Dagblaðið Vísir - DV - 13.08.2010, Blaðsíða 35

FÖSTUDAGUR 13. ágúst 2010 ÚTTEKT 35
LEYNDARMÁL KIRKJUNNAR
Ég held að kirkjan sé að vinna í
innra starfi sínu svo hún geti tekið á
svona málum. Ég er fegin að heyra
af því vegna þess að það eru ofbeld-
ismenn í öllum stéttum og kirkjan er
sú stofnun sem ætti að vera til fyrir-
myndar. Ég vildi bara óska þess að
kirkjan gæti sett af stað rannsóknar-
nefnd og boðið öllum fórnarlömbum
kirkjunnar áheyrn.
Ég er ekki í neinum hefndarhug
gagnvart kirkjunni. Ég vil bara að
hún verði hrein. Og mér finnst að
núverandi biskup mætti láta stjórn-
ast meira af kærleika og hreinleika.
Mér finnst það algjört virðingarleysi
við Guðrúnu Ebbu að hún hafi þurft
að bíða í rúmt ár eftir áheyrn kirkju-
ráðs.“
Skilaði aftur skömminni
Sjálf fékk Sigrún uppreisn æru þeg-
ar kirkjuráð samþykkti að hitta hana.
„Ég hafði unnið að því í mörg ár með
fjölda presta. Ég er mjög þakklát fyrir
þann stuðning sem ég fékk. Það eru
nefnilega prestar innan þjóðkirkj-
unnar sem geta ekki sætt sig við að
þessum málum sé ólokið. Nú í síð-
ustu viku hafði samband við mig
prestur sem vildi að kirkjan myndi
hreinsa sig af þessum ófögnuði.
En það er sárt þegar sannleikurinn
kemst upp á yfirborðið og það er erf-
itt að horfast í augu við hann.“
Fundurinn með kirkjuráði var
Sigrúnu mjög dýrmætur. „Það var
mér mjög mikilvægt að það væri
hlustað á mig, að ég fengi að segja
frá mínu máli. Það skipti fjölskyld-
una mína líka máli að mér væri sýnd
virðing. Þetta er hópur sem vill vel.
Þá vantar bara verkfærin.“
Sigrún var hrædd og óörugg fyr-
ir fundinn enda vissi hún ekki við
hverju hún mætti búast. „Á fund-
inum fann ég að það var bæði kær-
leikur og ótti, óhugnaður og hræðsla
við raunveruleikann og sannleik-
ann. En mér var líka sýndur skilning-
ur. Ég fann það meðan ég var að tala
— sumir horfðu á mig með kærleika
og hryggð meðan aðrir horfðu á mig
með reiði, skömm og ótta. Það fór
bara eftir einstaklingunum hvernig
þeir brugðust við þessu. Karl bisk-
up horfði niður nánast allan tímann.
Eftir að ég lauk mínu máli fékk ég
mjög sterk viðbrögð. Það föðmuðu
mig nánast allir. Einn presturinn bað
mig afsökunar, honum fannst hann
hafa brugðist mér því hann trúði mér
ekki á sínum tíma. Hann sá eftir því
að hafa ekki gert neitt. Auðvitað var
óþægilegt fyrir þá að sitja undir þessu
því ég var að tala um það hvernig þeir
brugðust. Þeir höfðu líka flestir kosið
Ólaf til biskups þannig að þeir báru
líka einhverja ábyrgð. En mér fannst
þetta þess virði. Það var ákveðinn
léttir að skila þeim aftur skömm
þeirra.“ 
Stefnir heim
„Eftir allt sem á undan er gengið er
ég loksins tilbúin til þess að flytja aft-
ur heim til Íslands og við stefnum að
því á næstu þremur árum. Nú er það
orðið viðurkennt meðal almennings
að ég sé að segja sannleikann. Ég er
ekki lengur dæmd geðveik. En þrátt
fyrir allt er það sem eftir stendur það
að við verðum alltaf að segja satt frá
því sem gerist og segja það upphátt.
Það er eina leiðin til þess að stöðva
menn með ónáttúru því þeir verða
alltaf til staðar. Þeir verða að óttast
afleiðingar gjörða sinna. Það verður
að vera hættulegt fyrir þá að brjóta
af sér. Og það gerist bara ef við segj-
um frá því þegar þeir gera það. Þá
hættir skömmin vonandi að sitja eft-
ir hjá fórnarlömbunum og færist yfir
á gerendur þar sem hún á réttilega
heima.“
DV hefur undir höndum brot úr bréfi Guðrúnar Ebbu Ólafsdóttur, dóttur Ólafs
Skúlasonar, til kirkjuráðs. Mikil leynd hefur ríkt yfir erindi Guðrúnar Ebbu og Sig-
ríður Magnea Jóhannesdóttir sem situr í kirkjuráði segir að með þessari þögn um
málið sé verið að vernda Ólaf.
