Dagblaðið Vísir - DV - 31.05.2010, Qupperneq 19

31. maí 2010 mánudagur 19
Ódýr bÓkasöfn Á tímum verðbólgu, vaxtaokurs og
gengishruns er leitun að betri og ódýrari þjónustu en þeirri
sem bókasöfnin veita. Sem dæmi um það kostar safnkort hjá
Borgarbóksafni Reykjavíkur heilar 1.300 krónur á ári. Ef þú
ert öryrki, yngri en 18 ára eða ellilífeyrisþegi borgar þú ekki
krónu fyrir kortið. Á bókasöfnum geta korthafar leigt bækur,
vídeóspólur og DVD-myndir án þess að borga fyrir það sér-
staklega. Ódýrara verður það vart.
kyssir 200 kallinn Eftir lækkun bensínverðs í síð-
ustu viku hefur það hækkað hægt og bítandi undanfarna
daga. Núna kyssir bensínið og raunar dísilolían tvö hundr-
uð kallinn. Verðið er hæst hjá N1 og Skeljungi, um 203
krónur en ódýrast að venju hjá sjálfsafgreiðslustöðvunum
Orkunni og ÓB. Reyndar er verðmunur nokkuð mikill á
milli stöðva á sjálfsafgreiðslustöðvum og því getur borg-
að sig að kanna verðið á netinu áður en verslað er.
A f hverju að gefa blóm þegar hægt er að gefa kjúkling? Að þessu spurði ég sjálfa mig á mæðradaginn áður en ég fór og keypti grill-
aðan Piri-Piri kjúkling handa mömmu. Kjúklingur-
inn sá er nánast orðinn að þjóðarrétti víða í Portúgal
en það er einmitt sá staður sem ég og mamma fór-
um síðasta saman til. Á rölti mínu um miðbæinn
hafði ég oftar en einu sinni gengið framhjá veit-
ingastaðnum Piri-Piri við Geirsgötuna og hugsað
hlýlega til kjúklingaáts okkar mömmu í bikiní. Þegar
mæðradagurinn rann upp ákvað ég síðan að
vera eilítið frumleg, og keypti kjúkling.
Piri-piri er með sérstakan „Take-away“-matseðil og þar leist mér best á „Piri-piri veislu fyrir tvo.“
Hún samanstendur af heilum kjúkl-
ingi, frönskum kartöflum, hrísgrjón-
um, salati og 2 lítrum af gosi. Ég þurfti
ekki að bíða nema í um tíu mínútur
eftir matnum, sem er mjög gott. Fyrir
matinn greiddi ég 2.680 krónur sem
mér fannst líka mjög passlegt.
Á matseðlinum stendur beinlín-is „Piri-piri kjúklingarnir eru marineraðir og heilgrillaðir að
hætti Portúgala.“ Eftir grillun er kjúkl-
ingurinn síðan skorinn í bita, í gegn
um sinar og bein. Lögun og stærð bit-
anna vakti því nokkra furðu hjá okkur mömmu. En bragðið er auðvitað að-
alatriðið. Ég varð því heldur döpur þegar ég fann að kjúklingurinn var þurr
í meira lagi, svo þurr að hann stóð í mér. Ekki einu sinni heldur tvisvar. Ég
spurði mömmu súr á svip hvort henni fyndist þetta nokkuð gott. „Jújú, þetta
er ágætt,“ sagði hún og brosti.
Á mæðradaginn. Ég sagði henni að mér fyndist þetta
hræðilegt. Hún andaði
léttar og tók undir með
mér. Þetta var eiginlega
bara mjög vont. Við feng-
um okkur báðar franskar
kartöflur sem voru mjög
fínar en hentum hrísgrjón-
unum. Af hverju hvoru
tveggja fylgir með veit ég
ekki enda nægar kartöflur
fyrir tvo og næg grjón fyrir
aðra tvo.
Salatið er síðan sérstak-
ur kapítuli. Það kom í hvítu
boxi en þegar ég opnaði
það lágu þrjú salatblöð á
botninum ásamt hálf-
um niðurskornum tómat.
