Dagblaðið Vísir - DV - 04.09.2013, Blaðsíða 8

„Ég missti alla
fjölskylduna“
8 Fréttir 4. september 2013 Miðvikudagur
n Sayed og Abdallah leita skjóls á Íslandi n Flýja óöld í Sýrlandi
B
laðamaður mælti sér mót
við þá Sayed og Abdallah á
Fit Hostel í Reykjanesbæ, en
Fit er dvalarstaður hælisleit-
enda meðan mál þeirra eru í
vinnslu hjá Útlendingastofnun. Báð-
ir eru þeir frá Sýrlandi, enn þó hvor
af sínum þjóðflokknum; Sayed er
sýrlenskur meðan Abdallah er Kúrdi.
Báðir hafa þeir nýlega sloppið
frá hryllingnum í heimalandi sínu;
Sayed kom til landsins fyrir tæpum
mánuði en Abdallah var handtekinn
í Leifsstöð með fölsuð skilríki fyrir
aðeins viku. Blóðbaðið í Sýrlandi er
þeim báðum ferskt í minni þar sem
þeir voru báðir þar í upphafi sum-
ars. Þar sem Abdallah talar litla sem
enga ensku þýðir Sayed það sem
hann segir, en Sayed talar merkilega
góða ensku. Abdallah og Sayed segj-
ast báðir vera hræddir við útsendara
einræðisherrans Bashar al-Assad og
óskuðu þeir því eftir því að ekki yrði
hægt að þekkja þá af myndum og
að þeir kæmu ekki fram undir fullu
nafni.
Skorið undan ungum drengjum
Ekki er úr vegi að byrja á sögu Sayed
þar sem segja má að sýrlenska
borgarastríðið hafi byrjað í heima-
bæ hans, Daraa í Suður-Sýrlandi.
Sayed, sem er þrjátíu og fimm ára,
segist hafa tekið þátt í fyrstu mót-
mælunum gegn al-Assad og leggur
áherslu á að fyrstu mótmælin hafi
farið mjög friðsamlega fram. Hann
segir að öfgafull viðbrögð stjórnar-
innar hafi verið það sem kveikt hafi í
púðurtunnunni. Sayed er greinilega
fullur viðbjóðs þegar hann segir frá
því hvernig útsendarar stjórnarinn-
ar rændu ungum drengjum, skáru af
þeim kynfærin, myrtu og skildu eftir
á víðavangi.
Sayed rifjar svo upp fyrstu daga
átakanna þar sem hann rétt slapp
með skrekkinn: „Ég var að ganga út
úr mosku eftir föstudagsbænir ásamt
töluverðum hópi fólks. Þar úti biðu
hermenn eftir okkur og hófu skot-
hríð á hópinn.“ Sayed náði að kom-
ast óhultur frá árásinni en fjölmargir
særðust alvarlega og fjórir lágu í valn-
um. Hann segir að þetta hafi einung-
is verið upphafið og eftir þetta breyt-
ist daglegt líf í borginni í martröð.
„Ég er einn eftir“
Sayed lýsir upplifun sinni af þess-
um umbrotatímum í borginni sem
fékk fyrst að finna fyrir reiði Bashar:
„Herinn hóf loftárásir á borgina alla
daga, bæði nótt og dag. Flestir flúðu
borgina á þessum tíma, annaðhvort
úr landi eða til annarra borga innan-
lands. Aðrir, þar á meðal ég, héldu til
í borginni til að hjálpa Frjálsa hern-
um við að hjálpa særðum sem hvergi
gátu farið. Ómögulegt var að fara
með sært fólk á spítala því þar biðu
útsendarar Bashar og luku verkinu.
Því þurfti öll hjúkrun að fara fram í
leyni. Það var á þessum tíma sem ég
missti alla fjölskylduna mína. Nú er
ég sá eini úr fjölskyldu minni sem er á
lífi, ég er einn eftir. Ég ákvað fljótlega
eftir það að selja húsið mitt í borginni
til Alavíta [ minnihlutahópur, innsk.
blm.], sem eiga nógan pening.
Óöldina alla má í raun rekja til þeirra,
því Bashar hefur gert þann trúarflokk
að forréttindahóp. Peninginn sem ég
fékk fyrir húsið notaði ég svo til að
flýja, það var ekkert sem hélt mér
lengur í borginni.“
Ferðaðist um Evrópu í bílskotti
Leiðin til Íslands fyrir Sayed var þó
löng og varasöm: „Frá Daraa ferðist
ég ýmist fótgangandi eða með að-
stoð Frjálsa hersins. Eftir langa ferð
komst ég að lokum til borgarinnar
Ras al-Ayn sem er við landamæri
Sýrlands og Tyrklands. Þar komst ég
yfir til Tyrklands þar sem ég komst í
samband við mann sem sagðist geta
komið mér til Íslands. Hann sagði að
Ísland væri lítið land með stórt hjarta
og þar væri gott að vera.“ Hófst þá
mánaðarlangt ferðalag Sayed frá
Tyrklandi til Íslands. Bróðurpart
ferðarinnar var Sayed í skotti á bíl
og fór hann mikla krókaleið áleiðis
til Íslands, fór meðal annars gegnum
Frakkland og Írland. Að lokum komst
hann til Bretlands þar sem hann tók
flug til Íslands með falsað vegabréf.