Vilja vernda minningu biskups
Erindi Guðrúnar Ebbu við kirkjuráð
er persónulegt en biskupsstofa neit-
ar að láta af hendi afrit af bréfinu
sem Guðrún Ebba sendi biskupi fyr-
ir ári og síðan kirkjuráði núna í maí.
DV hefur þó undir höndum hluta af
bréfinu sem Guðrún Ebba sendi og
birtir hann hér að neðan.
Þar kemur meðal annars fram
að Guðrún Ebba studdi Sigríði Pál-
ínu Ingvarsdóttur sem sakaði Ólaf,
föður Guðrúnar Ebbu, um nauðg-
unartilraun árið 1996. Guðrún Ebba
hvatti kirkjuráð til þess að taka á
móti Sigríði Pálínu, hlýða á mál
hennar og biðja hana opinberlega
afsökunar eins og eftirfarandi til-
vitnun sýnir: „Ég tel að ákveðnu
réttlæti verði náð með því að Sigríð-
ur Pálína Ingvarsdóttir flytji mál sitt
fyrir biskupi og kirkjuráði og að hún
fái opinbera afsökunarbeiðni frá
þjóðkirkjunni.“ 
Úr bréfi Guðrúnar Ebbu
Þá segir Guðrún Ebba: „Það er mér
mikið hjartans mál að kirkjan reyni
að tryggja með öllum tiltækum ráð-
um að þetta komi ekki fyrir aftur,
að kynferðisbrotamenn komist til
æðstu metorða. Ég tel nauðsynlegt
að íslenska þjóðkirkjan taki skýra af-
stöðu gegn kynferðislegu ofbeldi og
lýsi því yfir að það sé synd. Kirkjan
þarf að taka sér stöðu með þolend-
um og margir þolendur eiga í trú-
arlegum erfiðleikum og finnst Guð
hafa brugðist sér. Ég tel einnig mik-
ilvægt að prestar og allir sem starfi
á vegum kirkjunnar fái fræðslu um
kynferðislegt ofbeldi.“ Seinni hluti
bréfsins er á persónulegri nótum.
„Oft má satt kyrrt liggja“
Aðspurð að því hvort verið sé að
vernda Ólaf með þessari þögn um
málið svarar Sigríður Magnea: „Já,
það má kannski segja það. Maður-
inn er náttúrulega látinn. Oft má satt
kyrrt liggja.“ Hún bætir því svo við
að Guðrún Ebba verði að gera það
upp við sig og sína fjölskyldu hvern-
ig hún vill takast á við málið. Þar til
kirkjuráð hafi hlýtt á erindi Guðrún-
ar Ebbu geti það ekki tjáð sig um
málið. En um leið og það hafi feng-
ið bréf Guðrúnar Ebbu í hendur hafi
strax verið ákveðið á næsta fundi að
bjóða henni á fund ráðsins í sept-
ember. „Kirkjuráð vill hlusta á hana.
Og það er ekki algengt að einstakl-
ingar fái að sitja fundi kirkjuráðs.“
Aðeins einu sinni hefur einstakl-
ingur fengið áheyrn kirkjuráðs en
það var Sigrún Pálína Ingvarsdóttir
sem lýsti þar sársauka sínum vegna
kynferðisbrota Ólafs og tómlætis
kirkjunnar í kjölfar málsins á sínum
tíma.

Fagnar baráttunni
Sigríður Magnea segir að þeir sem
gagnrýni kirkjuna verði líka að
skoða hvað kirkjan hefur verið að
gera á síðustu árum. Nú sé búið að
mynda fagráð sem eigi að styðja við
þá sem kæra og eins ef grunur leik-
ur á um kynferðisbrot. Fagráðið eigi
að benda fólki á það hvar hægt sé
að fá hjálp og tryggja það að enginn
guggni á því að leggja fram ákæru.
Þá sé búið að setja strangari siða-
reglur um nýráðningar starfsmanna
en nú er alltaf skimað fyrir barnan-
íðingum. Kirkjan hafi beitt sér gegn
kynferðisofbeldi og vinni faglega að
fyrirbyggjandi aðgerðum. Það megi
einnig benda á að á síðasta kirkju-
þingi hafi verið unnið að því að bæta
starfsreglur um meðferð kynferðis-
brota innan kirkjunnar og að skerpa
á hvort tveggja hlutverki fagráðsins
sem og málefnum er varða barna-
verndarlög.
Þá fagnar Gunnar Rúnar Matthí-
asson, formaður fagráðs um kyn-
ferðisbrot innan kirkjunnar, þessu
framtaki Guðrúnar Ebbu. „Guðrún
Ebba er flott manneskja sem getur
lagt þessum málstað lið. Hún hefur
aðeins gott fram að færa og ég fagna
þessari baráttu hennar. Hún getur
aðeins orðið til góðs. Og ég fagna
hverjum góðum þjóni.“
ingibjorg@dv.is
Ólfur Skúlason biskup var sakaður um
kynferðisbrot. Séra Kristján Björnsson segir
að börn séu hvergi alveg örugg, hvorki innan
kirkjunnar né annars stað