Dagblaðið Vísir - DV - 02.11.2009, Blaðsíða 3

ingarnar þegar DV hafði samband við
hann. „Ég vil ekkert tjá mig um þessi
mál,“ sagði Júlíus aðspurður af hverju
systkinin hafi tekið þessar ákvarðan-
ir fyrir hönd barnanna sinna. „Þetta
er bara mitt mál. Mín hlið á þessu
er engin að svo stöddu,“ sagði Júlíus
sem var nýkominn heim frá útlönd-
um þegar DV náði í hann síðdegis í
gær og var nýbúinn að lesa sér til um
barnalánin í fjölmiðlum.
Systir þeirra bræðra, Rut Jónsdótt-
ir, vildi heldur ekki ræða um lánveit-
ingarnar til barnanna þegar DV hafði
samband við hana í gær. Barn henn-
ar, fætt árið 1990, er skráður stofn-
fjáreigandi í Byr upp á rúmlega 14
milljónir króna og var ekki orðið lög-
og fjárráða þegar lánið var veitt þó
það sé orðið það í dag. Rut er sömu-
leiðis stofnfjáreigandi í Byr, með um
18 milljónir króna, sem og eiginmað-
ur hennar með rúmar 14. „Af hverju
tóku fleiri hundruð stofnfjáreigend-
ur ákvörðun að taka þessi lán?...
Það eru allir í sömu sporum,“ segir
Rut aðspurð af hverju hún hafi tekið
ákvörðun um að fjárfesta í stofnfjár-
bréfum fyrir barn sitt.
Á næstunni má búast við miklum
málaferlum út af lánveitingum Glitn-
is til stofnfjáreigenda í Byr. Jafnvel
þó að börnin sem fengu lán hjá
Glitni fyrir tilstuðlan foreldra
sinna séu sloppin fyrir horn
eru margir stofnfjáreigend-
ur sem eru skuldsettir út
af stofnfjáraukningunni og
er ólíklegt annað en að Ís-
landsbanki muni ætla sér
að ganga að þeim til að fá
upp í kröfur sínar.
Einar Örn segist ekki
vera með lán persónu-
lega hjá Glitni, þó svo að
börn hans séu það, og að
hann sé því að íhuga rétt-
arstöðu sína. „Ég á ekki von
á öðru en að maður muni leita
réttar síns. Ég er mjög ósáttur við
að bankinn sé að breyta um kúrs á
miðri leið,“ segir Einar Örn en með
því á hann við að þegar lánveit-
ingarnar voru kynntar fyrir
stofnfjáreigendun-
um átti eina
veðið
fyrir lánunum að vera í bréfunum
sjálfum en nú er komið annað hljóð
í strokkinn.
fréttir 2. nóvember 2009 mánudagur 3
Biskupsstofa skoðar
akstursgreiðslur
Krafðist lögreglurannsóknar Fyrrverandi
meðhjálpari og kirkjuvörður í Njarðvíkur-
kirkjum lagði fram kæru til lögreglu árið
2003 þar sem hann krafðist rannsóknar,
meðal annars á akstursgreiðslum til séra
Baldurs Rafns. Málið var fljótt látið niður falla.
Mynd Sigtryggur Ari
Biskupsstofa hafði ekki staðfesta vitneskju um akstursgreiðslur
tveggja sókna til séra Baldurs rafns Sigurðssonar fyrr en DV
greindi frá greiðslunum í síðustu viku. Málið verður nú tekið til
sérstakrar skoðunar. Sóknirnar hafa greitt séra Baldri aukalega
fyrir akstur í á annan áratug.
„Við komum til með að skoða þetta
betur,“ segir Ragnhildur Benedikts-
dóttir, skrifstofustjóri hjá Biskups-
stofu, um akstursgreiðslur tveggja
sókna til séra Baldurs Rafns Sigurðs-
sonar. DV greindi frá því í síðustu
viku að Ytri-Njarðvíkursókn greiðir
séra Baldri Rafni 883 þúsund krón-
ur en Innri-Njarðvíkursókn borgar
248 þúsund krónur. Samtals nema
greiðslurnar því 1.131 þúsund krón-
um á ári.
