Húnavaka - 01.05.1994, Síða 158

156
HUNAVAKA
hrossagauk. Fuglafræðingurinn tjáði mér að þetta væri íyrsti hvíti
hrossagaukurinn sem sést hefði á Islandi. Þrír hefðu sést síðan,
einn á Vestfjörðum árið 1960, einn á Snæfellsnesi sama ár og einn
á Guðrúnarstöðum í Vatnsdal sumarið 1989 en það hefði verið
ungi. Einn af þessum hvítu hrossagaukum er uppstoppaður á Nátt-
úrugripasafni Islands.
KERLINGIN í KERLINGARFJÖLLUM
Bóndi nokkur vel gildur bjó á Sólheimum á Asum í Húnaþingi. Atti hann nokkuð
hrossa sinna á sumrum fram á Kúluheiði sem fleiri Svíndælingar. Honum var vant
hesta tveggja á hausti einu. Hann hélt húskarl þann röskvan er sumir nefna Þórð.
Bóndi sendi hann nteð nesti og nýja skó á heiði fram öndverðan vetur að leita hest-
anna. Fór hann víða um heiðar allt fram til jökla og kom svo er hann vildi heim að
hann villtist, því veður voru dimm en hann ókunnngur. Er eigi getið hvað lengi hann
var í villunni. Að lyktum kont hann síðla dags að hömrum miklum. Leitaði hann sér
skýlis lengi undir þeim, því veður var ískyggilegt og sýndist honum hríð fara að. Hitti
hann þá um síðir hellismunna og fór þar inn. Koldimmt var í liellinum. Settist hann þá
niður, braut upp vistir sínar og tók til matar. Var þá á nieðan að honum lieyrðist sent
nokkuð léti innar í hellinum og sem ýlfraði við. Þórður tók af nesti sínu og varpaði inn-
ar í myrkrið þar hann heyrði að ýlfraði.
Litlu síðar heyrði hann að inn var gengið í hellinn og þungt niður stigið. Því næst var
eldur kveiktur og kynt bál mikið. Sá hann þá að tröllkona mikil var inn komin en mey-
stelpa lá í fleti sínu og mundi þó sent fullvaxin kona á meðal vexti. Þóttist Þórður vita
að þaðan mundi ýlfrið borist hafa. Hjöluðust þær við en eigi nam hann það. Kerling
hafði komið með silung mikinn og sauð hann nú. Hún leit til Þórðar en mælti eigi við
hann. Bóndi hafði fengið Þórði exi góða áður hann fór heiman og sagt að eigi mundi
til saka þó vopn væri í för hans. Kerling gekk eitl sinn hjá, leit til axarinnar og mælti:
„Bítur Búlda?" Hann svarar: „Bítur hún ef hugaður heldur á henni.“
Þá silungurinn var soðinn át hún rösklega og svo meystelpan. Þá kastaði kerling
nokkru út í soðið og seyddi enn um hríð. Að því búnu drukku þær soðið. Rétti kerling
þá Þórði soð í ausu og mundi hún taka tvær fjóröungs kollur. Hann bragðaði sér til
hita og fannst vel ætt.
Liðu svo þrír dagar að eigi létti hríðinni. Hinn fjórða morgun mælti kerling við
Þórð: „Nú er fært veður en hér eru nú hestar bónda úti og hefi ég haft mikið fyrir að ná
þeim. En heilsa bið ég Sólheimabónda og segðu ég biðji hann að gefa mér lespu undir
hnútuna". Þórður spyr hversu því mætti til hennar koma, því það lést hann ætla að viö
mundi hann verða bón hennar. Kerling kvaðst vel mega ráð til þess hafa, kallaði hún
hund sinn, skipaði honum að fylgja Þórði. Var rakki sá allmikill og rann alla leið und-
an Þórði allt til Sólheima. Bóndi fagnaði vel Þórði og er hann liafði flutt orð kerlingar
tók bóndi 24 stikur vaðmáls og sýndi seppa. Fleygði hann sér þá um hrygg. Þóttist
bóndi vita hversu skyldi búa og sívafði því um skrokk hundsins og lét sauma niður end-
ann. Fór rakkinn viö það leiðar sinnar og var mælt að bóndi og kerling mundi kunnug
vera áður. Hún átti að búa í Kerlingarfjöllum.
Syrpa Gísla Konráðssonar.