Fréttatíminn - 06.11.2015, Qupperneq 30

Þ
etta eru Egils sögur og undirtitillinn er Á
meðan ég man, og sá titill er kominn frá
Tómasi Magnúsi Tómassyni, því hann man
að ég man aldrei neitt,“ segir Egill Ólafs-
son.
„Ég skrifaði sögur í bókina hans, reyndar eftir hans
minni og nú kemur Tómas og geldur með þessum
líka fína undirtitli á þessa bók. Ég hef löngum verið
að skrifa hjá mér gamlar sögur,“ segir Egill. „Sér-
staklega sögur sem pabbi sagði mér og ég heyrði hann
segja öðrum, hann var ekta fínn sagnamaður. Það
voru sumpart sögur úr minni frumbernsku og fyrir
mína tíð. Þær rata nú ekki margar í bókina en sumar
eru þarna og ég er ekki frá því að stíllinn sé frá þeim
gamla kominn.
Við Páll Valsson höfum skrifað þessa bók í sam-
einingu. Páll heldur utan um sagnfræðina og feril-
inn, fléttar við framvinduna sögu langömmu minnar,
Sigríðar Jónsdóttur, og varðar þráðinn með kunnug-
legum staðreyndum úr lífi mínu og þjóðar. Ég spinn
svo áfram með frásögnum af atburðum, sérstæðum og
minnisstæðum karakterum, samverkamönnum, sam-
tíðarmönnum og ídólum. Segi af mínum nánustu og
kærustu, fjarskyldir ættingjar eru þarna og skávensl-
aðir og ekki síst segi ég af sterkum konum í mínu lífi.
Móður mína, Margréti Erlu, nefni ég auðvitað fyrst í
því tilviki. Bókinni má lýsa sem litlum mósaíkmynd-
um á festi tímans sem er bláþráðurinn. Ég reyni að ná
utan um tíðaranda og sviðsetja minningar. Ég trúi því
að við höfum þörf fyrir að spegla okkur í sögum ann-
arra til að fá botn í eigið líf, viðmið í eigið líf, til að stilla
af kompásinn svo för okkar megi halda áfram. Þegar
best lætur getur góð saga orðið til þess að maður gangi
hreinlega í endurnýjun lífdaga. Auðvitað er það fyrst
og fremst mín sýn á tilveruna, sem kemur fram í bók-
inni og meðvitað færi ég í stílinn þegar sveiflan verður
mest, en Páll sér um að kúrsinn sé í lagi, en ég fæ að
búa til veður og magna upp mennskuna.“
Flugmiðanum skilað
Egill Ólafsson hefur víða komið við á löngum ferli og
varla hægt að stíga niður fæti á einhverju sviði sem
Egill hefur ekki í það minnsta daðrað við.
„Sigurbjörg Þrastardóttir sagði uppi á Skaga um
daginn, að ef margmiðlun ætti við í einhverjum til-
fella, þá ætti hún við mig,“ segir hann. „Ég hef dreift
mér ansi víða, skulum við segja, en að mestu dvalið
við tónlistina samt. Ég var um tíma að búa til músík í
leikhúsunum og áttaði mig ekki á því fyrr en nýverið
að ég hef samið tónlist við um 25 leiksýningar. Ég kom
svo bakdyramegin að leiklistinni, ef svo má segja,“
segir Egill. „Ég man að ég var munstraður fyrst inn
í leikhúsið sem tónlistarmaður og áður en ég vissi
af var ég farinn að leika líka, gjarnan hlutverk tengd
músíkflutningi. Sveinn Einarsson réð mig þarna fyrst í
Gullna hliðið og svo lék ég fleiri hlutverk á sviði í fram-
haldi af því. Í kjölfarið kom svo íslenska kvikmynda-
vorið,“ segir Egill og heldur áfram. „Það hagaði þannig
til að leiklistarnám lagðist af um tíma á landinu. Og þá
fannst kvikmyndaleikstjórum vanta unga leikara í bíó-
myndir, ég hagnaðist á því. Þjóðleikhússkólinn hætti
og stuttu seinna hóf SÁL skólinn göngu sína. Þannig
liðu nokkur ár án þess að ungir leikarar útskrifuðust.
Ég var alltaf eins og grár köttur í kringum SÁL skól-
ann. Margir af mínum vinum voru þar og ég aðstoðaði
við músík ásamt Valla Guðjóns í nemendauppfæslum
skólans. Það var einmitt á Jólaballi í SÁL skólanum
sem ég hitti Tinnu.“
„Ég var í tónlistarskólanum á þessum tíma og hafði
reyndar tekið stefnuna á Mílanó og var kominn með
farseðilinn í hendurnar til borgar söngsins, en þá skall
á með Spilverki þjóðanna,“ segir Egill. „Löngunin að
gera alvöru úr þeirri tónsköpun sem við vorum að fást
við varð yfirsterkari og á endanum lagði ég bara inn
miðann hjá Flugfélaginu og skrifaði bréf til skólans um
að ég mundi líklega koma að ári – sem ekki varð.“
Heldurðu að þú hefðir náð langt sem óperusöngvari?