Allir prestar Þjóðkirkjunnar fá
mánaðarlega greidda aksturspen-
inga með föstum launum sínum.
Þessar greiðslur sóknanna tveggja til
séra Baldurs Rafns koma því ofan á
þær greiðslur. Það er hins vegar ekki
hlutverk sókna að borga prestum fyr-
ir akstur.
Bréf frá biskupi
Á Kirkjuþingi 2003 var samþykkt að
Kirkjuráð léti vinna reglur um greiðsl-
ur sókna og einstaklinga til presta og
annarra launaðra starfsmanna kirkj-
unnar. Í mars 2004 sendi biskup Ís-
lands síðan bréf til allra sókna þar
sem kemur fram að sóknarnefndum
er óheimilt að inna af hendi hvers
konar launagreiðslur til presta nema
að fengnu áliti Kjaranefndar. Biskup
gerir akstursgreiðslur að sérstöku
umtalsefni og segir í bréfinu: „Það
er heldur ekki hlut-
verk sókna að greiða
aksturskostnað
presta enda fá þeir
greiddan mánaðar-
lega aksturskostn-
að eins og áður er
getið.“
Sautján
ára starf
Ragnhildur segir
að á Biskupsstofu
hafi ekki verið
staðfest vitneskja um akstursgreiðsl-
ur Ytri- og Innri-Njarðvíkursókna til
séra Baldurs Rafns. Nú verði málið
hins vegar tekið til sérstakrar skoð-
unar.
DV hefur fengið staðfest að sókn-
irnar hafa greitt séra Baldri Rafni fyr-
ir akstur í á annan áratug en hann
tók við embætti sóknarprests Njarð-
víkurprestakalls í mars 1992 og hefur
því starfað þar í sautján ár.
Þær akstursgreiðslur sem séra
Baldur Rafn fær með launum nema
29 þúsund krónum á mánuði, eða
346 þúsund krónur á ári. Greiðslur
frá sóknunum koma ofan á þá upp-
hæð.
„Ótilteknar“ ferðir prestsins
Nokkur styr hefur ríkt um aksturs-
greiðslurnar í gegnum tíðina. Árið
2001 var ákveðið að taka fyrir akst-
ursgreiðslurnar. Þá tók ný sóknar-
nefnd við í Ytri-
Njarðvíkurkirkju
og sendi hún séra
Baldri Rafni bréf
þar sem honum var
tilkynnt um að hætt
yrði að greiða „...
fyrir ótilteknar og
óumbeðnar ferðir í
þágu safnaðarmeð-
lima,“ eins og sagði
í bréfinu. Sóknar-
nefnd taldi þá ein-
ungis skylt að greiða
útlagðan kostnað af
ferðum sem sókn-
arnefnd óskaði sér-
staklega eftir.
Akstursgreiðslurnar héldu sér þó
og í maí 2003 lagði Þórir Jónsson,
fyrrverandi meðhjálpari og kirkju-
vörður í Njarðvíkurkirkjum, fram
kæru til lögreglu. Þar krafðist hann
rannsóknar á meintu fjármálamis-
ferli og meintum bókhaldssvikum
sóknarnefndar og kirkjugarðsstjórn-
ar Ytri-Njarðvíkurkirkju. Í kærunni
var meðal annars komið inn á bíla-
styrk séra Baldurs Rafns. Rannsókn
var þó flótt látin niður falla þar sem
ekki var talið að refsiverð brot hafi
verið framin.
„Það er heldur ekki
hlutverk sókna að
greiða aksturskostnað
presta.“
ErlA HlynSdÓttir
blaðamaður skrifar: erla@dv.is
4 miðvikudagur 28. október 2009
fréttir
Fyrir dóm í nóvember
Ragnar Erling Hermannsson, sem
handtekinn var í byrjun maí með
mikið magn af kókaíni í ferðatösku
sinni á flugvellinum í Recife í Bras-
ilíu, verður dreginn fyrir brasilíska
dómstóla 10. nóvember næstkom-
andi.
Fyrst um sinn var hann vistað-
ur í hinu alræmda Cotel-fangelsi
við hrikalegar aðstæður en var síðar
fluttur í útlendingafangelsi í norður-
hluta Brasilíu þar sem aðstæður eru mun betri.
