Dagblaðið Vísir - DV - 13.03.2013, Qupperneq 22
22 Menning 13. mars 2013 Miðvikudagur
Ekki dauðir úr
öllum æðum
n Kaffibrúsakarlarnir snúa aftur n Neistinn enn til staðar
N
ú veit það sérhver kjaftur/
þeir voru að snúa aftur/
Kaffibrúsakarlarnir“, heyrði
ég sungið á einhverri út
varpsstöðinni um helgina;
ég heyrði ekki betur en það væru
þeir sjálfir, Júlíus Brjánsson og Gísli
Rúnar Jónsson, sem þar tækju lagið.
Við skulum vona að þeir hafi lög að
mæla. Lagið er gert í tilefni af endur
komu þessa ágæta dúós sem frægt
varð á sínum tíma og hefur víst aldrei
gleymst alveg, þó að frægð þeirra sé
vart hin sama meðal hinna yngri og
þeirra sem vel muna þá nýborna. Nú
eru þeir upp risnir í holdinu á sviðinu
í Austurbæ – eða Austurbæjar bíói
eins og húsið nefndist á meðan það
var og hét – og ætla að halda þar til á
meðan nokkur vill koma í heimsókn
til þeirra.
Lífsneisti í lúnum mönnum
Heldur virtust þeir lúnir og lang
þreyttir þegar þeir lyppuðust yfir
sviðið með göngugrindurnar í upp
hafi sýningar og svo sem skiljanlegt;
erfiðismenn komnir vel yfir miðjan
aldur og hafa væntanlega gert fleira
frá því við sáum þá síðast en þamba
kaffi úr brúsum. En fljótt reyndist
þó meiri lífsneisti með þeim og úr
varð á heildina litið notaleg og létt
kvöldstund. Karlarnir settust með
brúsana og nestisboxin á milli sín,
eins og í Sjónvarpinu í gamla daga,
létu dæluna ganga og gott ef þeir
voru ekki bara alveg jafn skemmti
legir og þá. Fyrir minn smekk og
margra annarra í húsinu, heyrðist
mér; ég get ekki talað fyrir aðra.
Það er að sjálfsögðu ávallt nokkurt
hættuspil að draga fram gamla
kómík af þessu tagi. Húmor, ég tala
nú ekki um sé hann tengdur vissum
flytjendum, vill verða barn síns tíma,
eins þótt hann feli ekki í sér revíu
kenndar vísanir í dægurmál eða skot
á þekktar samtíðarpersónur. Fyndni
Kaffibrúsakarlanna byggðist mjög
á alls kyns aulabröndurum, orða
leikjum, útúrsnúningi, misskilnings
dellu, tilsvörum sem urðu hlægileg
án þess að þeim væri endilega ætlað
það. Hættan er einna helst sú að gefa
áhorfendum slíka fyndni í stórum
skömmtum í senn, en ekki eins og
í Sjónvarpinu, þar sem þeir birtust
snöggt í stuttum, hnitmiðuðum
innskotum, innan um annað efni,
og voru svo horfnir. Ég segi ekki að
manni hafi ekki fundist þetta orðið
nokkuð gott nú, þegar komið var hlé
og maður velti því fyrir sér hvernig
þeir gætu spunnið þetta áfram án
þess að missa dampinn.
Engir nýgræðingar
En karlarnir eru hvorugur neinn
nýgræðingur á leikhúsvellinum og
leikstjórinn ekki heldur, svo þetta
tókst furðanlega. Ef nokkuð var lifn
aði enn betur yfir sýningunni eftir
hlé, þegar Sá stóri (Gísli Rúnar) tók
að sýna töfrabrögð með misjöfnum
árangri, auk þess sem hann reyndist
allt í einu búa yfir heilmiklum
miðilshæfileikum. Sambandið var þó
nokkuð misgott og var þó Austurbæj
arbíó notað fyrir skyggni lýsingar svo
kallaðar í eina tíð, ef ég man rétt (fór
aldrei sjálfur). Þá tók hann gamal
kunnugt númer, bullþýðingu úr
dönsku. Ég vona að unga kynslóðin,
sem hefur ekki dönsku sem fyrsta
mál í skóla, njóti þess ekki síður en
við sem lærðum málið eiginlega fullt
eins mikið af Andrésblöðunum en á
skólabekknum, gott ef ekki í gegnum
nefið, eins og Halldór Laxness orðaði
það. Trúlega hefði þó verið tryggara
að uppfæra númerið yfir á alþjóða
mál nútímans. Það hefði líka gefið
því ferskara bragð.
Aðhlynning aldraðra
skemmtikrafta
Það eru reyndar ýmsir fleiri sem
koma við sögu þetta kvöld en Karl
arnir tveir. Þarna er ágætur töfra
maður, sem er aldrei kallaður annað
en Lalli töframaður, en heitir sam
kvæmt leikskrá Lárus Blöndal Guð
jónsson og er – einnig samkvæmt
leikskrá – einn af fremstu töfra
mönnum landsins. Hann er ungur
og sætur, alltént fyrir smekk kynnis
ins, Helgu Brögu Jónsdóttur, sem dró
hvergi af sér þar sem hún gassaðist
fram og aftur um sviðið. Helga Braga
hefur ekki sést mikið að undanförnu
sem mér finnst svolítil synd, því að
hún er lífleg gamanleikkona og ætti
að geta tekið margt fleira að sér en
þá „aðhlynningu aldraðra skemmti
krafta“ sem hér er verkefni hennar.
