Dagblaðið Vísir - DV - 17.09.2012, Blaðsíða 16

Skurnaðu kartöflurnar
n Þá haldast þær sem nýjar fram á næsta vor
V
iljir þú láta kartöflurnar end-
ast eins og nýjar fram á vor er
gott að skurna þær. Á vefnum
natturan.is eru leiðbeiningar
um hvernig þar er gert.
Þar segir að þegar kartöflur eru
teknar upp sé hýðið viðkvæmt og
rifni auðveldlega og því þurfi að fara
um þær mjúkum höndum. Þegar
kartöflur eru þvegnar veikist húð-
in enn meir en með því að skurna
þær grær hýðið og þykknar. Það sé
þó ekki meira en svo að hægt sé að
borða þær með hýðinu fram í júní.
Til að skurna kartöflur þurfi að
þvo þær um leið og þær eru teknar
upp úr moldinni. Gott sé að þvo þær
á jörðinni með því að leggja þær á
plastdúk og þvo með slöngu. Mikil-
vægt sé að moldin þorni ekki á kar-
töflunum, því þá verði þvotturinn
erfiðari. Þá sé í lagi að hafa vatnið að-
eins volgt til að hlífa höndunum.
Næst skulu kartöflurnar látnar
þorna á borði í dimmum bílskúr ofan
á akrýldúk. Ef grindur eru setta und-
ir sígi vatnið strax niður en annars
taki það svolítið lengri tíma eftir hita-
stigi. Eins sé hægt að láta kartöflurn-
ar þorna úti við svo lengi sem sól skín
ekki á þær.
Þegar þær eru orðnar þurrar séu
þær flokkaðar eftir stærðum og ágætt
sé merkja þær með dagsetningu. Kart-
öflunum sé síðan raðað í kassa og látn-
ar standa við 12 til 16 gráðu hita, ann-
aðhvort í geymslu eða í volgum bílskúr
og þurfi þær að standa í myrkri í 10 til
12 daga. Sé hitinn hærri má geyma
kartöflurnar aðeins skemur áður en
þær eru svo settar í eins kalda geymslu
og völ er á. n gunnhildur@dv.is
16 Neytendur 17. september 2012 Mánudagur
Algengt verð 259,4 kr. 262,6 kr.
259,2 kr. 262,4 kr.
Höfuðborgarsvæðið 259,1 kr. 262,3 kr.
Algengt verð 259,4 kr. 262,6 kr.
Algengt verð 261,6 kr. 262,7 kr.
Melabraut 259,2 kr. 262,4 kr.
Eldsneytisverð 16. september
Bensín Dísilolía
Takk fyrir
heiðarleikann
n Þakklát kona sem týndi tösku
sinni í Hagkaupum fyrir skömmu
vildi fá að lofa starfsamann versl-
unarinnar. „Lofið fær gæðadreng-
urinn Árni sem er kerru-
stjóri hjá Hagkaupum
í Faxafeni. Hann fann
töskuna mína sem ég
gleymdi í inn-
kaupakerru og
kom henni til
verslunarstjór-
ans. Takk fyrir
heiðarleikann,
Árni.“
Engin endur-
greiðsla
n Barnafataverslunin Polarn O.
Pyret fær lastið en viðskiptavin-
ur er ósáttur við viðskipti sín við
verslunina. Konan hafði keypt þar
kuldabuxur og staðgreitt þær en
degi seinna fann hún sambæri-
legar buxur í annarri verslun sem
voru ódýrari. Hún fór því í Polarn
O. Pyret og vildi fá buxurnar endur-
greiddar en fékk þau svör að það
væri ekki hægt þar sem hún hefði
staðgreitt þær. Ef hún hefði greitt
með korti þá hefði það verið sjálf-
sagt. „Eru peningar einskis virði
lengur?“ spyr hún.
DV hafði samband við versl-
unarstjóra Polarn O. Pyret sem
segir þetta reglur verslunarinn-
ar. „Þetta er hin almenna regla og
ég athugaði hjá nokkrum öðrum
verslunum og hún virðist gilda á
fleiri stöðum. Við bendum við-
skiptavinum okk-
ar á þá kosti sem
eru í boði þegar
vörur eru keypt-
ar. Þeir eru að ef
varan er greidd
með kreditkorti
er hægt að fá hana
endurgreidda innan eins
til tveggja daga. Ef hún
er hins vegar staðgreidd
með peningum eða korti
þá er hægt að fá inneignarnótu.“
Lof og last
Sendið lof eða last á neytendur@dv.is
Farðu varlega Nýuppteknar kartöflur eru viðkvæmar og því þarf að fara um þær mjúkum
höndum.
