Ægir - 01.04.2005, Blaðsíða 37
37
H VA L A S K O Ð U N
en hitt sé þó mun algengara að
þeir grípi bækling á hótelum eða
öðrum fjölförnum ferðamanna-
stöðum hér á landi og skelli sér í
kjölfarið í hvalaskoðun. Bretar,
Danir og Þjóðverjar segir Rann-
veig að séu mest áberandi í hópi
farþega Eldingar. Hins vegar seg-
ist hún greinilega merkja að æ
fleiri Íslendingar séu að uppgötva
þessar ferðir, ekki síst sé áberandi
að fyrirtækjahópar skelli sér í
hvalaskoðun, að ekki sé talað um
sjóstangaveiði, sem Elding býður
upp á yfir sumarmánuðina. Eld-
ing gerir út tvo báta, annar tekur
145 farþega en hinn 38.
20% aukning á ári
„Síðustu ár hefur veið 20% aukn-
ing á hverju ári og ég sé enga
ástæðu til að ætla annað en að
þessi aukning verði áfram. Í það
minnsta eru fyrirframbókanir
fleiri en nokkru sinni áður. Það
þarf þó ekki endilega að þýða að
þær skili sér allar þegar upp verð-
ur staðið. En almennt er ég mjög
bjartsýn á framhaldið. Við höfum
aflað okkur reynslu og þekkingar
á þessu sviði og mér finnst æ
fleiri Íslendingar átta sig á því að
hér er um arðvænlegan útveg að
ræða,“ segir Rannveig Grétars-
dóttir.
Hvalaskoðunarvertíðin hófst
um páskana hjá Eldingu og er við
það miðað að hún standi fram í
október. Þetta fer þó allt eftir
veðri, en nú þegar segir Rannveig
að Eldingarmenn hafi flutt fjölda
fólks í hvalaskoðun út á Faxaflóa,
bæði fyrirtækjahópa og erlenda
ferðamenn.
Hvalaskoðunarvertíðin er jafn-
an ívið skemmri á Húsavík, hún
byrjar ekki fyrr en í maí og fjarar
að mestu út undir lok september.
Tæplega 2ja milljarða
króna velta
Ásbjörn Björgvinsson er auk þess
að vera forstöðumaður Hvalamið-
stöðvarinnar á Húsavík talsmaður
Hvalaskoðunarsamtaka Íslands.
Hann segir að Geir Oddsson,
auðlindafræðingur, hafi gert út-
tekt á efnahagslegu gildi hvala-
skoðunar fyrir þjóðarbúið og sam-
kvæmt henni séu beinar og
óbeinar tekjur af greininni 1,9
milljarðar króna á árinu 2004.
Ásbjörn segir að álykta verði að
með hvalveiðum hafi stjórnvöld
ákveðið að fórna meiri hagsmun-
um fyrir minni þegar horft sé til
fjárhagslegs ávinnings ferðaþjón-
ustunnar og tugmilljóna kostnað-
ar ríkisins vegna hvalveiðanna.
Margar hvalategundir
„Framtíð hvalaskoðunarfyrirtækja
á Íslandi er björt svo fremi að
hvalveiðum hér við land verði
hætt,“ segir Ásbjörn. „Fjöldi
hvala og fjölbreytileiki tegunda
er hér meiri en víðast hvar annar-
staðar í heiminum. Tegundir eins
og steypireyður, hnúfubakar, há-
hyrningar, hrefnur og höfrungar
draga hingað sífellt fleiri ferða-
menn. Líklega er hvergi í heimin-
um meiri von um að sjá
steypireyðar í hvalaskoðunarferð-
um en út af Snæfellsnesi. Þessi
staðreynd hefur vakið mikla at-
hygli erlendis, enda telur
steypireyðastofninn í heiminum
aðeins nokkur þúsund dýr. Það er
mitt mat að miðað við árangur
hvalaskoðunarfyrirtækja hér á
landi undanfarin 10 ár megi ætla
að þessi atvinnugrein geti skilað
miklu í framtíðinni. Eftirspurnin
hefur verið í stöðugum vexti og
fjölgun erlendra ferðamanna fyrir-
sjáanleg. Við leggjum hins vegar
áherslu á að hvalaskoðun og hval-
veiðar geta ekki farið saman.
Stjórnvöld verða að taka fullt til-
lit til þessa vaxtarbroddar í ís-
lenskri ferðaþjónustu,“
Einn besti
hvalaskoðunarstaður heims
Ásbjörn bendir á að erlendir vís-
indamenn og hvalaskoðunarsér-
fræðingar hafi ítrekað bent á að
Ísland sé einn besti hvalaskoðun-
arstaður í heimi. Ísland sé þegar
þekkt meðal þeirra fjölmörgu
ferðamanna sem stundi það að
fara í hvalaskoðunarferðir, en á
síðasta ári fóru um 9 milljónir
ferðamanna í hvalaskoðunarferðir
víðsvegar í heiminum.
„Ég vil líka benda á,“ segir Ás-
björn „jákvæða umfjöllun sem Ís-
land hefur fengið í erlendum fjöl-
miðlum vegna hvalaskoðunar.
Fjölmargar erlendar sjónvarps-
stöðvar, s.s. CNN, BBC,
Discovery Channel, franska,
þýska, sænska og ítalska ríkis-
sjónvarpið hafa komið til landsins
í þeim tilgangi einum að fjalla
um hvali og hvalaskoðun. Verð-
mæti þessarar umfjöllunar ásamt
fjölmörgum ókeypis auglýsingum
í Time og Fortune Magazine er í
raun ómetnaleg og skipta vafa-
laust milljónatugum ef slegið
yrði á einhverja tölu,“ segir Ás-
björn Björgvinsson.
Unnið hefur verið að því að undanförnu að stækka húsnæði Hvalamiðstöðvarinnar á Húsavík og verður hin nýja
sýning opnuð í sumar. Mynd: Hvalamiðstöðin á Húsavík.
Á fjórða tug þúsunda farþega fóru í hvalaskoðun frá Reykjavík á
síðasta ári. Mynd: Elding - hvalaskoðun.
aegirapríl2005 6.5.2005 11:59 Page 37