DV hafði samband við Urði Gunnarsdóttur, fjölmiðlafulltrúa ut-
anríkisráðuneytisins, en ráðuneytið fylgist með máli Ragnars í gegnum foreldra hans. Hún hafði enga vitn-
eskju um réttarhöldin 10. nóvem-
ber þar sem hún hafði ekki fengið
upplýsingar um þau frá brasilískum
lögfræðingi Ragnars. Hún vissi að
til stæði að taka málið fyrir en vissi ekki nákvæmlega hvenær. Hún gat
ekki gefið nánari upplýsingar um líðan Ragnars í fangelsinu án leyfis foreldra hans.
DV hafði samband við Hermann
Þór Erlingsson, föður Ragnars. Hann vissi ekki heldur af réttarhöldunum
10. nóvember. Hann vildi annars ekkert tjá sig um gang mála eða líð-
an Ragnars í fangelsinu.
Verði Ragnar fundinn sekur og
dæmdur til þyngstu refsingar gæti
hann átt yfir höfði sér allt að tuttugu ára fangelsi. Enginn samningur er í
gildi milli íslenskra og brasilískra yf-
irvalda um að Ragnar fái að afplána dóm sinn á Íslandi. Ragna Árnadótt-
ir dómsmálaráðherra sagði í sam-
tali við DV í maí að sjaldgæft væri að fangar erlendis væru fluttir heim til afplánunar. Væru það örfá mál á ári
og aðallega milli Norðurlandanna. Hún sagði enn fremur að dómur
þyrfti fyrst að falla í málinu áður en
hægt væri að flytja Ragnar til Íslands
til að afplána dóminn hér. Ef dómur-
inn verður þar að auki ekki í takt við
íslenskt dómahámark er ekki víst að
íslensk yfirvöld gætu tekið að sér að
framfylgja honum.
liljakatrin@dv.is
Bíður eftir rétt-
arhöldum Erfitt
hefur reynst fyrir
fjölskyldu Ragnars
að ná tali af honum
í Brasilíu.
Séra Baldur Rafn Sigurðsson sóknar-
prestur fær aukalega greidda rúma milljón króna vegna aksturs í tengsl-
um við prestsstörf frá tveimur þeirra sókna sem hann sinnir. Samkvæmt kjarasamningum presta fá þeir fast-
ar greiðslur vegna akstursins. Séra
Baldur Rafn hefur aftur á móti gert samninga við Njarðvíkursókn og
Ytri-Njarðvíkursókn um viðbótar-
greiðslur.
Árlega greiðir Ytri-Njarðvíkur-
sókn honum 883 þúsund krón-
ur en frá Njarðvíkursókn fær hann
248 þúsund krónur. Samtals nema
greiðslurnar því 1.131 þúsund krón-
um á ári.
Tíðkast ekki
Séra Ólafur Jóhannsson, formaður
Prestafélags Íslands, segir það ekki venju að prestar fái aukalega akst-
ursgreiðslur frá þeim sóknum sem þeir sinna, ofan á samningsbundn-
ar akstursgreiðslur. „Nei, það tíðkast
ekki almennt,“ segir hann.
Ólafur bendir á að prestum sé heimilt að rukka fyrir akstur í tengsl-
um við sérstakar athafnir. Þannig geta þeir óskað eftir greiðslu vegna
aksturs í tengslum við hjónavígslu
ef svo ber undir. Ef um útfarir er að ræða greiða kirkjugarðarnir fyrir þær og borga þá jafnvel sérstaklega fyrir akstur.
„Ef einhverjar sóknir borga prest-
um beinlínis fyrir akstur, þá er það á gráu svæði,“ segir Ólafur.
Undir séra Baldur Rafn heyrir
Njarðvíkurprestakall og sinnir hann þremur sóknum prestakallsins;
Njarðvíkursókn, Ytri-Njarðvíkursókn
og Kirkjuvogssókn í Höfnum.
