Húnavaka - 01.05.1994, Síða 54

52
HUNAVAKA
skiptum við jörðinni. Þá fór hann að byggja upp sunnan við Læk-
inn og skírði sitt býli Syðri-Grund.
Við vorum náttúrulega búnir að horfa á lækinn renna hér niður
eins og allir á undan okkur og höfðum haft áhuga á, frá þ\'í við vor-
um ungir menn, að virkja hann. Þessar hugrenningar koma meðal
annars fram í síðasta erindinu af kvæði mínu, Fossinn, sem birtist í
Húnavöku árið 1973.
og seinna mun fossinum falið
að framleiða birtu og yl.
Einu sinni vorum við Guðjón á Marðarnúpi staddir í húsi raf-
magnseftirlitsins í Reykjavík og þá segir hann við mig: „Þarna er
maðurinn sem þú skalt tala við ef þú vilt virkja lækinn.“ Eg fór og
talaði við manninn sem hét Halldór Einarsson og var eftirlitsmaður
með einkarafstöðvum en ekkert var ákveðið í það skiptið. Síðan
þróaðist þetta nú svona hér heima fyrir að okkur datt í hug að vita
hvernig þetta gæti gengið. Kom okkur saman um það bræðrunum
að reyna að vinna að þessu máli og vita hvernig þetta væri fram-
kvæmanlegt og livað þetta mundi kosta. Svo varð útkoman sú að
við lögðum í þetta. Halldór varð okkur mikill fyrirgreiðslumaður
með að útvega rafal sem var að vísu notaður og ýmislegt fleira til
undirbúnings. A jDessum tíma var vont að útvega ýmsa hluti, til
dæmis rör. Rösklega helmingurinn af rörunum var asbeströr en
hitt voru timburrör. Þau eru nú gengin úr sér og við erum búnir að
setja plaströr í staðinn fyrir timburrörin. Þetta var árið 1953.
Við sömdum við Eirík Björnsson í Svínadal í Skaftártungu, eftir
tilvísun Halldórs, um að srníða túrbínu fyrir 16 kílówött. Hún hefur
nú snúist í 40 ár. Rafallinn framleiddi eitthvað meira. Okkur var
sagt að best heíðu reynst þær túrbínur sem hann hafði smíðað.
Vatnsmagnið í læknum var mælt en var ekki nógu vel gert og af
mönnum sem kunnu ekki nógu vel til verka. Það vissi ég best
seinna en þá kom Sigurjón Rist hér einu sinni og hann gat sagt
mér í nokkrum orðum hvernig á að mæla vatnið. Hann kunni til
verka. Það er svona stundum að ekki er nógu vandað til en þetta
kom ekki að sök eins og sums staðar þar sem settar hafa verið allt of
stórar vélar fyrir lítið vatn. Löngu seinna settum við svo vatnsmiðl-
un á milli tjarnanna í skálunum.