Fréttatíminn - 07.08.2015, Blaðsíða 2

– G Ó Ð U R Á B R A U Ð –
Í S L E N S K U R
GÓÐOSTUR
Flugstjóri –
ekki ýtustjóri
Fjölmiðlar víða um land birtu nýverið
tekjulista frá skattstjórum. Athygli vakti
austur á fjörðum að Benedikt Ólason
ýtustjóri var sagður vera með 1,4 milljónir
króna á mánuði, þegar Austurfrétt birti
teljulista fyrir Fljótsdalshérað. Það var
hins vegar ekki alveg sannleikanum sam-
kvæmt og hefur nú verið leiðrétt. Það
var nefnilega nafni hans, Benedikt Lárus
Ólason flugstjóri, sem var með þessar
mánaðartekjur. Þeir á Austurfrétt taka þó
létt á málinu og benda á það, sem kannski
kemur ekki á óvart, að nokkur munur
virðist vera á mönnum í grjótinu eða há-
loftunum.
Hámarkshitinn
í júlí 8,8 stig
Júlí var kaldur víða um land en hroll setur
nánast mönnum við lestur hitatalna á
Ströndum í þessum helsta sumarmánuði.
Á vef Bæjarins besta á Ísafirði segir að
mjög kaldar hafáttir hafi verið ríkjandi á
Ströndum allan júlímánuð. Í veðuryfir-
liti Jóns G. Guðjónssonar, veðurathug-
unarmanns í Litlu-Ávík, kemur fram að
hámarkshiti í júlí var 8,8 stig. Í fyrra var
hámarkshitinn 19 stig. Úrkoma í júlí var
70 mm, samanborið við 124,6 mm í fyrra.
Sláttur í Árneshreppi hófst ekki fyrr en
seint í júlí en í fyrra voru bændur að mestu
búnir með slátt á þeim tíma.
Kaldast á byggðu bóli í júlí var hins vegar í
Möðrudal á Fjöllum, þar sem meðalhitinn
var 5,9 stig.
Tveggja milljarða
hvalaafurðir
Farmur flutningaskipsins Winter Bay,
sem nú siglir svokallaða norðausturleið
um Íshafið norðan Rússland með farm
af hvalkjöti og hvalspiki úr Hvalstöðinni í
Hvalfirði, er um tveggja milljarða íslenskra
króna virði. Það staðfestir Kristján Lofts-
son, forstjóri Hvals hf., í viðtali við norska
sjávarútvegsblaðið FiskeribladetFiskaren,
sem Skessuhorn vitnar í. Afurðirnar eru
afrakstur hvalvertíðar síðasta sumars í
Hvalfirði.
Fleiri segjast ferðast
utanlands í sumarfríinu í
ár en í fyrra, samkvæmt
niðurstöðum nýrrar
könnunar MMR. Af þeim
sem tóku afstöðu sögðust
41,6% ætla að ferðast
utanlands í sumarfríinu
og 10,3% sögðust
eingöngu ætla að ferðast
utanlands. Til saman-
burðar sögðust 38,2%
ætla að ferðast utanlands
árið 2013 og 7,2% sögðust
eingöngu ætla að ferðast
utanlands sama ár. MMR
spurði einnig um ferðalög
innanlands og segjast
nú færri ætla að ferðast
hér á landi en í fyrra. Af
þeim sem tóku afstöðu til
spurningarinnar sögðust
73,8% ætla að ferðast
innanlands í sumarfríinu,
þar af sögðust 42,4%
aðeins ætla að ferðast
innanlands í sumarfríinu.
Til samanburðar sögðust
83,1% ætla að ferðast
innanlands árið 2014
og 52,1% sögðust
eingöngu ætla að ferðast
innanlands sama ár. Fleiri
sögðust ekki ætla að
ferðast neitt í sumarfríinu
en í fyrra. Af þeim sem
tóku afstöðu sögðust 16%
ekki ætla að ferðast neitt í
sumarfríinu, borið saman
við 9,7% í fyrra.