800 kílómetrar á mánuði
Ágústa Guðmundsdóttir, gjaldkeri
sóknarnefndar Ytri-Njarðvíkursókn-
ar, staðfestir að sóknin greiði séra
Baldri Rafni sérstaka aksturspen-
inga. Þær greiðslur nema nú 883.200
krónum á ári. Er þar miðað við að séra Baldur Rafn fái greitt fyrir akstur 800 kílómetra á mánuði og greiddar
eru 92 krónur fyrir hvern kílómetra. Honum er greitt þrisvar á ári en sam-
svara greiðslurnar því að hann fái
mánaðarlega 73.600 krónur.
Vegalengdin frá Reykjavík til Ak-
ureyrar er um 430 kílómetrar. Áætl-
aður akstur séra Baldurs Rafns innan
sóknarinnar jafngildir því að hann aki mánaðarlega sem samsvarar akstri frá Reykjavík til Akureyrar og
langleiðina aftur til Reykjavíkur.
Skilar inn reikningum
Sigmundur Eyþórsson, sóknar-
nefndarformaður Innri-Njarðvíkur-
sóknar, staðfestir að séra Baldur Rafn
fái sömuleiðis akstursstyrk frá þeirri
sókn og segir þær greiðslur færðar í ársreikninga sóknarinnar. „Ytri- og Innri-Njarðvík eru þær sóknir sem hafa gert þetta,“ segir hann.
Ósk Kristinsdóttir, sóknarnefnd-
arformaður Kirkjuvogssóknar, segir séra Baldur Rafn ekki fá fastar akst-
ursgreiðslur frá sókninni. Hins vegar
skili hann inn reikningum vegna til-
fallandi aksturs, svo sem þegar hann
skírir eða jarðar í sókninni. Ósk tók við sem formaður sóknarnefndar
fyrir um fimm árum og kannast hún ekki við að séra Baldur Rafn hafi sótt
að fá fastar greiðslur vegna aksturs-
ins.
Kjararáð ákvarðar fastar
greiðslur
Allir prestar fá fastar greiðslur vegna aksturs úr Kirkjumálasjóði. Þær greiðslur eru bundnar í kjarasamn-
inga sem kjararáð ákvarðar um.
Stærð prestakalls ræður því hversu háar akstursgreiðslur til presta eru. Njarðvíkurprestakall telst vera með-
alstórt og greiðslur til prests því tæp-
ar 29 þúsund krónur á mánuði vegna
aksturs, eða um 346 þúsund krónur á ári. Samningar séra Baldurs Rafns
kveða á um viðbótargreiðslur ofan á þessa samningsbundnu greiðslu.
Til samanburðar má nefna að
prestar í Reykjavík fá rúmlega 17 þúsund krónur á mánuði í aksturs-
greiðslur, eða 208 þúsund á ári.
Ekki skráð hjá Biskupsstofu
Séra Baldur Rafn vildi ekki tjá sig um
málið þegar blaðamaður hafði sam-
band við hann og vísaði á Biskups-
stofu.
„Ég ætla ekkert að vera að segja
eitt eða neitt,“ segir hann.
Biskupsstofa vísaði málinu hins
vegar frá sér og fékk blaðamaður þau svör að hjá Biskupsstofu væri ekkert yfirlit haft yfir þær akstursgreiðslur
presta sem koma ofan á þær greiðsl-
ur sem festar eru í kjarasamninga.
Baldur Rafn Sigurðsson
PRESTUR FÆR MILLJÓN
Í AKSTURSGREIÐSLUR
„Ef einhverjar sóknir
borga prestum beinlín-
is fyrir akstur, þá er það
á gráu svæði.“
ERla HlynSdóTTiR
blaðamaður skrifar: erla@dv.is
Með sérsamninga Séra Baldur Rafn Sigurðsson hefur gert samning við Ytri-Njarðvíkursókn um fastar greiðslur fyrir mánaðarlegan akstur. Mynd SigTRygguR aRi
Bankasýsla tekur
við bönkunum
Bankasýsla ríkisins hefur tekið
við eigendahlutverki í viðskipta-
bönkunum þremur. Lúkning
samninga við kröfuhafa verð-
ur þó áfram í höndum fjár-
málaráðherra. Bankasýslan fer
samkvæmt lögum með eig-
endahlutverk ríkisins í fjármála-
fyrirtækjum sem stjórnvöld hafa
tekið ákvörðun um að eignast
hlut í. Þeim sem þurfa að hafa
samband við ríkið vegna eignar-
hluta þess í viðskiptabönkunum
er bent á að hafa samband við
Bankasýsluna.