Við sömdum um að ég
fengi salatið þar sem ég er
meiri svona salatkona en
mamma. Það hefði þurft
um fjórfalt meira til að þetta væri nóg fyrir tvo. Ábending mín til þeirra sem
reka staðinn: Skipta út annaðhvort hrísgrjónum eða frönskum og hafa eðli-
legt magn af salati.
V ið kláruðum nú matinn, pössuðum bara að drekka nóg með til að geta kyngt, og uppgötvuðum okkur til mikillar furðu að við höfðum tvær borðað heilan kjúkling, ef mark er tekið af matseðlinum. Við
sem borðum oft kjúkling tvær saman og klárum aldrei heilan. Niðurstaðan
var því að þetta hefði verið frekar svona horaður kjúklingur. Eiginlega bara
neitaði ég að trúa því að þetta væri svona slæmur veitingastaður. Ég sagði
við sjálfa mig að við hlytum bara að hafa lent á slæmum kjúklingi. Þar til ég
sagði vini mínum frá kjúklingnum þurra og rýra. Þá vildi svo til að vinurinn
hafði einnig farið nýverið á Piri-piri, sest inn og borðað, og fundist kjúkling-
urinn bæði þurr og rýr.
Lítilfjörlegt
kjúklingsgrey
í skyndi
Svona undirbýrðu ferðalagið
Á flug vellinum
n Mættu tímanlega á flugvöllinn því raðirnar geta verið langar. Njóttu þess að versla
í fríhöfninni, ef svo ber undir, og fáðu þér hressingu fyrir flugið. Hafðu handhægan
burðarpoka með þér undir það sem þú kaupir í fríhöfninni - plastpokar eru ekki
þægilegir í burði. Hafðu sem minnstan handfarangur til að þurfa ekki að burðast með
þunga böggla fram og aftur um flugstöðina.
í flugvélinni
n Hafðu með þér lesefni til dægrastytt-
ingar. Þegar flogið er er gott að hafa
með sér skeifulaga kodda, eyrnatappa
og augnhlífar eða tónlist til að hlusta á.
Raftæki eru þó ekki alltaf leyfileg þegar
í loftið er komið. Gættu þess að setja
ekki þessa hluti í ferðatöskuna sem fer
í farangursrými vélarinnar - þar koma
þeir að litlu gagni. Vertu í þægilegum
fatnaði sem er ekki of þröngur. Ekki
fara í glænýjum skóm þar sem ráp á
flugstöðum getur framkallað blöðrur á
fótum ef skórnir eru ekki nógu mjúkir.
Gættu hófs í drykkju áfengra drykkja í
flugvélinni, bæði fyrir líðan sjálfs þín og
samferðarmanna.
vegalengdir
n Ekki ætla þér að aka of langar vega-
lengdir strax eftir að út er komið. Gerðu
heldur ekki sumarfríið að kappakstri milli
gististaða. Hæfilegt er að miða við að
aka í mesta lagi 150 til 200 km á dag til
að geta staldrað við og notið spennandi
staða á leiðinni. Ekki vera hræddur við
að nota lestir eða strætisvagna til að
komast á milli staða og spara kostnað
af leigubílum. Ef ferðamennirnir eru þrír
til fjórir saman getur leigubíll verið betri
kostur. Kynntu þér áætlanir almennings-
farartækja fyrirfram á netinu eða á hót-
elinu. Kynntu þér verð á afsláttarkortum
þar sem þau eru í boði - þau geta sparað
stórfé ef þú hefur ekki bílaleigubíl til að
komast á milli staða.