Fleiri hyggja á utanlandsferðir en í fyrra
 DýravernD Hnúfubakur flæktur í veiðarfæri á faxaflóa
Smíða sérstakan
búnað til að bjarga
hnúfubaki í háska
Rúm vika er síðan hvalaskoðunarbátar urðu varir við hnúfubak sem er flæktur í veiðarfærum á
Faxaflóa. Icewhale, samtök hvalaskoðunarfyrirtækja, fór á þriðjudag fyrir leiðangri þar sem reynt
var að losa hnúfubakinn úr veiðarfærunum. Ekki náðist þó að losa hann að fullu og stefnt er á
frekar björgunaraðgerðir um helgina þar sem notast verður við sérsmíðaðan björgunarbúnað.
v el er fylgst með hnúfu-baki á Faxaflóa en hvalur-inn er flæktur í veiðarfæri
sem hafa sært hann. Fyrst sást til
hnúfubaksins 31. júlí, en veðurskil-
yrði til björgunaraðgerða voru ekki
hagstæð fyrr en síðastliðinn þriðju-
dag. „Þetta var mögnuð upplifun,“
segir María Björk Gunnarsdóttir,
verkefnastjóri hjá Hvalaskoðunar-
samtökum Íslands – Icewhale, sem
var með í för í leiðangrinum. „Það
kom okkur hins vegar mest á óvart
hversu hress hnúfubakurinn var,
ef svo má segja. Hann var heldur
skelkaður þegar við komum að hon-
um en róaðist svo að aðgerðunum
loknum. Það var því mikill léttir fyr-
ir okkur að sjá að hann virðist pluma
sig ágætlega miðað við aðstæður.
En það er ljótt að sjá sárið sem hefur
myndast í sporðinum.“
Icewhale naut aðstoðar frá Land-
helgisgæslunni við aðgerðirnar.
„Hvalaskoðunarfyrirtækin í Reykja-
vík leituðu eftir aðstoð okkar við
að skera veiðarfærin af hvalnum,“
segir Auðunn Kristinsson, starfandi
framkvæmdastjóri hjá aðgerðasviði
Landhelgisgæslunnar. Þrír harð-
botna vélbátar voru notaðir við
leiðangurinn, þar af tveir frá hvala-
skoðunarfyrirtækjunum Special To-
urs og Whale Safari. Landhelgis-
gæslan sendi Óðin, nýjan 10 metra
strandgæslubát á vettvang, en bát-
urinn var formlega tekinn í notkun
þennan dag. „Við náðum að skera
veiðarfærin úr sporðinum á honum,
en það er eitthvað í munnvikinu á
honum, skilst mér, og það gæti orð-
ið erfitt að eiga við það.“ Björgun-
araðgerðirnar heppnuðust því ekki
sem skyldi.
Hvalabjörgun ekki á ábyrgð
Landhelgisgæslunnar
Auðunn segir að verkefni af þessu
tagi sé í raun ekki á ábyrgð Land-
helgisgæslunnar. „En við aðstoðum
að sjálfsögðu eins og við getum um
helgina ef við erum beðnir um það.
Við viljum auðvitað ekki að dýrið
þjáist. Veðurspá fyrir helgina er
hins vegar ekki eins og best er á
kosið.“ Þetta er ekki í fyrsta skipti
sem Landhelgisgæslan tekur þátt
í að bjarga hval úr hremmingum.
„Í fyrra skárum við hval úr veiðar-
færum í Húnaflóa,“ segir Auðunn.
Leita ráða hjá erlendum sér-
fræðingum
María segir að stefnt sé á frekari
björgunaraðgerðir um helgina.
„Undirbúningurinn heldur áfram
þar sem ekki viðrar nógu vel til
beinna aðgerða. Við höfum skipu-
lagt símafund með með Brian Sharp,
sérfræðingi hjá Alþjóðadýravelferð-
arsjóðnum, og höfum þegar verið
í sambandi við sérfræðinga innan
Alþjóðahvalveiðiráðiðsins, auk inn-
lendra aðila sem koma að málinu.“
Erfitt er að komast að hnúfubaknum
og vonast María eftir aðstoð frá við-
bragðsteymi erlendis. „Við fáum von-
andi ráðgjöf frá þeim hvernig hægt
er að smíða búnað sem gæti nýst
við björgunina. Þetta þarf ekki endi-
lega að vera dýr búnaður en hann
þarf að virka þannig að dýrið hljóti
sem minnstan skaða af. Einn af aðal-
skipstjórunum hjá hvalaskoðunar-
fyrirtækinu Eldingu hefur verið í
sambandi við erlenda aðila varðandi
leiðbeiningar um hvernig hægt sé að
smíða slíkan búnað.“
Meðan á undirbúningnum stend-
ur er vel fylgst vel hnúfubaknum.
