Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.2009, Blaðsíða 20

Dagblaðið Vísir - DV - 10.06.2009, Blaðsíða 20
Miðvikudagur 10. júní 200920 norðurland Fyrir nokkrum árum bjó ég á Akureyri. Ég og Ingveld-ur G. Ólafsdóttir, eigin-kona mín, nutum þess að hafa útsýni út um eldhúsglugg- ann út Eyjafjörðinn í átt að Kald- bak, tignarlegu og háreistu fjalli ut- arlega við austanverðan fjörðinn. Við ræddum það oft að einn góð- an veðurdag kæmi að því að við færum í Fjörður, ævintýralandið norðan Kaldbaks, sem stundum er kallað Hornstrandir Norðurlands. Sjálfur fór ég mína fyrstu för á fjöll með bakboka árið 1995 í Fjörð- ur og gekk þá út Eyjafjörðinn, um Látraströnd í átt að Gjögurtá þar sem sveigt er inn í dalverpi og farið yfir Uxaskarð. Þaðan er horft ofan í Keflavík í Fjörðum. Ljóð Látra-Bjargar um Fjörður er lýsandi fyrir þennan fagra norð- urhjara þar sem Grímsey, Flat- ey á Skjálfanda og Melrakkaslétt- an blasa við göngugörpum í góðu skyggni. Fagurt er í Fjörðum þá Frelsarinn gefur veðrið blítt, heyið grænt í görðum, grös og heilagfiskið nýtt, en er vetur að oss gerir sveigja veit ég enga verri sveit, um veraldarreit, menn og dýr þá deyja. Leiðin um Fjörður getur legið í hring með upphafs- og endastöð í Grenivík. Flestir kjósa þó að aka slóða norður fyrir Grenivík í átt að Látraströnd ellegrar upp á Leirdals- heiði en af henni liggur vegslóði alla leið ofan í Hvalvatnsfjörð. Frá Greni- vík niður í botn Hvalvatnsfjarðar er um 27 kílómetra leið. Ferðalag um Fjörðu er rakin þriggja daga ganga með tvær til þrjár nætur í tjaldi. Upp úr miðjum júní árið 2004 vorum við orðin óróleg. Sumarið var komið þótt enn væri talsverður snjór í fjöllum, einkum á Kaldbak og í dularfullum fjallaklasanum þar norður af. Tækifæri kom 18. júní. Þá létti til og sól skein í heiði. Við kus- um að aka á fólksbíl okkar upp á miðja Leirdalsheiði en þaðan skyldi haldið fótgangandi með bakpokana ofan í Hvalvatnsfjörð. Sem við kom- um að seli á leiðinni niður af heið- inni, nálægt ánni sem myndar loks stöðuvatn innan við sjávarkambinn í botni fjarðarins, hittum við heima- menn úr Grýtubakkahreppi sem buðu okkur kaffi og meðlæti. Þeir voru á leið með fjárrekstur mikinn í sumarhagana og sannfærðu okk- ur um að við værum langfyrst þetta sumarið til að leggja upp í Fjarða- göngu. Heimamenn buðust til að taka bíl okkar ofan af heiðinni til Grenivíkur og vildu fyrir alla muni sækja okkur á tilteknum tíma út að Látraströnd utan Grenivíkur við lok göngunnar. Allt stóð það eins og stafur á bók og erum við ævinlega þakklát feðgunum á Grýtubakka II, þeim Kristjáni Stefánssyni og Stef- áni syni hans. Merkileg saga byggðar Gengið er austan árinnar ofan í Hvalvatnsfjörð. Hún er vatnsmikil og fyrirhöfn að vaða hana klyfjaður. Við Tindriðastaði er ágæt göngubrú yfir ána og þaðan upp á Þorgeirs- höfða sem skilur að Hvalvatnsfjörð og Þorgeirsfjörð. Við hugsum til þess að í lok nítjándu aldar bjuggu hér um 100 manns á 10 bæjum. Í námunda við slysavarnaskýlið í Þorgeirsfirði mótar enn fyrir býl- inu á Þönglabakka og kirkjugarðin- um. Lágfóta átti leið þar um er okk- ur bar að