Fréttablaðið - 19.06.2015, Síða 23
FÖSTUDAGUR 19. júní 2015 | SKOÐUN | 23
andi misskiptingu og vax-
andi samfélagsólgu, má
vísa til ákalls plútókrat-
ans og óforbetranlega kap-
ítalistans Nicks Hanauer,
sem svo kynnir sig sjálf-
ur. Ákall til allra annarra
plútó krata, kapítalista og
stjórnenda. En Nick líkir
þessu vitlausa sálarlausa
arðsemisgræðgiástandi
við undanfara frönsku
stjórnarbyltingarinnar og
muni óhjákvæmilega enda
með ósköpum. Ákallið einfalt og
skilvirkt: Wake up!
Íslensk arðsemisgræðgi
Samanburðurinn á milli íslenskra
og annarra norrænna banka um
arðsemi eigna og eigin fjár sýnir
að bankastjórnir íslenskra banka
gera allt of háar arðsemiskröfur.
Eigið fé bankanna er of hátt og
sjálfvirk hækkun verðtryggðra
eignasafna með sjálfvirkt auknu
veðrými í mótsögn við góða
bankavenju miðað við klassíska
hugmyndafræði banka rekstrar.
Bankastjórnir og bankastjórar
íslenskra banka virðast alls ekki
skilja hlutverk og tilgang alvöru
bankastarfsemi, né heldur kjörn-
ir fulltrúar með hug á að styðja
áðurnefnt frumvarp, né heldur
höfundur/höfundar skýrslunn-
ar með stóra nafnið. Allt saman
arfavond tíðindi fyrir land og
þjóð.
Heimilin og minni fyrirtækin
verða þá áfram í þrældómi sér-
íslensku hávaxtanna og einhliða
(en kolólöglegra) verðtryggðra
lánasamninga, þjónustugjöldum
banka fjölgað og þau hækkuð,
stýrivöxtum haldið í ofurhæðum,
allt saman í mótsögn við bank-
arekstur í Danmörku, Noregi og
Svíþjóð.
Arðsemisgræðgin verðlaunuð
Fjármála- og efnahagsráðuneytið
er því miður fast í öfugmælavísum
fjármálaelítunnar því nú á að verð-
launa ofurarðsemina af íslenskum
bankarekstri með auknum bónus-
greiðslum til bankamanna. Er von
að spurt sé: Hvað kostar að flytja
til Færeyja?
Ný fjármá lastöðug-
leikaskýrsla Seðlabanka
Íslands er furðuleg máls-
vörn fyrir aukinni arð-
semi af bankarekstri,
í mótsögn við banka-
rekstur í Danmörku, Nor-
egi, Svíþjóð og klassíska
hugmyndafræði banka-
rekstrar.
Klassísk hugmyndafræði
Bestu bankarnir eru sam-
kvæmt klassískri hug-
myndafræði banka rekstrar þeir
bankar sem gæta sem mest hófs í
arðsemiskröfu og uppsöfnun eigin
fjár svo að viðskiptavinirnir, heim-
ilin, atvinnurekstur og samfélag
blómstri sem allra fegurst og best.
Á þessum grundvelli er bönkum
veitt skuldatrygging af hálfu seðla-
banka sem lánveitanda til þrautav-
ara. Engin önnur fyrirtæki fá svo
vegleg forréttindi. Þess vegna ber
að meta frammistöðu banka með
öðrum hætti en annarra fyrir-
tækja.
Bestu norrænu bankarnir
Bestu norrænu bankarnir árið 2014
eru skv. þessu eftirfarandi (Mbl.
28. apr. 15, bls. 16):
Danske bank 0,12% arðsemi eigna.
Storebrand (NO) 0,38%
SkandiaBanken (SE) 0,39%
Nordea Bank (SE) 0,51%
Arbejdernes Landsbank (DK)
0,69%
Íslandsbanki (IS) 2,56%
Landsbankinn (IS) 2,64%
Arion banki (IS) 3,06%
Danske bank er því tuttugu og sex
sinnum betri en Arion banki! Tutt-
ugu og þrisvar sinnum betri en
íslensku bankarnir að meðaltali! Á
fótboltamáli þýðir það tuttugu og
þrjú mörk gegn engu! Ef litið er til
arðsemi eigin fjár er niðurstaðan
eftirfarandi (Viðskiptablaðið 30.
apr. 15):
Danske bank 2,5% arðsemi eigin
fjár
Storebrand 5%
Arbejdernes Landsbank 7,5%
SkandiaBanken 9%
Nordea Bank 11%
Landsbankinn 12%
Íslandsbanki 13%
Arion banki 18%
Leikur með lífskjör
Alþingi Íslendinga er því miður
ekki til stórræða í þessum grafal-
varlega leik með lífskjör almenn-
ings. Fyrir þinginu hefur legið
frumvarp þar sem gengist er inn
á arðsemiskröfur íslensku bank-
anna undir kjörorðinu eiginfjár-
auki og er eins og tíundin gamla
fjórskipt: eiginfjárauki vegna
kerfisáhættu, kerfislegs mikil-
vægis, sveiflujöfnunarauki og
verndunar auki!
Gissurr bp Ísleifsson hefði þóst
fullsæmdur af svo ágætu laga-
tækniorðabrelli sem enn eykur
eigið fé bankanna og arðsemis-
kröfur í krónum og aurum langt
umfram það sem talið er eðlilegt
og sanngjarnt með þeim þjóðum
sem við helst viljum bera okkur
saman við.
Af hverju?
Spurt er: Af hverju hefur tekist að
telja öllum trú um það að hollast sé
að hverfa frá klassískri hugmynda-
fræði bankastarfsemi og taka upp
í staðinn rekstrarmódel vogunar-
sjóða og hrægamma?
Svar: Óhófleg arðsemisgræðgi,
með höfuðáherslu á samfélagsleg-
an heilaþvott sem leggur að jöfnu
bankarekstur og annan fyrirtækja-
rekstur, sbr. viðtalið við banka-
stjóra Arion banka (Viðskipta-
mogginn 11. mars 15 á bls. 8-9)
og blaðagrein Patricks Jensens af
síðum Financial Times (Viðskipta-
mogginn 30. apr. 15 á bls. 11).
Til hvers?
Ef spurt er til hvers muni leiða vax-
andi græðgi í hæstu arðsemi sem
óhjákvæmilega hefur í för með sér
vaxandi samþjöppun auðs, vax-
Bestu bankarnir
FJÁRMÁL
Jónas Gunnar
Einarsson
viðskipta- og stjórn-
unarfræðingur
➜ Fjármála- og efnahags-
ráðuneytið er því miður fast
í öfugmælavísum fjármála-
elítunnar …
Til hamingju
með daginn
Hjá KPMG eru jafnréttismál í hávegum höfð
en félagið var með þeim fyrstu til að hljóta
Jafnlaunavottun VR og skipa stjórn með jöfnu
kynjahlutfalli. Nú starfa 220 manns hjá félaginu
með jöfnu hlutfalli karla og kvenna.
Í dag lokum við skrifstofum okkar
klukkan 13 og hvetjum við alla til að
sækja viðburði í tilefni dagsins.
kpmg.is
1
5
-0
9
-2
0
1
5
1
0
:2
2
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
3
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
2
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
6
3
2
-4
B
B
C
1
6
3
2
-4
A
8
0
1
6
3
2
-4
9
4
4
1
6
3
2
-4
8
0
8
2
8
0
X
4
0
0
8
A
F
B
0
6
4
s
_
1
8
_
6
_
2
0
1
5
C
M
Y
K