„Hvalaskoðunarskipin, sem eru
í sínum daglegu ferðum, fylgjast
með hnúfubaknum og ástandi hans
á meðan björgunaraðgerðirnar eru
undirbúnar. Þegar björgunarbún-
aðurinn er klár og veðurskilyrði
orðin hagstæð munum við svo láta
Landhelgisgæsluna vita áður en við
förum af stað aftur,“ segir María.
Erla María Markúsdóttir
erlamaria@frettatiminn.is
Hnúfubakur hefur verið flæktur í
veiðarfærum á Faxaflóa í rúmlega viku.
Hvalaskoðunarsamtök Íslands hafa
staðið að einum björgunarleiðangri sem
ekki tókst sem skyldi og því er stefnt
á annan um helgina þar sem notast
verður við sérsmíðaðan björgunar-
búnað. Mynd/María Björk
María Björk Gunnarsdóttir, verkefna-
stjóri hjá Hvalaskoðunarsamtökum
Íslands.
 frístunDabyggð Helmingur allra sumarHúsa á suðurlanDi
Sumarhús á landinu hálft þrettánda þúsund
a lls voru skráð 12.574 sumar-hús á landinu öllu í árslok 2013, samkvæmt skrám
Fasteignamats ríkisins. Þar af voru
6.446 á Suðurlandi eða 51%, lang-
f lest í Grímsnes- og Grafnings-
hreppi, 2.642 eða 21% af heildar-
fjölda, að því er fram kemur á síðu
Samtaka sunnlenskra sveitarfélaga.
Skráðum sumarhúsum á landinu
fjölgaði um 5.057 frá árinu 1997 til
ársloka 2013, eða sem nemur 67%. Á
Suðurlandi fjölgaði skráðum sumar-
húsum um 2.483 á tímabilinu. Fjölg-
unin er mjög misjöfn milli ára en
stöðugust á árabilinu 2005 til 2008,
411-519 sumarhús á ári, 4.1%- 4.8%.
Af fimm töluhæstu sveitarfélög-
unum, í lok árs 2013, eru tvö á
Suðurlandi, Grímsnes- og Grafn-
ingshreppur, 2.642 sumarhús,
eins og fyrr greinir, og Bláskóga-
byggð með 1.881 sumarhús. Næst
þeim kemur Borgarbyggð með
1.303 sumarhús og þar á eftir eru
Kjósarhreppur með 544 sumarhús
og Skorradalshreppur, en þar eru
sumarhúsin 527. Í öllum öðrum
sveitarfélögum landsins eru skráð
5.677 sumarhús.
Grímsnes- og Grafningshreppur
og Bláskógabyggð bera höfuð og
herðar yfir önnur sveitarfélög á
Suðurlandi og á landinu öllu með
fjölda skráðra sumarhúsa. Saman
eru þessi tvö sveitarfélög með 70%
af öllum sumarhúsum á Suðurlandi
og 36% á landsvísu. Næst þeim á
Suðurlandi koma Rangárþingin
tvö með samtals 819 sumarhús og
Hrunamannahreppur, en þar er 331
sumarhús að finna.
Skipting þessara 12.574 sumar-
húsa eftir landshlutum er þessi:
Suðurland 6.446, Vesturland 2.605,
höfuðborgarsvæðið 1.123, Norður-
land eystra 948, Vestfirðir 597,
Norðurland vestra 425, Austurland
359 og Reykjanes 71. -jh
Skráðum
sumarhúsum
á Íslandi
fjölgaði
um 67%
frá 1997 til
2013. Ríflega
helmingur
sumarhúsa er
á Suðurlandi.
Ljósmynd/Nor-
dicPhotos/Getty
2 fréttir Helgin 7.-9. ágúst 2015