Ekki henda mat
n Verslaðu með heilanum en ekki maganum n Notaðu matarafgangana
Gunnhildur Steinarsdóttir
blaðamaður skrifar gunnhildur@dv.is
Þ
ann mat sem við kaupum og
eldum ætti að snæða en ekki
láta hann enda í ruslafötunni.
Það að koma í veg fyrir að
matvælum sé hent er hvorki
flókið, dýrt né erfitt. Það er hægt að
fyrirbyggja það í matvöruversluninni,
í eldhúsinu og eftir matinn.
Á vef Evrópsku neytendasam-
takanna segir að sóun matvæla sé
gríðarlegt vandamál, en um þriðj-
ungur þess matar sem er ætlaður til
manneldis í heiminum fari til spill-
is. Bara í Evrópu fari um 90 milljón-
ir tonna eða 180 kíló á mann til spill-
is á ári. Þá sé ekki einungis talið það
sem fer í súginn við landbúnaðar-
framleiðslu og fiskvinnslu því á Vest-
urlöndum eigi mikill hluti þessar-
ar sóunar sér stað hjá verslunum og
neytendum sjálfum.
Stop spild af mad eru dönsk sam-
tök sem berjast fyrir því að neytend-
ur læri að hætta að henda mat. Sam-
tökin halda úti heimasíðu þar sem
er mikið af gagnlegum upplýsing-
um að finna og ekki úr vegi fyrir Ís-
lendinga að notfæra sér hana. Auk
þess má finna gagnlegar upplýsingar
á heimasíðu Neytendasamtakanna á
Íslandi. n
Með skynsemina að vopni
Af hverju skiptir
þetta máli?
✘
Með því að draga úr sóun á mat spörum
við takmarkaðar aulindir jarðarinnar.
✘
Með því að draga úr sóun á mat sýnum
við ábyrgð í heimi þar sem um það bil 15
milljónir barna deyja árlega úr hungri.
✘
Með því að draga úr sóun á mat hjálpum
við til við að draga úr losun CO2 og þar
með dregur úr hlýnun jarðar.
✘
Með því að draga úr sóun á mat getum
við sparað þúsundir í matarkostnað.
1 Vendu þig á að hugsa um innkaup-in og hvað þú þarft úr búðinni áður
en þú ferð þangað. Á þann hátt kemstu
hjá hvatakaupum á matvöru sem þig
vantar alls ekki.
2 Þegar þú verslar inn, kauptu
einungis það sem þig
vantar og notaðu það
sem þú keyptir.
3 Hafðu alltaf innkaupa-lista með þér og vertu búin/n að
skipuleggja innkaupin heima.
4 Verslaðu með höfðinu en ekki maganum.
5 Áður en þú ákveður að nota afslætti eða magnkaup, vertu viss
um hvort þig vanti þetta virkilega.
6 Ef þú kaupir mat sem þú ætlar að nota samdægurs er vel hægt
að finna matvæli sem eru á síðasta sölu-
degi eða nálægt honum.
7 Ef þú ert ein/n af þeim sem eldar
alltaf of mikið af hrís-
grjónum, kartöflum eða
spagettíi, reyndu þá að
skipuleggja þig betur í eldhúsinu. Áður
en þú byrjar að elda skaltu vera með á
hreinu hve mikið hver fjölskyldumeðlim-
ur borðar.
8 Hugsaðu um skammtastærðir áður en þú hefur matreiðsluna.
9 Hafir þú keypt stórar pakkningar af kjöti, brauði og svo framvegis,
deildu því upp í minni stærðir og frystu.
10 Það er mikilvægt að koma mataraf-
göngum í frysti eða
ísskáp fljótlega eftir
málsverðinn. Hafðu yfir-
sýn yfir matarafgangana
með því að merkja umbúð-
irnar með dagsetningum og innihaldi.
11 Hugsaðu um hvernig þú getur notað afgangana í aðrar máltíðir.
12 Hafðu fleiri en eina máltíð í huga þegar þú eldar. Aðalrétturinn í
dag getur verið forréttur á
morgun.
13 Fáðu betri yfirsýn yfir það sem þú
borðar með því að gera
matarplan.
ekki henda! Við
þurfum að íhuga
og skipuleggja
innkaupin vel svo
við kaupum ekki
mat sem endar í
ruslinu.