Við komuna hingað var hann hand-
tekinn og settur í gæsluvarðhald, þar
sem hann sat að eigin sögn næstum
í tvær vikur.
Neyddur í herinn
Víkur þá sögu að Abdallah, sem er
aðeins tuttugu og sjö ára, en hans
upplifun sýnir aðra hlið á átökunum
í Sýrlandi. Hann er eins og fyrr segir
Kúrdi og er fæddur og uppalinn í höf-
uðborg landsins, Damaskus. Hann
flúði borgina ásamt fjölskyldu sinni
fyrir rúmu ári þegar stríðsástandið
fór versnandi. Fjölskyldan flúði til
heimabæjar föður Abdallah en svo
vill til að það er sami bær og Sayed
flúði úr þegar hann fór úr landi. Þar
var ástandið betra en þau þurftu þó
að treysta á velvild stórfjölskyldunnar
til að hafa í sig og á.
Fyrir rúmu hálfu ári fór faðir
Abdallah að hafa áhyggjur af húsi
fjölskyldurnar í Damaskus. Abdallah
var því sendur til að sjá hvort hús-
ið stæði enn, sem það og gerði. Á
leiðinni út úr Damaskus mættu
honum hermenn Bashar og tóku
hann fastan. Þeir kvöddu Abdallah
til herskyldu og fluttu á herstöð
þar sem hann skyldi gangast undir
herþjálfun. Honum var sagt að upp-
reisnarmennirnir væru útlendingar
sem vildu hertaka landið. Hann segir
að hann hafi vel vitað að það var lygi
en hafi þó kinkað kolli til að lenda
ekki í vandræðum.
Stunginn með byssusting
Strax eftir herkvaðninguna lagði
Abdallah á ráðin um að flýja úr hern-
um. Eitt kvöld gafst honum tækifæri
og lagði hann á flótta ásamt þremur
félögum sínum. Þeir náðu að skríða
út úr herstöðinni en komust þó ekki
langt því eftir aðeins nokkur hund-
ruð metra kom varðflokkur að þeim.
Varðmennirnir gripu riffla sína og
stungu þá alla með byssusting. Í til-
felli Abdallah fór byssustingurinn í
gegnum hægri handlegg hans og inn
í síðu hans. Voru þeir allir nema einn
fluttir aftur á herstöðina, en Abdallah
sá hann ekki aftur og segir allar líkur
á því að hann hafi verið drepinn.
Eftir flóttann var herþjálfun
Abdallah lögð á hilluna og hann
settur í vinnubúðir á vegum ríkisins.
Þar var hann látinn moka skurði með
hlekki á höndum og fótum. Hann
reyndi aftur að flýja og í það skipti
tókst honum að koma sér aftur til
fjölskyldu sinnar í Ras al-Ayn. Móðir
hans ákvað í kjölfar heimkomu hans
að fjölskyldan þyrfti að flýja land og
flúðu þau yfir landamærin til Tyrk-
lands. Að sögn Abdallah var hann
þó ekki óhultur þar því að hans sögn
voru flugumenn Bashar á hverju
strái þar. Því ákvað fjölskylda hans
að senda hann einan með flugi til Ís-
lands.
Þeir félagar segjast vera gífurlega
ánægðir að vera komnir til Íslands
og vonast báðir til að þeir fái hæli
hér sem fyrst. Hér séu þeir reyndar
nánast fatalausir en það sé það eina
sem þeir hafi yfir að kvarta. Eftir allan
þennan hrylling segja þeir að Ísland
sé sem fyrirheitna landið. n
Hjálmar Friðriksson
blaðamaður skrifar hjalmar@dv.is
„Það var
ekkert
sem hélt
mér lengur
í borginni
Reifuð lík í Sýrlandi Skálmöldin í Sýrlandi hefur nú staðið yfir í tvö og hálft ár. Sameinuðu
þjóðirnar áætla að hundrað þúsund manns liggi í valnum.
Sayed og Abdallah Þrátt
fyrir að vera komnir í skjól á
Íslandi óttast þeir enn um
útsendara harðstjórans í
Sýrlandi. MyNd KRiStiNN MAgNúSSoN