Svo var þarna bráðhuggulegt og
flott fimleikapar, Rakel Másdóttir og
Þórarinn Reynir Valgeirsson, sem
hefði mátt nýta miklu betur. Þessir
kraftar, parið, töframaðurinn og jafn
vel kynnirinn, höfðu aðallega það
hlutverk að hita upp fyrir stjörnurn
ar, gefa þeim pásu og teygja kvöldið
upp í fulla sýningarlengd. Meira
samspil þarna á milli hefði getað
lyft sýningunni verulega, en þá hefði
þurft atkvæðameiri leikstjórn og
sterkara handrit.
Leikskráin er vönduð og smekk
lega úr garði gerð, að sjálfsögðu með
viðeigandi kaffiblettum hér og þar.
Þar er ferli Kaffibrúsakarlanna gerð
góð skil bæði í sögulegum annál og
bráðskemmtilegu viðtali leikstjórans
við þá kumpána. Gísli Rúnar klikk
ar ekki á leiklistarsögunni fremur en
öllu öðru. n
Jón Viðar Jónsson
leikminjar@akademia.is
Leikrit
Kaffibrúsakarlarnir
Höfundar: Gísli Rúnar Jónsson, Júlíus
Brjánsson og Gunnar Helgason
Leikstjóri: Gunnar Helgason
Leikmynd: Gunnar Baldursson
Búningar: Helga Rún Pálsdóttir
Tónlist og hljóðritun: Vilhjálmur Guðjónsson
Ljós: Freyr Vilhjálmsson
Sýnt í Austurbæ
„… hún er lífleg
gamanleikkona
og ætti að geta tekið
margt fleira að sér en þá
„aðhlynningu aldraðra
skemmtikrafta“ sem hér
er verkefni hennar.
Notaleg og létt
kvöldstund „Karlarnir
settust með brúsana og
nestisboxin á milli sín,
eins og í Sjónvarpinu í
gamla daga, létu dæluna
ganga og gott ef þeir
voru ekki bara alveg jafn
skemmtilegir og þá.“
Höldum veislu,
Einar Áskell
Tvær bækur um hinn einlæga og
hugmyndaríka Einar Áskel hafa
verið endurprentaðar. Bækurnar
um Einar Áskel eru löngu orðnar
sígildar og hafa verið gríðarlega vin
sælar hjá íslenskum börnum og for
eldrum þeirra í meira en þrjátíu ár.
Einar Áskell á bráðum afmæli.
Hann langar að halda veislu með
sínu lagi og bjóða bara Viktori og
Millu en Fía frænka hefur allt aðrar
hugmyndir.
Það er kominn morgunn og
Einar Áskell þarf að drífa sig í leik
skólann. En fyrst ætlar hann bara
að klæða dúkkuna sína, laga bíl
inn, kíkja í stóru dýrabókina …
Inni í eldhúsi er pabbi orðinn
óþolinmóður.
Grasrótin
á Faktorý
Tónleika og skemmtistaðurinn
Faktorý hefur farið af stað með nýja
tónleikaröð í samstarfi við Tuborg.
Tónleikaröðin kallast einfald
lega Grasrótin á Faktorý og er
meginmarkmið hennar að gefa
ungum og efnilegum hljómsveitum
og tónlistarmönnum kost á að
koma sér á framfæri á alvöru tón
leikastað í alvöru hljóðkerfi.
Frítt verður á alla viðburði í
þessari nýju tónleikaröð svo að
ekki er við öðru búast en að þeir
sem eru að taka sín fyrstu skref og
koma fram á Grasrótinni geti auð
veldlega náð til nýrra áheyrenda.
Fyrstu tónleikarnir verða
haldnir fimmtudagskvöldið 14.
mars og eru það hljómsveitirnar
Kajak og Dreamcast sem koma
fram. Tónleikarnir hefjast stund
víslega kl. 22 og er, eins og áður
kom fram, frítt inn.
SOSK design á
HönnunarMars
Fimmtudaginn 14. mars verður
opnuð sýning á verkum hönnuðar
ins Sunnu Óskar Þorvaldsdóttur
sem vinnur undir merkjum SOSK
design. Sýningin sem er hluti af
HönnunarMars verður dagana 14.–
17. mars á 1. hæð Borgarbókasafns
Reykjavíkur, Tryggvagötu 15.
Á sýningunni mun meðal
annars verða frumsýndur stóll sem
kemur glóðvolgur úr smiðju Sunnu
sem undanfarið hefur stundað
nám í málmsmíði og hönnun í Iðn
skólanum í Hafnarfirði. Hún mun
einnig sýna aðra hönnun sína svo
sem ávaxtarennu sem vakið hefur
mikla athygli, rúmgaflsborð á hjól
um og fleira.
Þá ætlar Sunna að sýna og selja
herðatré sem hún hannaði í til
efni af Mottumars og sameinar þar
marsana tvo Hönnunar og Mottu
mars. Ágóði af sölu herðatrjánna
rennur óskiptur til Krabbameins
félagsins.