDABLA‹I‹ 1. TBL. 2009