Tollurinn
n Að lokum skaltu ekki gleyma
að hafa reglur um innflutning
á hreinu. Athygli er vakin á
því að greiða ber 7 eða 25,5
prósent virðisaukaskatt eftir
vörutegund, við innflutning á
öllum vörum. Hafið meðferðis
kvittanir fyrir raftækjum sem þið
takið með ykkur út, þannig að
þið getið fært sönnur á að þau
hafi verið keypt á Íslandi, þegar
svo ber við. Allar upplýsingar um
tollamál má finna á tollur.is.
símamÁl
n Byrjaðu á því að hringja í símafélagið
þitt og athuga hvort síminn þinn virkar
í því landi eða þeim löndum sem þú
ætlar að ferðast til. Það er ekki sjálfgefið
en mundu að það er sérstaklega dýrt að
nota síma á hótelum. Ef rafstraumur í
landinu sem ferðast er til er ekki sá sami
og á Íslandi skaltu taka straumbreyti
með þér. Hagstæðast er oft, sérstaklega
ef ferðin er lengri en fáeinir dagar, að
kaupa símakort í viðkomandi landi. Það
geturðu notað til að vera í farsímasam-
bandi við ferðafélagana úti. Þá er ódýr-
ast að fjárfesta í símakorti frá símafélagi í
viðkomandi landi í stað þess að símtalið
fari í gegnum símstöð heima á Íslandi.
Gættu þess að loka fyrir talhólfið þitt svo
þú þurfir ekki að standa undir kostnaði
af símtölum (sem ekki ná í gegn) frá
vinum þínum á Íslandi.
Þjófavörn
n Þjórfé er víða að leggjast af. Ef þú ert
ekki viss um hvernig málum er háttað
í því landi sem þú ætlar að heimsækja
skaltu einfaldlega spyrja heimamenn.
Vasaþjófnaðir eru fátíðir á Íslandi en því
er ekki eins farið alls staðar. Seðlaveski,
vegabréf og farseðlar eiga ekki heima
í rassvasanum. Hægt er að fá sérstök
veski í bönkum og víðar til að geyma
verðmæti innan klæða. Það getur
margborgað sig. Ef börn eru með í för
skaltu fara yfir það með þeim hvað þau
skulu gera ef þau verða viðskila við
fullorðna. Gott er að hafa spjald með
helstu upplýsingum, svo sem hótel,
símanúmer og nafn þeirra, sem þau geta
framvísað ef þau villast.
piri piri
Verð:
Stemning: á ekki við
Bragð:
Þjónusta:
Heildareinkunn:
niðursTöður
Máltíð á Piri-Piri
Myndin er ekki af máltíð-
inni sem Erla pantaði.
Á vef Lýðheilsustöðvar má
finna gríðarlegt magn fróð-
leiks um allt sem viðkem-
ur hreyfingu og næringu.
Þar segir meðal annars um
koffín: „Koffín veldur út-
víkkun æða, örari hjartslætti
og auknu blóðflæði til allra
líffæra. Einnig hefur koffín
áhrif á öndun, meltingu og
þvagmyndun. Mikil neysla
á koffíni getur valdið höfuð-
verk (sem er líka fráhvarfs-
einkenni), svima, skjálfta,
svefnleysi, hjartsláttartrufl-
unum og kvíða. Þó er fólk
misnæmt fyrir áhrifum koff-
íns og því einstaklingsbundið hve-
nær of mikið magn fer að valda
neikvæðum áhrifum,“ segir á vefn-
um lydheilsustod.is.
Þar kemur fram að börn og
unglingar séu sérstaklega viðkvæm
fyrir áhrifum koffíns og neysla þess
geti valdið breytingum á hegðun
þeirra; svo sem svefn-
erfiðleikum, óróleika,
pirringi og kvíða ásamt
áðurnefndum áhrifum.
„Þess má líka geta að
koffín er vanabindandi
efni og því ekki æski-
legt að börn og ungl-
ingar venjist neyslu
drykkja sem innihalda
koffín. Hámark daglegr-
ar neyslu á koffíni fyrir
börn er sett við 2,5 mg
fyrir hvert kíló líkams-
þyngdar. Þetta þýðir að
barn sem vegur 20 kíló
ætti ekki að neyta meira
en 50 mg af koffíni. Til samanburð-
ar má geta þess að hálfur lítri af
kóladrykk gefur um 65 mg af  koff-
íni,“ segir enn fremur á vefsíðunni.
Koffín getur valdið aukaverkunum hjá börnum og unglingum:
Einn kóladrykkur of mikið
koffín er varasamt Efnið er að finna í
mörgum orkudrykkjum og kóladrykkjum.