garði. Komið var kvöld, veður fagurt og því var sjálfgefið að tjalda við ána og hvíla lúin bein eft- ir gott dagsverk, líklega um 20 kíló- metra leið. Daginn eftir lá leiðin upp úr Þorgeirsfirði upp Botnsfjall í átt að Blæjukambi. Þar er hrikalegt í sjó fram. Ekki er hægt að mæla með því að ganga þá leið á svellum að vetr- arlagi, svo mikið er víst. En það var gert á árum áður og dæmi þess að fólk tíndi þar lífi sínu. En að sum- arlagi er þetta auðvelt þótt bratt sé í sjó fram ofan klettabelta. Haldið er áfram um hríð og skyndilega blasir við Keflavík og dalverpið upp af henni sem lýkur uppi í Uxaskarði. koMinn niður á grundir Vestan Keflavíkur er vitinn á Gjögri og Gjögurtá. Ekki er gengið fyr- ir tána heldur upp dalverpið upp í Uxaskarð. Þetta er falleg leið en æði erfið með byrðar á baki. Úr Uxaskarði blasir við Eyja- fjörður utanverður. Handan fjarðar- ins er horft inn í mynni Ólafsfjarðar og á Ólafsfjarðarmúlann. Inn með firðinum opnast Svarfaðardalur. En neðan Uxaskarðs er Látraströnd. Þegar komið er niður á grasbalana á Látrum þykir flestum sem nóg sé gengið þann daginn úr Fjörðum enda Látrar góður áningarstaður. Innan við Látra er Kleifin svo- nefnd með hamrabeltum í sjó fram. Gengið er í gróðursælli fjallshlíð- inni ofar Kleifinni. Látra-Björg, sem uppi var á átj- ándu öld, orti eitt sinn er hún sá ferðalang skrika á svelli ofan Kleif- arinnar að vetrarlagi: Fallega það fer og nett. Flughálkan er undir. Hann er að hrapa klett af klett. Kominn niður á grundir. Látraströndin er nánast undar- lega gróðursæl. Kjarrið er hávax- ið og blómaflóran fjölskrúðug. Þar sést meira að segja villtur reynivið- ur og hvergi hef ég séð jafngrósku- mikla einiberjarunna. Hægt og bítandi kemst maður til móts við norðurodda Hríseyj- ar. Þegar haldið er þaðan inn með Eyjafirði komast göngumenn loks á vegslóða. Vegurinn er tákn um að ferðin sé á enda. Brátt sést til Krist- jáns á Grýtubakka II á litlum Suz- uki-jeppa sínum. Við lítum hvort á annað ánægð með okkur sjálf og minninguna um ævintýralandið. johannh@dv.is Fjörður eru stundum kallaðar Hornstrandir Norðurlands. Þar bjuggu í lok nítjándu aldar um hundrað manns á tíu bæjum í Hvalvatnsfirði, Þorgeirsfirði og Keflavík við Gjögurtá. Þetta er fögur tveggja til þriggja daga göngu- leið með bakpokann en einnig er unnt að aka slóð ofan í Hvalvatnsfjörð og fara í skemmri gönguferðir. „Fagurt er í FjörðuM“ Úr Uxaskarði blasir við Eyjafjörður utanverður. Handan fjarðarins er horft inn í mynni Ólafs- fjarðar og á Ólafsfjarðarmúlann. Látraströnd Ingveldur G. Ólafsdóttir hvílir lúin bein og nýtur sólarinnar. Kvöldsól um Jónsmessu Horft frá Látrum inn Látrakleif og Eyjafjörð. Uxaskarð Skyndilega blasa Eyjafjörður, Ólafsfjörður og Tröllaskaginn við í allri sinni dýrð úr Uxaskarði. Blæjukambur Hrikaleg fegurð norðursins. Í fjarskanum sjá göngumenn Grímsey rísa úr hafi. myndir Jóhann haUKsson Í Fjörðum Yst við austanverðan Eyjafjörð er ein áhugaverðasta gönguleið fyrir náttúruunnendur á Norðurlandi, enda er svæðið stundum nefnt Hornstrandir Norðurlands.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.