„Ég held nú ekki,“ segir Egill.
Langþráður draumur listahjóna
Tónlistarmaðurinn Egill Ólafsson stendur á
ákveðnum tímamótum. Í nýútkominni bók
sem nefnist Egils sögur – á meðan ég man,
segir Egill sögur frá lífshlaupi sínu, bæði frá
bernsku og ferlinum sem spannar um 40 ár,
og af nógu er að taka. Egill hefur drepið niður
fæti á mörgum sviðum listarinnar og fáir ís-
lenskir listamenn sem hafa tileinkað sér jafn
marga stíla og stefnur og hann hefur gert.
Hann stefndi á óperusöng á unglingsárum og
leiklistin togaði fast í hann á sínum tíma, en
alltaf var það músíkin sem var sterkust í hans
lífi. Egill sér framtíðina fyrir sér á báti með
Tinnu, eiginkonu sinni, og á síðasta ári dvöldu
þau um þrjá mánuði á hafi úti.
„Ég ætla samt að vera svolítið ánægður með mig
og segja að ég hefði örugglega haft margt í það,
en röddin hefur allar götur verið lýrísk, og þannig
raddir eiga oft erfiðar um vik í óperunni, held ég.“
Með allt á hreinu blár skuggi
Leiklistin er harður húsbóndi og tónlistin er það líka
og Egill segir að um tíma hafi verið erfitt að reiða sig
á gyðjurnar tvær. Hann segir frá því í bók sinni að
það hafi verið mikilvægt augnablik í hans lífi þegar
hann áttaði sig á því að hann þyrfti að velja á milli.
„Ég var farinn að fá stærri hlutverk og á einum tíma-
punkti er ég farinn að vinna flotta rullu í Ríkharði
þriðja í Þjóðleikhúsinu,“ segir hann. „Þá skall á með
einhverjum heimsfrægðardraumum hjá Stuðmönn-
um og ég hætti í sýningunni. Þetta er bókstaflega
árið 1986 þegar Strax fer til Kína. Meikþráin náði
ákveðnu hástigi og það átti bara að kýla á þetta,“ seg-
ir hann. „Við vorum sem betur fer bara rétt grúppa á
röngum tíma, eða röng grúppa á réttum tíma, þannig
að meikið fór fyrir lítið.
Ég hef oft velt því fyrir mér og kem inn á það í
bókinni, þessari leynd sem fylgdi Stuðmönnum
lengi vel. Í gamla daga, fyrir okkar tíma, þegar
músíkfólk var að semja dægurlög og dægurlaga-
texta þá var ekki óalgengt að höfundar kæmu
fram undir uppdiktuðu höfundarnafni. Ástæð-
an var gjarnan að það fylgdi því skömm að fást
við dægurtónlist,“ segir Egill. „Ég er ekkert frá
því að þetta hafi líka verið uppi á teningnum í
Stuðmönnum, þegar hugmyndin kom upp um
höfundarnöfn. Stuðmenn ætluðu sér e.t.v. annan
vettvang í lífinu þegar þetta var, 1975, og því gat
verið heppilegt að leggja ekki nafn sitt við það
hopp og hí. Svo gerist auðvitað þessi íslenski
„suksé“ og á einni nóttu verða Stuðmenn lands-
frægir. Ég hafði þá nokkrum árum áður verið
viss um að líf mitt ætti að snúast um músík og
ekkert annað og þegar ég byrjaði í Tónlistar-
skólanum 1970, fylgdi því feginleiki að vera
kominn á réttan stað – en svo sóttu á efasemdir
eins og oft gerist hjá ungum mönnum.“
Með allt á hreinu er ein vinsælasta kvik-
mynd íslenskrar kvikmyndasögu og tónlistin
er innprentuð í alla Íslendinga á öllum aldri.
Því verður ekki lýst
með orðum þegar
maður er kominn
út á sjó og búinn að
slökkva á vélinni.
Vindurinn er í segl-
unum og maður líður
hljóðlaust um hafið,
og stefnan getur verið
hver sem er, hvert
sem hugurinn leitar. Framhald á næstu opnu
„Mér líður afskap-
lega vel að sjá alla
þessa grósku en það
kitlar mann alltaf að
vera með. Allt hefur
sinn tíma í þessu og
það er ómögulegt
að vita hvaða skref
maður tekur næst.“
Ljósmynd/Hari
30 viðtal Helgin 6.-8. nóvember 2015