Ók of hratt
á kókaíni
Héraðsdómur Suðurlands hefur
dæmt 45 ára karlmann fyrir að
aka yfir leyfilegum hámarks-
hraða undir áhrifum kókaíns
og tetrahýdrókannabínólsýra í
maí síðastliðnum. Héraðsdóm-
ur sýknaði manninn af ákæru
um ölvunarakstur frá því 18. júlí
2008 en hann á langan sakaferil
að baki. Manninum var gert að
greiða 85 þúsund krónur í sekt
og var hann sviptur ökuleyfi í
einn og hálfan mánuð.
Stúdentar
spurðir um
niðurskurð
Stúdentar við Háskóla Ís-
lands hyggjast berjast gegn
áformum um niðurskurð inn-
an Háskólans. Í dag verður
Fjármáladagur Stúdentaráðs
Háskóla Íslands haldinn þar
sem komið verður fyrir opn-
um hugmyndakössum þar
sem nemendur eru beðnir
að koma með sitt innlegg um
hvar megi/megi ekki skera
niður innan skólans. Stúd-
entaráð hvetur nemendur
til að leggja Háskólanum lið
með því að koma hugmynd-
um sínum á framfæri en
niðurstöðurnar verða færðar
fulltrúum SHÍ í Háskólaráði.
Þögn um
mansalsmál
Lögreglan á Suðurnesjum verst
allra frétta af gangi rannsóknar-
innar í mansalsmálinu svokall-
aða. Í gær fengust þaðan engin
svör og þær upplýsingar voru
gefnar að embættið ætlaði sér
eingöngu að ræða við fjölmiðla
í gegnum fréttatilkynningu sem
send verður út í dag. Samkvæmt
heimildum DV beinist rann-
sóknin þó enn að skipulagðri
glæpastarfsemi allra þeirra sem
sitja í gæsluvarðhaldi. Varðhald-
ið yfir sjömenningunum, fimm
Litháum og tveimur Íslending-
um, rennur út í dag.
dV 28. október 2009
BarNalÁN NÓatÚNs-
fJÖlskYlDuNNar
Þrjár dætur Jóns fengu lán Þrjár af dætrum Jóns Þorsteins Jónssonar, stjórnarfor-
manns í sparisjóðnum Byr, fengu lán frá Glitni til að kaupa stofnfjárbréf í Byr.
Bendir á bankann Einar Örn Jónsson,
sem tók lán hjá Glitni fyrir hönd tveggja
barna sinna, segir að enginn hjá Glitni
hafi látið lántakendurna vita að þeir
mættu ekki skuldsetja börn sín til að
kaupa stofnfjárbréfin í Byr. Honum finnst
ekki siðlaust að taka lán fyrir hönd barna
sinna.
Heimska og siðblinda glitnis og foreldranna
Vilhjálmur Bjarnason, formaður Félags fjárfesta og lektor í Háskóla Íslands,
gagnrýnir bæði Glitni og foreldrana harðlega fyrir lánveitingarnar til barnanna
tíu. Hann telur ábyrgðina þó fyrst og fremst hjá bankanum. „Þetta blessaða
starfsólk í Glitni var gersamlega óhæft til að starfa í banka. Þetta er byrjendaatriði
í lögfræði: Að lána ekki fé til ólögráða einstaklinga. Foreldarnir eru náttúrlega
galnir líka. En lítum bara á þátt bankans. Auðvitað lenda lánveitendur oft í því að
það kemur galið fólk í bankann og biður um lán. Þá segir bankinn bara: Því miður,
þetta er andstætt öllum reglum. Farðu út. Bankinn gerði þetta ekki í þessu tilfelli
og samkvæmt öllum reglum er bankanum ekki heimilt að gera það sem hann
gerði. Bankinn veit að hann má ekki lána ófjárráða einstaklingum en samt gerir
hann það. Þetta lýsir bara fyrst og fremst heimsku bankans. Þetta er heimskt fólk
og siðblint og á ekki að koma nálægt fjármálum,“ segir Vilhjálmur um starfsfólk
Glitnis sem keyrði lánveitingarnar í gegn.